ΙατροίΔιατροφολόγοιΑισθητικοίΝοσηλευτήριαΔιαγνωστικάΧημείαΦαρμακείαΓυμναστήριαΑσφάλειες

Βιοδείκτες της Νόσου Αλτσχάιμερ συνδέονται με αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου

05 Ιουλίου 2024, 07:00

images

Η άνοια επηρεάζει περισσότερα από 57 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο και αναμένεται να επηρεάσει περίπου 150 εκατομμύρια έως το 2050. Και έως και το 80% των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με άνοια έχουν Νόσο Αλτσχάιμερ. Τα άτομα με Νόσο Αλτσχάιμερ εμφανίζουν σειρά συμπτωμάτων, τα οποία συνήθως ξεκινούν με προβλήματα μνήμης, σύγχυση, προβλήματα συντονισμού, αλλαγές προσωπικότητας και δυσκολία ολοκλήρωσης εργασιών που μέχρι τώρα μπορούσαν να διεκπεραιώσουν με ευκολία.

Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός γραμμώνει τα τριχοειδή αγγεία (τα μικρότερα αιμοφόρα αγγεία) στον εγκέφαλο και αποτελείται από τρεις τύπους κυττάρων: Τα ενδοθηλιακά κύτταρα, τα περικύτταρα και τα αστροκύτταρα. Σε υγιείς ανθρώπους, αυτές οι δομές συνεργάζονται για τον έλεγχο της διέλευσης των μορίων μεταξύ του αίματος και του νευρικού συστήματος, διασφαλίζοντας ότι τα βλαπτικά μόρια δεν φθάνουν στον εγκέφαλο. Ωστόσο, στη νόσο του Αλτσχάιμερ, αυτό το σύστημα μπορεί να καταρρεύσει.

Οι αλλαγές στον εγκέφαλο που οδηγούν σε αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τη συσσώρευση αμυλοειδούς βήτα (Αβ) και πρωτεΐνης ταυ, καθώς και φλεγμονή. Μελέτες υποδεικνύουν ότι αυτά μπορεί, εν μέρει, να προέρχονται από αλλαγές στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό (BBB), μία μεμβράνη στα μικρά αιμοφόρα αγγεία που προστατεύει τον εγκέφαλο από τοξικές ουσίες και τροφοδοτεί τον εγκέφαλο με θρεπτικά συστατικά.

Τώρα, μια μελέτη με επικεφαλής ερευνητές στην κλινική Mayo στη Φλόριντα, οδήγησε στο συμπέρασμα ότι γίνονται μοναδικές μοριακές αλλαγές στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό των ατόμων με νόσο Αλτσχάιμερ, δείκτες των οποίων μπορούν να ανιχνευθούν στο αίμα.

Οι ερευνητές εντόπισαν 2 μόρια που άλλαζαν τον τρόπο επικοινωνίας των κυττάρων:

-VEGFAT, ή αγγειακό ενδοθηλιακό αυξητικό παράγοντα Α, ένα μόριο που είναι σημαντικό για την ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων

- SMAD3, μια πρωτεΐνη που ρυθμίζει τη γονιδιακή δραστηριότητα και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων.

Στη συνέχεια πραγματοποίησαν περαιτέρω πειράματα in vitro χρησιμοποιώντας τα δύο μόρια.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Nature Communications, υποδηλώνει ότι αυτές οι μοριακές αλλαγές, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες μεθόδους για τη διάγνωση και τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ.

«Αν και η διαταραχή του BBB εμφανίζεται στην νόσο Αλτσχάιμερ, οι μηχανισμοί με τους οποίους συμβαίνει αυτή η διαταραχή [δεν είναι] ακόμη ευρέως γνωστοί. Στη μελέτη μας, μελετήσαμε ανθρώπινους εγκεφάλους από την τράπεζα εγκεφάλου Mayo Clinic σε ένα μόνο κυτταρικό επίπεδο και ανακαλύψαμε ένα ζευγάρι μορίων που είναι σημαντικά για τη διατήρηση του BBB και τα επίπεδα έκφρασης των οποίων διαταράσσονται στη νόσο. 

Αυτό το εύρημα είναι σημαντικό, γιατί παρέχει ένα νέο μηχανισμό διαταραχής του BBB στη νόσο Αλτσχάιμερ», δήλωσε ο Nilüfer Ertekin-Taner, M.D., Ph.D., ανώτερος συγγραφέας, πρόεδρος του Τμήματος Νευροεπιστημών στην Mayo Clinic και επικεφαλής του Εργαστηρίου Γενετικής της Νόσου Alzheimer και Ενδοφαινοτύπων στην Mayo Clinic στη Φλόριντα.

Σχετικά Άρθρα