Τι είναι η στεφανιαία νόσος;

Η στεφανιαία νόσος είναι αποτέλεσμα της αρτηριοσκλήρωσης, δηλαδή της στένωσης και της σκλήρυνσης των στεφανιαίων αρτηριών. Με απλά λόγια, οι στεφανιαίες αρτηρίες φράζουν και κατά συνέπεια δυσχεραίνουν τη μεταφορά του αίματος στην καρδιά, προκαλώντας βλάβη του μυοκαρδίου. Πρόκειται για την πιο συχνή πάθηση της καρδιάς, η οποία αναμένεται να εξελιχθεί σε «επιδημία» μέχρι το 2020, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, και να αποτελέσει την κύρια αιτία θανάτου και αναπηρίας σε όλο τον κόσμο.

Πού οφείλεται;

Οι αρτηρίες είναι οι «σωλήνες» που τροφοδοτούν με αίμα όλα τα όργανα του σώματος. Η λειτουργία των αρτηριών, ωστόσο, μπορεί να διαταράσσεται από την αρτηριοσκλήρωση ή αλλιώς από τη στένωση των αρτηριών που προκύπτει από το σχηματισμό αθηρωματικών πλακών από λιπαρές ουσίες, οι οποίες περιορίζουν ή διακόπτουν τη μεταφορά του αίματος. Οι στεφανιαίες αρτηρίες (δηλαδή οι αρτηρίες που αρδεύουν την καρδιά) που υφίστανται αρτηριοσκλήρωση δυσκολεύονται να τροφοδοτήσουν με αίμα την καρδιά ή διακόπτουν τελείως την παροχή αίματος στην καρδιά.

Πώς εκδηλώνεται η στεφανιαία νόσος;

Η στεφανιαία νόσος, ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, μπορεί να μην εκδηλώσει συμπτώματα, να εκδηλώσει σταθερή ή ασταθή στηθάγχη (βάρος ή σφίξιμο στο κέντρο του θώρακα που αντανακλάται στα μπράτσα, τους αγκώνες, το λαιμό, το σαγόνι, το πρόσωπο και την πλάτη και αντιμετωπίζεται με λήψη υπογλώσσιου δισκίου δινιτρικούισοσορβίτη), οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;

• το οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου
• η υπερλιπιδαιμία (αύξηση της ποσότητας των λιπιδίων στο αίμα, όπως η ολική χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια)
• ο σακχαρώδης διαβήτης
• το κάπνισμα
• η αρτηριακή υπέρταση
• το άγχος
• η παχυσαρκία
• η καθιστική ζωή
• η χρήση αντισυλληπτικών φαρμάκων (ειδικά όταν συνδυάζεται με την παχυσαρκία)
• το κάπνισμα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Τα πρώτα βήματα της διάγνωσης περιλαμβάνουν ηλεκτροκαρδιογράφημα, τεστ κοπώσεως, σπινθηρογράφημα καρδιάς ή αξονική τομογραφία των στεφανιαίων αγγείων. Στη συνέχεια, εφόσον απαιτείται, η εξέταση συμπληρώνεται από στεφανιογραφία (αγγειογραφία στεφανιαίων με ειδικό σκιαγραφικό) που δείχνει αν υπάρχει στένωση ή φράξιμο των στεφανιαίων αρτηριών.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Η θεραπεία της στεφανιαίας νόσου περιλαμβάνει τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, την αλλαγή τρόπου ζωής ή τη χειρουργική επέμβαση. Το είδος της θεραπείας, όπως και το είδος των φαρμάκων που χορηγούνται, εξαρτώνται από το στάδιο της νόσου και από το τι προκάλεσε την αρτηριοσκλήρωση. Αν η νόσος δεν είναι βαριάς μορφής, χορηγείται φαρμακευτική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει -συνδυαστικά ή μη- υπολιπιδαιμικά, ασπιρίνη, β-αποκλειστές, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης ή νιτρώδη φάρμακα. Ωστόσο, όταν η νόσος είναι βαριάς μορφής μπορεί να χρειαστεί αορτοστεφανιαία παράκαμψη ή αγγειοπλαστική (μπαλονάκι).

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Για την πρόληψη της καρδιακής νόσου θα πρέπει να ακολουθείται ένας υγιεινός τρόπος ζωής που να περιλαμβάνει καλή διατροφή, άσκηση, διακοπή του καπνίσματος, ρύθμιση της υπέρτασης και του σακχαρώδη διαβήτη και περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ. Πέραν αυτού, προληπτική είναι και η λήψη ορισμένων φαρμάκων που λαμβάνονται μακροπρόθεσμα, όπως η ασπιρίνη. Γενικότερα, μετά την ηλικία των 50 ετών, είναι απαραίτητες οι προληπτικές εξετάσεις. Τα άτομα που πάσχουν από στεφανιαία νόσο, πρέπει να ελέγχουν πιο σχολαστικά τους παράγοντες κινδύνου και να λαμβάνουν δια βίου ασπιρίνη στην ποσότητα που θα τους συστήσει ο θεράπων ιατρός, καθώς και την ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή για όσο χρειαστεί.

*Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά τα κείμενα έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν θεραπευτική πρόταση, δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση ή/και περίθαλψη, καθώς και τις οδηγίες που μόνο οι γιατροί έχουν την ευθύνη να δώσουν.