Και φέτος χωρίς παιδί: Το στρες του ζευγαριού που προσπαθεί να τεκνοποιήσει

Στις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, είθισται οι οικογενειακές συνευρέσεις να πληθαίνουν και να διανύουμε περίοδο απολογισμού των πεπραγμένων μας και μη, στο κλείσιμο της χρονιάς. Δύσκολη περίοδος επειδή όλο αυτό μπορεί να στρέφει την προσοχή στους νεότερους και τα παιδιά και είναι αρκετά δύσκολο να το αποφύγεις. Μία περίοδος-ορόσημο που σε αρκετούς ανθρώπους φέρνει αναστάτωση καθώς σημάνει κάθε χρόνο που πέρασε χωρίς να έχουν το μωρό τους.  Και κάθε χρόνο εύχονται για τις επόμενες εορτές.

Μάς εξηγεί η Ιωάννα Θεοδωρακοπούλου - Νεγκίζ, ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια, ειδική στη στήριξη για θέμα γονιμότητας και υποβοηθούμενης αναπαραγωγής:

Όταν μια γυναίκα προσπαθεί να μείνει έγκυος, καλοπροαίρετοι άνθρωποι  - και ακόμα περισσότερο υπό το πνεύμα των εορτών με τις συχνότερες οικογενειακές συνευρέσεις - προσπαθούν να δώσουν τις «καλύτερες» συμβουλές.  «Απλά χαλάρωσε και θα έρθει», «έχεις αγχωθεί πάρα πολύ» οι πιο συχνές τοποθετήσεις. Επιπλέον αναφορές σε ιστορίες που έχουν ακούσει από άλλους ανθρώπους για τις πολλαπλές προσπάθειες στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και που μόνο όταν σταμάτησαν τις προσπάθειες μειώθηκε το άγχος τους, μπόρεσαν να έχουν εγκυμοσύνη και με φυσική σύλληψη. Αυτά μπορούν να αποτελέσουν κεντρικό θέμα  κάνοντας την ήδη στρεσογόνο κατάσταση ακόμα πιο φορτισμένη.

Η επίρριψη κατηγορίας στον εαυτό είναι συνήθης. «Εγώ φταίω που δεν μπορώ να μείνω έγκυος». Πολύ συχνά ακούω αυτή την σκέψη από τους ανθρώπους που βλέπω θεραπευτικά, λόγω κάποιας δυσκολίας με τη γονιμότητά τους. Για κάποιους ίσως υπάρχει εμφανής λόγος που δεν τα έχουν καταφέρει ενώ για άλλους μοιάζει με μυστήριο. Οι στρεσογόνες καταστάσεις που ζουν πολλαπλές. Νοιώθουν εκτός ελέγχου. Συχνά αναζητούν μέσα τους τις απαντήσεις σχετικά με αυτό που συμβαίνει. Οι γυναίκες συγκεκριμένα, είναι πιο ευάλωτες στην αυτοκατηγορία κατά την περίοδο αυτή. Επιρρίπτουν ευθύνες στην «προχωρημένη» ηλικία τους , σε καταχρήσεις ουσιών που μπορεί να έκαναν όταν ήταν νεότερες, στο σωματικό τους βάρος, σε παρελθόντικές διακοπές κυήσεων, σε μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών χαπιών, στην κατανάλωση πολλών υδατανθράκων, κλπ.

