Τι είναι η μικροεπιθετικότητα και πως δηλητηριάζει τις σχέσεις μας;

Η σωματική και ψυχική υγεία των ανθρώπων επηρεάζεται από μια σειρά παραγόντων. Ένα από τα φαινόμενα που παρατηρούν συχνά οι ψυχίατροι είναι η μικροεπιθετικότητα. Ο καθηγητής Derald Wing Sue, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια και οι συνεργάτες του, δίνουν τον ορισμό της μικροεπιθετικότητας ως «οι καθημερινές λεκτικές, μη λεκτικές και περιβαλλοντικές επισημάνσεις, περιφρονήσεις ή προσβολές, σκόπιμες ή ακούσιες, που επικοινωνούν εχθρικά, υποτιμητικά ή αρνητικά μηνύματα σε άτομα που βασίζονται αποκλειστικά στην περιθωριοποιημένη συμμετοχή τους σε μία ομάδα".

Η προέλευση του όρου «μικροεπιθετικότητα» χρονολογείται από τη δεκαετία του 1970 και επινοήθηκε από τον αφροαμερικανό ψυχίατρο του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, Chester Pierce, και έχει να κάνει κυρίως με τη φυλή.

Έκτοτε διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει άλλες περιθωριοποιημένες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, των ατόμων LGBTQIA+, των θρησκευτικών μειονοτήτων, των ατόμων με αναπηρίες και εκείνων που προέρχονται από χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο.

Όπως έγινε αντιληπτό από τον καθηγητή Sue και τους συναδέλφους του, οι μικροεπιθέσεις μπορούν να ανήκουν σε τρεις διακριτές κατηγορίες:

-Μικροεπιθέσεις: Η πιο απροκάλυπτη μορφή μικροεπιθέσεων, οι οποίες εμφανίζονται με τη μορφή επισημάνσεων και προσβολών που μπορεί να είναι λεκτικές ή συμπεριφορικές.

-Μικροπροσβολές: Επιβεβαιώνουν προκατειλημμένα στερεότυπα μέσω σχολίων μπορούν να υποβιβάζουν υπαινικτικά  την ευφυΐα, την ηθική ή κάποιο χαρακτηριστικό της ομάδας στην οποία ανήκει ένα άτομο.

-Μικροακυρώσεις: Σχόλια που έχουν ως αποτέλεσμα την υποτίμηση ή την άρνηση της εμπειρίας περιθωριοποιημένων ατόμων.

Οι μικροεπιθέσεις μπορεί να είναι αποτέλεσμα συνειδητής προκατάληψης αλλά μπορούν επίσης να αποκαλύψουν ασυνείδητα στερεότυπα. Συχνά, ένα άτομο μπορεί να παρουσιάσει μια μικροεπιθετικότητα χωρίς να παραδέχεται συνειδητά ότι η στάση που εκφράζεται με τα λόγια ή τις πράξεις του είναι μεροληπτική.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Η έρευνα υποδηλώνει ότι, όπως και οι πιο σαφείς μορφές διακρίσεων, αυτός ο έμμεσος τύπος διακρίσεων έχει συγκεκριμένες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία όσων βρίσκονται στη θέση του αποδέκτη- θύματος. Η χρόνια έκθεση σε μικροεπιθέσεις μπορεί να έχει τόσο άμεσο αντίκτυπο στην υγεία όσο και έμμεσες αρνητικές συνέπειες, όταν εμφανίζεται σε ένα σύστημα υγειονομικής περίθαλψης αλλά και σε σχέσεις ζωής όπως είναι η σχέση μεταξύ συζύγων.