Πως να επαινούμε χωρίς να κακομαθαίνουμε τα παιδιά
18 Απριλίου 2022, 18:00
Έρευνες τις οποίες ανέλυσε η κλινική ψυχολόγος, Cara Goodwin, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι, αποκαλώντας το παιδί «έξυπνο» με σκοπό την επιβράβευση, οδηγεί σε αντίστροφα αποτελέσματα από αυτά που θα ήθελαν γονείς και δάσκαλοι. Τέτοιου είδους έπαινοι, αναφέρει η εργασία της ειδικού που δημοσιεύτηκε στο Journal of Personality and Social Psychology, μειώνουν το ενδιαφέρον του παιδιού για την ουσία της μάθησης.
Αντιθέτως, μια αποτυχία για ένα παιδί που συνήθως επιβραβεύεται για τη σκληρή του δουλειά, θα ερμηνευθεί από το ίδιο ως μια ανεπαρκής προσπάθεια που θα μπορούσε να είχε στεφθεί με επιτυχία αν είχε βάλει όλες του τις δυνάμεις. Αυτό το παιδί θα βρει στην αποτυχία το κίνητρο για συνεχή μάθηση και βελτίωση, σε αντίθεση με εκείνο που επαινείται για την ευφυΐα του για την οποία θεωρεί ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι για να την αλλάξει.
Ακόμη χειρότερα, εξηγεί η ειδικός, ένα παιδί που ακούει συνεχώς πόσο έξυπνο είναι, θα καταφύγει πιθανότατα σε "σκονάκια" και άλλα παρόμοια ώστε να διατηρήσει τον "τίτλο" και τις επιδόσεις του. Πρόκειται για ένα άγχος διατήρησης του status «ευφυΐας» που δεν βιώνουν τα παιδιά τα οποία επαινούνται για την κάθε προσπάθειά τους ειδικά ή δεν επιβραβεύονται καθόλου. Ένα ενδιαφέρον ακόμα επιστημονικό συμπέρασμα, είναι ότι τα μικρά παιδιά γίνονται πιο επιρρεπή σε πράξεις εξαπάτησης ακούγοντας απλώς κάποιον άλλον να επαινείται ως «έξυπνος».
H Δρ Goodwin δίνει συμβουλές για κάθε γονέα που θέλει να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του παιδιού χωρίς να το κακομάθει:
- Μην επιβραβεύετε τα ατομικά χαρακτηριστικά. Ο έπαινος για χαρακτηριστικά όπως η ευφυΐα, η σωματική δύναμη ή η ομορφιά καθιστούν το παιδί πιο ευάλωτο σε περίπτωση αποτυχίας.
- Επαινέστε την προσπάθεια του παιδιού, τη στρατηγική που σκέψη και τον τρόπο που την υλοποίησε.
- Δείξτε προσοχή με τη λέξη «έξυπνος». Έρευνα έχει διαπιστώσει ότι θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στο παιδί.
- Η επιβράβευση των ταλέντων και φράσεις όπως «είσαι χαρισματικός/ή» θα έχει αντίστοιχες αρνητικές επιπτώσεις με την επισήμανση της ευφυΐας.