Μια νέα κατηγορία λιποκυττάρων θα μπορούσε να προάγει την υγεία

Στον οργανισμό μας, εντοπίζονται λευκά, μπεζ και καφέ λιποκύτταρα. Τα λευκά λιποκύτταρα αποθηκεύουν λίπος στο σώμα μας ως ενεργειακό απόθεμα. Χρειαζόμαστε αυτά τα κύτταρα, αλλά το να έχουμε πάρα πολλά, οδηγεί σε προβλήματα υγείας. Τα καφέ λιποκύτταρα είναι ιδιαίτερα ενεργά κατά τη βρεφική ηλικία. Παράγουν θερμότητα και έτσι διατηρούν τη θερμοκρασία του σώματος του μωρού. Ωστόσο, η ποσότητα του καφέ λιπώδους ιστού μειώνεται κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, με τους ενήλικες να συγκεντρώνουν ελάχιστη ποσότητα αυτών. Τέλος, τα μπεζ λιποκύτταρα μπορούν επίσης να παράγουν θερμότητα, αν και δεν είναι τόσο αποτελεσματικά όσο τα καφέ λιποκύτταρα. Τα μπεζ λιποκύτταρα εμφανίζονται και σε ενήλικες: διάσπαρτα σε όλο τον λευκό λιπώδη ιστό, ειδικά στην περιοχή του λαιμού και των ώμων, ενώ βοηθούν στην κατανάλωση της περίσσειας ενέργειας.

Τώρα, μια διεθνής ερευνητική ομάδα ανακάλυψε και περιέγραψε ένα νέο τύπο μπεζ λιποκυττάρων, τα οποία διαφέρουν από αυτά που ήταν ήδη γνωστά. «Τα λιποκύτταρα αυτού του νέου μπεζ τύπου παίζουν σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό μεταβολισμό στον ανθρώπινο οργανισμό και έχουν θετική επίδραση στις μεταβολικές ασθένειες και την παχυσαρκία», αναφέρει ο Anand Sharma, μεταδιδάκτορας στην ομάδα του καθηγητή ETH Christian Wolfrum και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να κατανοήσουμε λεπτομερώς πώς λειτουργούν». 

Επικεφαλής της μελέτης ήταν το ETH Ζυρίχης, το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Λειψίας και το Ινστιτούτο Καρκίνου Dana-Farber στη Βοστώνη. Πολλά άλλα νοσοκομεία και ερευνητικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο συμμετείχαν στο έργο.

Τα μπεζ λιποκύτταρα με τα οποία ήταν ήδη εξοικειωμένα οι ερευνητές παράγουν θερμότητα με τον ίδιο τρόπο όπως τα καφέ λιποκύτταρα: μέσω μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται UCP1.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι υπάρχουν επίσης μπεζ λιποκύτταρα χωρίς την πρωτεΐνη UCP1 και ότι αυτά επίσης καταναλώνουν ενέργεια και έτσι παράγουν θερμότητα.

Όπως μπόρεσαν να δείξουν οι ερευνητές, τα άτομα με υψηλό αριθμό μπεζ λιποκυττάρων - είτε του προηγουμένως γνωστού τύπου είτε αυτού του νέου τύπου - είναι πιο αδύνατα και τείνουν να έχουν καλύτερη μεταβολική υγεία. Αυτό τα καθιστά λιγότερο επιρρεπή στην παχυσαρκία και στις μεταβολικές διαταραχές όπως ο διαβήτης. «Επειδή τα μπεζ λιποκύτταρα μετατρέπουν την ενέργεια σε θερμότητα, βοηθούν στη διάσπαση του περιττού λίπους», εξηγεί ο Tongtong Wang, διδακτορικός φοιτητής ETH στην ομάδα του καθηγητή ETH Wolfrum και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Οι ερευνητές εξηγούν επίσης πώς τα νέα ευρήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ιατρικά στο μέλλον. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι δυνατή η μεταμόσχευση μπεζ λιποκυττάρων σε άτομα που έχουν μόνο λίγα από αυτά και πάσχουν από μεταβολικές ασθένειες ή προβλήματα βάρους. Θα ήταν επίσης θεμιτό να αναπτυχθούν φάρμακα που ενεργοποιούν τα μπεζ λιποκύτταρα, τα οποία συχνά είναι ανενεργά. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Τέτοια φάρμακα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ατόμων με υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα ή πρώην υπέρβαρων ατόμων που έχουν μειώσει το βάρος τους μέσω χειρουργικής επέμβασης ή άλλων μέσων.