Εγκεφαλικά κύτταρα επιδρούν σε ψυχικές παθήσεις

Νομπελίστας επιστήμονας με την ομάδα του ανακάλυψαν μια νέα σχέση μεταξύ συγκεκριμένων εγκεφαλικών κυττάρων και της εμφάνισης αγχώδους διαταραχής και της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής που είναι μία από τις πέντε πιο σοβαρές ψυχικές παθήσεις, οι οποίες προκαλούν σημαντική δυσλειτουργία στη ζωή του πάσχοντα. Όπως λένε, οι εκδηλώσεις επιδεινώνονται από την επήρεια θηλυκών ορμονών.

Σύμφωνα με το National Institute of Mental Health, ένας στους τρεις ανθρώπους θα εκδηλώσει μία τουλάχιστον φορά στην ζωή του αγχώδεις διαταραχές με τις γυναίκες να έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες. Σπανιότερα, κάποιοι θα παρουσιάσουν την Obsessive Compulsive Disorder (OCD) δηλαδή την ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση ή ψύχωση. Οι λόγοι είναι εν πολλοίς ακόμα ασαφείς αλλά σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του University of Utah, υπάρχουν συγκεκριμένα εγκεφαλικά κύτταρα που όπως όλα δείχνουν, ευθύνονται.

Μάλιστα στα πειραματόζωα που είχαν πρόβλημα στα συγκεκριμένα κύτταρα, εμφανίστηκε μια περίεργη συμπεριφορά που ήταν να καθαρίζουν συνεχώς το σώμα τους (φυσικά γλύφοντάς το όπως κάνουν τα περισσότερα ζώα). Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή είναι μια εκδήλωση αγχώδους διαταραχής που στον άνθρωπο θα εμφανιστεί με άλλα συμπτώματα αλλά έχει τον ίδιο εκλυτικό παράγοντα: Τα εγκεφαλικά κύτταρα «Hoxb8-lineage microglia» ή μικρογλοία.

Η πρωτοποριακή μελέτη δημοσιεύτηκε στο τελευταίο τεύχος του Cell Reports και δημιούργησε αίσθηση. Τα κύτταρα αυτά δημιουργούνται στην εμβρυική ζωή, όσο ακόμα βρισκόμαστε στην μήτρα της μητέρας μας και αποτελούν μέρος των νευρώνων του εγκεφάλου μας. Κανείς μέχρι τώρα δεν είχε ωστόσο ασχοληθεί μαζί τους για να ανακαλύψει ποια είναι η ακριβής λειτουργία τους.

Ο Δρ. Mario Capecchi, βραβευμένος με Nobel και επικεφαλής της έρευνας, είχε εδώ και χρόνια διατυπώσει την υποψία ότι τα Hoxb8-microglia έπαιζαν κάποιο σημαντικό ρόλο στον εγκέφαλο. Αλλά τώρα κατάφερε να εντοπίσει τι ακριβώς κάνουν στον ψυχισμό μας καθώς αναπτυσσόμαστε ως οργανισμοί. 

«Στην αρχή δεν καταλαβαίναμε κάποια διαφορά στα ποντίκια χωρίς κανονικό Hoxb8. Αλλά μετά προσέξαμε αυτήν την συμπεριφορά ότι γλείφονται συνέχεια και καταλάβαμε το πρόβλημά τους», εξηγεί ο νομπελίστας καθηγητής Ανθρώπινης Γενετικής.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, σε δεύτερο χρόνο παρατήρησαν ότι η επίδραση των θηλυκών ορμονών επιδεινώνει εκ νέου την κατάσταση, κάτι που εξηγεί γιατί οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στις ψυχικές αυτές νόσους.

ΠΗΓΗ: University of Utah

Dimitri Tränkner, Anne Boulet, Erik Peden, Richard Focht, Donn Van Deren, Mario Capecchi. A Microglia Sublineage Protects from Sex-Linked Anxiety Symptoms and Obsessive Compulsion. Cell Reports, 2019; 29 (4): 791 DOI: 10.1016/j.celrep.2019.09.045