Τι είναι το κάπνισμα;

Η παραγωγή τσιγάρων με την πάροδο των χρόνων, από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα, εξελίχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες και πιο επικερδείς βιομηχανίες του σύγχρονου κόσμου, κάνοντας το κάπνισμα μια από τις πλέον διαδεδομένες έξεις / συνήθειες. Παράλληλα, όμως, αυτή η συνήθεια εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο σοβαρούς παράγοντες επιβάρυνσης της υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς ασθένειες όπως η αρτηριοσκλήρυνση, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, η χρόνια βρογχίτιδα, το πνευμονικό εμφύσημα, το πεπτικό έλκος και διάφοροι καρκίνοι (του πνεύμονα, του στόματος, του παγκρέατος) είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι σχετίζονται με το κάπνισμα. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας χαρακτηρίζει το εθισμένο στον καπνό άτομο ως ασθενή.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Η πρόληψη του καπνίσματος ξεκινά από τους πρώτους και βασικούς φορείς κοινωνικοποίησης ενός παιδιού, που δεν είναι άλλοι από την οικογένεια και το σχολείο. Οι γονείς οφείλουν να παροτρύνουν το παιδί να συμμετέχει σε αθλητικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες και να αποφεύγουν το κάπνισμα παρουσία των παιδιών τους, όχι μόνο γιατί βλάπτει την υγεία τους, αλλά και γιατί ενθαρρύνει τη αναπαραγωγή της καπνιστικής συνήθειας. Το σχολείο οφείλει να πραγματοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία να ενημερώνουν τα παιδιά σχετικά με τους κινδύνους του καπνίσματος και να ευαισθητοποιούν τους μη γνωρίζοντες γονείς.

Πώς μπορείτε να κόψετε το κάπνισμα;

Η διακοπή του καπνίσματος είναι πλέον πιο εύκολη υπόθεση απ’ ό,τι ήταν στο παρελθόν. Τα φαρμακεία διαθέτουν υποκατάστατα νικοτίνης (παστίλιες, τσίχλες, αυτοκόλλητα) και φάρμακα που συμβάλλουν στη διακοπή του καπνίσματος, ενώ αρκετά κρατικά νοσοκομεία διαθέτουν ιατρεία διακοπής καπνίσματος.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα…

• κάθε χρόνο καταγράφονται 75.000- 80.000 θάνατοι, από τους οποίους οι 7.500 (ποσοστό 10%) αποδίδονται στο κάπνισμα
• σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2003, 70% των μαθητών ηλικίας 16-17 ετών δήλωσαν ότι έχουν καπνίσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους
• τα ποσοστά των εφήβων καπνιστών ήταν για τα αγόρια και τα κορίτσια 37,8% και 34,2%, αντίστοιχα
• το ποσοστό των καπνιστών αυξήθηκε από 27,5% που ήταν το 1999 σε 36% το 2003

Γιατί είναι επικίνδυνο το κάπνισμα;

• ο καπνός που παράγεται από την καύση του τσιγάρου περιέχει 4.700 επικίνδυνες ουσίες για την υγεία
• η νικοτίνη, η ουσία που προκαλεί εξάρτηση, απορροφάται γρήγορα από τη στοματική κοιλότητα και τους πνεύμονες και προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού, βρογχόσπασμο και υπεργλυκαιμία. Επίσης, ενοχοποιείται για οξέα καρδιαγγειακά επεισόδια
• η πίσσα αποτελείται από υδρογονάνθρακες, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι καρκινογόνοι
• το μονοξείδιο του άνθρακα μειώνει την ικανότητα του αίματος να οξυγονώνει τους ιστούς

Γιατί είναι επικίνδυνο το παθητικό κάπνισμα…

Η υψηλή συγκέντρωση καπνού σε κλειστό χώρο αναγκάζει τον παθητικό καπνιστή να:

• εισπνέει την ίδια ποσότητα καπνού που θα εισέπνεε αν κάπνιζε ο ίδιος 15 τσιγάρα χωρίς φίλτρο ή 35 τσιγάρα με φίλτρο
• απορροφά μέσα σε 4 ώρες την ίδια ποσότητα νικοτίνης που θα απορροφούσε με το άμεσο κάπνισμα ένας μέσος καπνιστής

Νομοθεσία και έλεγχος του καπνίσματος

Η νομοθεσία που αφορά στον περιορισμό του καπνίσματος ρυθμίζει την παραγωγή και την πώληση του καπνού, όπως και τον περιορισμό του καπνίσματος με τις εξής παρεμβάσεις:

• ελέγχοντας το περιεχόμενο των διαφημίσεων
• επιβάλλοντας την αναγραφή μηνύματος πάνω στα πακέτα που προειδοποιεί σχετικά με τους κινδύνους του καπνίσματος
• περιορίζοντας τις επικίνδυνες ουσίες του καπνού
• περιορίζοντας τις πωλήσεις σε άτομα νεαρής ηλικίας
• λαμβάνοντας οικονομικά μέτρα (αύξηση τιμής των τσιγάρων, φορολογία)
• απαγορεύοντας το κάπνισμα σε δημόσιους και εργασιακούς χώρους

Μην παγιδεύεστε…

Το κάπνισμα είναι μια αυτοκαταστροφική συνήθεια που:

• θέτει σε κίνδυνο την υγεία σας και απειλεί σοβαρά τη ζωή σας
• μειώνει τις αντοχές σας στις αθλητικές δραστηριότητες
• μειώνει τη σεξουαλική σας απόδοση
• δυσχεραίνει τις κοινωνικές σας συναναστροφές (δυσάρεστη οσμή στα μαλλιά και στα ρούχα, καθώς και δυσάρεστη αναπνοή)
• απωθεί τους μη καπνιστές από το άμεσο περιβάλλον σας ή τους αναγκάζει να γίνονται παθητικοί καπνιστές
• σας απομονώνει σε δημόσιους χώρους και χώρους ψυχαγωγίας

*Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά τα κείμενα έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν θεραπευτική πρόταση, δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση ή/και περίθαλψη, καθώς και τις οδηγίες που μόνο οι γιατροί έχουν την ευθύνη να δώσουν.