Πώς η αλλαγή από μία δίαιτα δυτικού τύπου, στην παραδοσιακή, μπορεί να επηρεάσει την υγεία
17 Απριλίου 2025, 09:00
Πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine αναδεικνύει τον άμεσο και σημαντικό αντίκτυπο που μπορούν να έχουν οι διατροφικές αλλαγές στην υγεία, το ανοσοποιητικό και το μεταβολισμό. Η αστικοποίηση και η αυξημένη διαθεσιμότητα επεξεργασμένων τροφίμων στην Αφρική αλλάζουν τα διατροφικά πρότυπα, με πολλούς ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις παραδοσιακές δίαιτες για να τις αντικαταστήσουν με αυτές του δυτικού τύπου.
Για να διερευνήσουν τα αποτελέσματα αυτής της διατροφικής αλλαγής, ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Radboud και το Christian Medical University College του Κιλιμάντζαρο ερεύνησαν τις επιπτώσεις στην υγεία σε κυτταρικό επίπεδο.
Aυτή η τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή περιελάμβανε 77 υγιείς νεαρούς άνδρες, με μέση ηλικία τα 26 έτη, που κατοικούσαν στην περιοχή Κιλιμάντζαρο στη Βόρεια Τανζανία.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις αρχικές διατροφικές συνήθειες μέσω τριών 24ωρων ημερολογίων διατροφής που καταγράφηκαν σε μη συνεχόμενες ημέρες, με το ένα από τα ημερολόγια να συλλέγεται ειδικά κατά τη διάρκεια ενός φεστιβάλ ή Σαββατοκύριακου.
Διεξήγαγαν τη δοκιμή με τρεις ομάδες, παρέχοντας καθημερινά γεύματα:
-23 άντρες της υπαίθρου που συνήθιζαν να ακολουθούν μια παραδοσιακή δίαιτα τύπου Κιλιμάντζαρο τη μετέτρεψαν σε μια δυτικού τύπου δίαιτα για 2 εβδομάδες.
-22 άντρες της πόλης που συνήθως ακολουθούσαν δίαιτα δυτικού τύπου τη μετέτρεψαν σε μια παραδοσιακή δίαιτα τύπου Κιλιμάντζαρο για 2 εβδομάδες.
-22 άντρες που ακολουθούσαν συνήθως μια δυτικού τύπου διατροφή προσέθεσαν το Mbege, ένα παραδοσιακό ποτό με ζύμωση που παρασκευάζεται με μπανάνες και κεχρί, στη διατροφή τους για 1 εβδομάδα.
Αφού προσαρμόστηκαν σε παράγοντες όπως η ηλικία, ο δείκτης μάζας σώματος και τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η μετάβαση από μια παραδοσιακή αφρικανική δίαιτα σε μια δυτική διατροφή για 2 εβδομάδες διέκοψε βασικές μεταβολικές οδούς που συνδέονται με ασθένειες σχετικές με τον τρόπο ζωής.
Φάνηκε επίσης ότι η αλλαγή αυτή προκάλεσε μια προφλεγμονώδη κατάσταση που περιλαμβάνει λευκά αιμοσφαίρια, φλεγμονώδεις πρωτεΐνες στο αίμα και αλλαγές στη γονιδιακή έκφραση. Επιπλέον, τα ανοσοκύτταρα των συγκεκριμένων συμμετεχόντων έγιναν λιγότερο αποτελεσματικά στην απόκριση στα παθογόνα.
Αντίθετα, η μετάβαση από μία δυτικού τύπου διατροφή σε μια κυρίως φυτική παραδοσιακή αφρικανική διατροφή ή η κατανάλωση του ποτού που έχει υποστεί ζύμωση είχε ως επί το πλείστον αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων μειωμένων φλεγμονωδών δεικτών.
Ορισμένες ανοσολογικές και μεταβολικές αλλαγές παρέμειναν 4 εβδομάδες μετά την παρέμβαση, υποδηλώνοντας ότι ακόμη και οι βραχυπρόθεσμες διατροφικές τροποποιήσεις μπορεί να έχουν κάποια διαρκή αποτελέσματα. Αυτή η μελέτη μπορεί να είναι η πρώτη λεπτομερής έρευνα με αντικείμενο τις επιπτώσεις στην υγεία που συνδέονται με μια παραδοσιακή αφρικανική διατροφή.
«Προηγούμενη έρευνα είχε επικεντρωθεί σε άλλες παραδοσιακές δίαιτες, όπως η ιαπωνική ή η μεσογειακή διατροφή», δήλωσε σε δελτίο τύπου ο συγγραφέας της μελέτης Quirijn de Mast, MD, PhD, παθολόγος- λοιμoξιολόγος από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Radboud.
«Ωστόσο, υπάρχουν τόσα πολλά να μάθουμε από τις παραδοσιακές αφρικανικές δίαιτες, ειδικά τώρα που ο τρόπος ζωής σε πολλές αφρικανικές περιοχές αλλάζει γρήγορα και οι ασθένειες του τρόπου ζωής αυξάνονται. Η πλούσια ποικιλομορφία της Αφρικής στις παραδοσιακές δίαιτες προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για απόκτηση πολύτιμων γνώσεων για το πώς τα τρόφιμα επηρεάζουν την υγεία».
