Ορμόνη και εξειδικευμένα εγκεφαλικά κύτταρα ρυθμίζουν τη διατροφική συμπεριφορά

Η πείνα είναι μια ισχυρή αίσθηση με σημαντικές βιολογικές βάσεις. Δίνει σήμα στο σώμα να αναζητήσει τροφή, κάτι που είναι μία κρίσιμη συμπεριφορά για την πρόληψη της πείνας και τη διασφάλιση της επιβίωσης. Όταν πεινάμε, λαχταρούμε για φαγητό - και όταν τελικά φάμε - ο οργανισμός μας μάς ανταμείβει με ευχάριστα συναισθήματα και μία γενική κατάσταση κορεσμού.

Ένα δίκτυο εγκεφαλικών κυκλωμάτων και μονοπατιών σηματοδότησης, «ενορχηστρώνει» τη διατροφική συμπεριφορά ανθρώπων και ζώων και προκαλεί τις σχετικές αισθήσεις. Ένας από τους κεντρικούς παίκτες σε αυτό το δίκτυο, είναι η ορμόνη γκρελίνη. Απελευθερώνεται από τα κύτταρα του στομάχου όταν οι άνθρωποι και τα ζώα πεινούν ή νηστεύουν και προάγει τη διατροφική συμπεριφορά.

Το τμήμα του Rüdiger Klein στο Ινστιτούτο Βιολογικής Νοημοσύνης Max Planck, μελετά τα δίκτυα του εγκεφάλου που αφορούν στη συμπεριφορά διατροφής σε ποντίκια. Για το σκοπό αυτό, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια ενδελεχή ανάλυση των διαφορετικών τύπων κυττάρων σε μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστή ως κεντρική αμυγδαλή. «Προηγουμένως, η αμυγδαλή είχε μελετηθεί ως επί το πλείστον στο πλαίσιο συναισθημάτων όπως ο φόβος και η ανταμοιβή, ενώ η ρύθμιση της σίτισης θεωρούταν ότι συμβαίνει σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου, όπως ο υποθάλαμος», λέει ο Christian Peters, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο τμήμα.

Ο Peters και οι συνεργάτες του ανέλυσαν μεμονωμένα κύτταρα στην κεντρική αμυγδαλή, μελετώντας μόρια αγγελιαφόρου RNA - τα λειτουργικά αντίγραφα των γονιδίων του κυττάρου. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι τα κύτταρα είναι οργανωμένα σε 9 διαφορετικές κυτταρικές ομάδες. Ορισμένες από αυτές τις ομάδες, προάγουν την όρεξη ενώ άλλες την αναστέλλουν και προσαρμόζουν την παραγωγή αγγελιαφόρων RNA όταν τα ποντίκια τρέφονται ή νηστεύουν.

«Έχουμε τώρα μια πολύ καλύτερη κατανόηση της ποικιλομορφίας των τύπων κυττάρων και των φυσιολογικών διεργασιών που προάγουν τη σίτιση στην κεντρική αμυγδαλή», λέει ο Rüdiger Klein. «Η έρευνά μας αποκαλύπτει για πρώτη φορά ότι η «ορμόνη της πείνας», γκρελίνη, δρα επίσης στα κύτταρα στην κεντρική αμυγδαλή». Εκεί, ενεργοποιεί ένα μικρό υποσύνολο συστάδων κυττάρων, που χαρακτηρίζονται συλλογικά από την παρουσία της πρωτεΐνης Htr2a, για να αυξήσει τη σίτιση.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Συμπερασματικά, η ομάδα διαπίστωσε ότι η ορμόνη γκρελίνη ενεργοποιεί εξειδικευμένα νευρικά κύτταρα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστή ως αμυγδαλή, ενώ η αλληλεπίδραση μεταξύ της γκρελίνης και των εξειδικευμένων νευρώνων, προωθεί την κατανάλωση τροφής και μεταφέρει την πείνα και τα ευχάριστα και ικανοποιητικά συναισθήματα που σχετίζονται με το φαγητό.