H άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη βλαβών στο DNA
09 Απριλίου 2024, 07:00
Πρόσφατη μελέτη σε πειραματόζωα από ερευνητές στο Τμήμα Εσωτερικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Utah στο Salt Lake City διερεύνησε τον ρόλο της βλάβης του DNA στα αιμοφόρα αγγεία και στη γήρανση του καρδιαγγειακού συστήματος. Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Utah παρακολούθησαν 15 αρσενικά ποντίκια για 4 εβδομάδες σε ένα κλουβί με τροχό. Τους χώρισαν σε 3 κατηγορίες με βάση το πόσο έτρεχαν κάθε μέρα (λίγο, μέτρια, πολύ). Στο τέλος της μελέτης, οι επιστήμονες συνέλεξαν ιστό από την αορτή των ζώων - το αιμοφόρο αγγείο που μεταφέρει αίμα από την καρδιά-. Εξέτασαν διαφορετικά τμήματα της αορτής, τα οποία εκτίθενται σε διαφορετικά επίπεδα διατμητικής τάσης.
Συγκεκριμένα, εστίασαν σε δύο τύπους κυττάρων:
- τα ενδοθηλιακά κύτταρα, τα οποία επενδύουν το εσωτερικό των αιμοφόρων αγγείων,
- τα αγγειακά λεία μυϊκά κύτταρα, τα οποία βρίσκονται μέσα στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων.
Στη συνέχεια, αξιολόγησαν τη βλάβη στο DNA των κυττάρων και το πόσο καλά λειτουργούσαν τα τελομερή τους. Η ανάλυση έδειξε ότι η αυξημένη φυσική δραστηριότητα, συσχετίστηκε με λιγότερη βλάβη στο DNA και καλύτερη λειτουργία των τελομερών στα ενδοθηλιακά κύτταρα αλλά όχι στα κύτταρα των λείων μυών των αγγείων.
Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι ο αγγειακός λείος μυς δεν καταστρέφεται στον ίδιο βαθμό με τα ενδοθηλιακά κύτταρα.
Συνολικά, «η ποσότητα της αερόβιας άσκησης συσχετίστηκε αντιστρόφως με τη βλάβη του DNA και τη δυσλειτουργία των τελομερών». Αυτό σημαίνει ότι, στα ζώα που ασκούνταν περισσότερο παρατηρήθηκε η μικρότερη βλάβη και δυσλειτουργία. Αυτό το εύρημα μπορεί να εξηγήσει πώς η άσκηση, ακόμη και αν την ξεκινήσουμε αργότερα στη ζωή μας, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης αθηροσκλήρωσης.
Με επικεφαλής τον Jisok Lim, PhD, μεταδιδακτορικό υπότροφο στο Πανεπιστήμιο της Utah, οι ερευνητές θα παρουσιάσουν τα ευρήματά τους στο American Physiology Summit — την ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Φυσιολογικής Εταιρείας — στο Long Beach της Καλιφόρνια.
Τα ακραία μέρη των χρωμοσωμάτων ονομάζονται τελομερή. Το όνομά τους προέρχεται από το ελληνικό telos- που σημαίνει «τέλος» και -meros που σημαίνει «μέρος» και είναι κυριολεκτικά «το τελικό μέρος» των χρωμοσωμάτων. Τα τελομερή ενεργούν ως προστατευτικό κάλυμμα στα άκρα των χρωμοσωμάτων, εμποδίζοντας τα να μπερδευτούν μεταξύ τους.
Το τελομερές είναι μια περιοχή του DNA, χωρίς μεγάλη πληροφοριακή αξία, που βρίσκεται στο τέλος του χρωμοσώματος και προστατεύει τη χρήσιμη γενετική πληροφορία από τη φθορά. Η πληροφορία που καθιστά το κύτταρο βιολογικά ενεργό βρίσκεται στο μεσομερές, το οποίο προστατεύεται από το τελομερές.