Και μετά έρχεται το στρες. Οι περισσότερες γυναίκες κατηγορούν τον εαυτό τους για το στρες που βιώνουν. Βέβαια παραμένω έκπληκτη κάθε φορά που προτείνετε ως «καλό» να μην έχεις στρες σε τέτοιες περιόδους. Όταν κάποιος δυσκολεύεται να συλλάβει, προφανώς και αυτό είναι πολύ στρεσογόνο. Αν έχεις προχωρήσει σε θεραπείες, συχνά ακολουθούν μια σειρά συχνών εργαστηριακών εξετάσεων και υπερήχων, ίσως και πρόσθετων ιατρικών εξετάσεων. Και των περισσοτέρων ανθρώπων το σύστημα αναπαραγωγής δεν έχει περάσει ποτέ τέτοιο λεπτομερή έλεγχο. Οι θεραπείες συχνά εμπεριέχουν καθημερινές ενέσεις και επισκέψεις στο ιατρό. Και να το κάνω ακόμα χειρότερο, μεγάλο μέρος αυτών δεν καλύπτεται από την ασφάλεια. Οι στατιστικές συχνά συζητούνται : «Αν πάρουμε (αριθμός ωαρίων) και τουλάχιστον γονιμοποιηθούν και εξελιχθούν σε έμβρυα, οι πιθανότητες είναι ότι από αυτά τα έμβρυα, θα είναι γενετικά υγιή και θα δώσουν ένα ποσοστό στην πιθανότητα εγκυμοσύνης σε αυτό τον κύκλο.  

Και προφανώς αναρωτιέμαι, πώς κάποιος θα μπορούσε να μην έχει άγχος και στρες όταν υπάρχουν τόσες πολλές παράμετροι να υπολογίσουν / ελέγξουν / σκεφτούν / διαχειριστούν;

Όταν λοιπόν ένα καλοπροαίρετο άτομο λέει σε κάποιον που βρίσκεται σε θεραπεία να χαλαρώσει, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ακραία υποτίμηση και μομφή. Ακόμα χειρότερο είναι όταν κάποιος αισθάνεται ότι το στρες του καταστρέφει τις πιθανότητές του για εγκυμοσύνη. Ετσι αποκτά άγχος για το άγχος του, το γνωστό ως  δευτερογενές άγχος. Ενώ φυσικά είναι καλή ιδέα για όσους έχουν να αντιμετωπίσουν την υπογονιμότητα να προσπαθήσουν να ασχοληθούν με αγχολυτικές δραστηριότητες, πρέπει να προσέχουν την πρόθεσή τους. Το να είσαι λιγότερο αγχωμένος σίγουρα κάνει την όλη διαδικασία πιο ελεγχόμενη αλλά είναι απαραίτητο να μην συνδέουμε την ανάγκη να απαλλαχτούμε από το στρες με τις πιθανότητες να έχουμε ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα.

Η αναγνώριση και αποδοχή των συναισθημάτων μας είναι στην ουσία ένας καλός τρόπος διαχείρισής τους. Είναι σημαντικό να επιτρέπετε στον εαυτό σας να νοιώσει  όπως νοιώθει, να μην τον μαστιγώνετε όταν νοιώθει στενάχωρα, ζήλια, αναστάτωση, και άλλα συναισθήματα που ενδεχομένως να προκαλούν ένα είδος δυσφορίας. Αναγνωρίστε τα και αποφασίστε να είστε καλοί με τον εαυτό σας.  

Οπότε, αν έχετε να διαχειριστείτε την υπογονιμότητα, αντί να λετε στον εαυτό σας «το άγχος μου επιβαρύνει τις πιθανότητες να μείνω έγκυος», μπορείτε να πείτε «φυσικά και νοιώθω άγχος, είναι μια πολύ αγχωτική διαδικασία».  Αν έχετε την τάση να βασανίζετε τον εαυτό σας ψάχνοντας για στρες και άγχος και υπογονιμότητα στο διαδίκτυο, ίσως θα ήταν καλύτερα να επιλέξετε μια διαφορετικού τύπου αναζήτηση. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Μια διαφορετική στρατηγική θα ήταν να αναζητήσετε ιστορίες ανθρώπων που κατάφεραν να έχουν εγκυμοσύνη υπό συνθήκες μεγάλου άγχους. 

Εξυπακούεται ότι αν βλέπετε ότι η κατάσταση σας ψυχολογικά σας προκαλεί έντονη δυσφορία, θα ήταν καλό σκεφτείτε να απευθυνθείτε σε επαγγελματία με εξειδίκευση στον τομέα της υπογονιμότητας.  Ενώ η υπογονιμότητα είναι αναπόφευκτα στρεσογόνος, με την αποδοχή και τη μη-επίκριση του στρες και του άγχους σας, θα περάσετε τη διαδικασία τουλάχιστον πολύ ευκολότερα.