Πώς να μην μάθει το τσιγάρο το παιδί μου...
13 Δεκεμβρίου 2023, 16:00
Η καλύτερη αντικαπνιστική εκστρατεία είναι αυτή που ...βλέπει και όχι αυτή που ακούει το παιδί από μικρό μέσα στο σπίτι του! Αν και οι δύο γονείς καπνίζουν, η πιθανότητα να μην γίνουν καπνιστές τα παιδιά είναι κάτω του 20%, σύμφωνα με έρευνες.
Όπως και σε άλλα θέματα δημόσιας υγείας, όπως είναι η παχυσαρκία, το παιδί θα κάνει στη ζωή του αυτό που βλέπει από μικρό να είναι το σύνηθες και αποδεκτό μέσα στο σπίτι του. Αν οι γονείς τρώνε καθημερινά γλυκά, θα μάθει να τρώει και εκείνο. Αν οι γονείς μιλούν δυνατά και δημιουργούν εντάσεις, θα φωνάζει και εκείνο. Αν οι γονείς καπνίζουν μπροστά του, τότε η εικόνα αυτή εντυπώνεται ως κάτι φυσιολογικό και το ίδιο θα κάνουν και τα ίδια στην εφηβεία ή λίγο αργότερα. Αν λάβουμε μάλιστα υπόψη ότι το κάπνισμα βασίζεται στην εξάρτηση που προκαλεί η νικοτίνη στον εγκέφαλο, καταλαβαίνουμε ότι έστω και η ελάχιστη έκθεση του παιδιού στον καπνό - ως παθητικός καπνιστής- δημιουργεί τη συνθήκη για να είναι και το ίδιο καπνιστής από πολύ νεαρή ηλικία.
Οι δε αιτιάσεις, καπνίζω κάτω από τον απορροφητήρα ή στο μπαλκόνι, όταν πρόκειται για γονείς βρεφών και νηπίων, δεν στέκουν επιστημονικά διότι στον μεν απορροφητήρα δεν τραβιέται επάνω το 100% του καπνού, στο δε μπαλκόνι συνεχίζουν να πέφτουν σωματίδια πάνω στα ρούχα και τα μαλλιά των γονιών και όταν μπαίνουν μέσα, τα μεταφέρουν στα βρέφη.
Αναφέρει η κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος- παιδοψυχολόγος:
"Οι έφηβοι καπνίζουν για τους εξής λόγους: Το κάνουν όλοι στην παρέα τους, καπνίζει ο καλύτερος φίλος ή φίλη τους, έτσι δείχνουν ότι είναι μεγάλοι, καπνίζει ο γονιός ή οι συγγενείς τους και μιμούνται την πράξη, αντιμετωπίζουν δηλαδή το κάπνισμα ως κάτι φυσιολογικό ή δεν έχουν πειστεί για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος. Επίσης μπορεί να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, να υποφέρουν από πολύ στρες και καταφεύγουν στο κάπνισμα σαν χαλαρωτικό μέσο ή τέλος μπορεί να υποβόσκει κατάθλιψη.
Μελέτη έδειξε πως οι έφηβοι που βλέπουν ταινίες στις οποίες οι ήρωες καπνίζουν, έχουν περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες να ξεκινήσουν και οι ίδιοι το τσιγάρο από τους συνομηλίκους τους που δεν εκτίθενται σε παρόμοια ερεθίσματα. (Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί ο αριθμός των εικόνων καπνιζόντων στις ταινίες.) Επίσης, οι έφηβοι που ζουν σε συνθήκες φτώχειας έχουν αυξημένες πιθανότητες να καπνίσουν (National Cancer Institute, USA).
Αυτά που μπορούν να τους βοηθήσουν ώστε να μην μάθουν το κάπνισμα είναι:
- Οικογενειακό περιβάλλον χωρίς τσιγάρο και χωρίς συγκρούσεις.
- Εκπαιδευτικά προγράμματα που θα τους ενημερώνουν με ασφαλή και έγκυρο τρόπο σχετικά με τις συνέπειες του καπνίσματος.
- Η ενασχόληση με τον αθλητισμό. Έχει καταδειχτεί σε μελέτες ότι οι έφηβοι που συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες έχουν λιγότερες πιθανότητες να καπνίσουν.
- Η τήρηση των νόμων σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ. Η τήρηση των νόμων που απαγορεύουν την πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους".
