Όνειρα και ονειροπόληση στο μικροσκόπιο των επιστημόνων

Νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ αποκαλύπτει τι συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο όταν οι σκέψεις αποσυνδέονται από την πραγματικότητα για να περιπλανηθούν στον κόσμο των ονείρων. Οι ερευνητές κατέγραψαν με ηλεκτροεγκεφαλογράμματα (EEG) την εγκεφαλική δραστηριότητα σε περισσότερους από 24 εθελοντές ενόσω διεκπεραίωναν κάποια βαρετές, εντοπίζοντας τα εγκεφαλικά σήματα που εμπλέκονται με την ονειροπόληση.

«Για πρώτη φορά, έχουμε στη διάθεσή μας τα νευροφυσιολογικά στοιχεία που διαχωρίζουν τις διαφορετικές δομές της εσωτερικής σκέψης, επιτρέποντάς μας να κατανοήσουμε τις πολλαπλές και κεντρικής σημασίας για την ανθρώπινη νόηση εκφάνσεις της σκέψης, καθώς και να διακρίνουμε τον υγιή από τον διαταραγμένο τρόπο σκέψης», σχολίασε ο επικεφαλής της μελέτης Robert Knight, καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ.

Σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύεται Proceedings of the National Academy of Sciences, η μετάβαση των σκέψεων από το ένα θέμα στο άλλο συνοδεύτηκε από αύξηση των εγκεφαλικών κυμάτων Άλφα (8-14Hz) στον προμετωπιαίο φλοιό, τα οποία σχετίζονται με την κατάσταση ηρεμίας και χαλαρής σκέψης.

Οι αυθόρμητες σκέψεις φέρουν τη δική τους ηλεκτροφυσιολογική υπογραφή, ανέφεραν οι ερευνητές, οι οποίοι διαπίστωσαν πως η απόσπαση της προσοχής των συμμετεχόντων από το έργο που είχαν αναλάβει συνδέθηκε με ασθενέστερα εγκεφαλικά σήματα (P3) στον βρεγματικό φλοιό.

Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι ο σωστός συνδυασμός του συλλογισμού για το «εδώ και τώρα» με την ελεύθερη και δημιουργική σκέψη εξασφαλίζει την απαραίτητη χαλάρωση και περιθώρια για βαθύτερη εξερεύνηση του μυαλού.

«Η αυστηρή προσήλωση στους στόχους μπορεί να εξαφανίσει ευκαιρίες για απόκτηση σημαντικών πληροφοριών», σχολίασε ο συνερευνητής Zachary Irving, επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, εφιστώντας την προσοχή σε όσους εστιάζουν στο δέντρο και χάνουν το δάσος. «Μια χαλαρότερη διαδικασία συλλογισμού θα μπορούσε να ενεργοποιήσει τυχαίες αναμνήσεις και εμπειρίες της φαντασίας, οδηγώντας σε γέννηση νέων ιδεών και οπτικής», συμπλήρωσε.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Οι σκέψεις των βρεφών και των μικρών παιδιών φαίνεται ότι αποσπώνται και ταξιδεύουν διαρκώς, επομένως μας γεννήθηκε το ερώτημα «σε τι μπορεί να εξυπηρετεί κάτι τέτοιο»», ανέφερε η συν-συγγραφέας της μελέτης, Alison Gopnik, ψυχολόγος και ερευνήτρια φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, καταλήγοντας πως η ονειροπόληση αποδεικνύεται ένα τέχνασμα της γνωστικής λειτουργίας προς όφελός της.