Έφτασε η εποχή του χαλβά και της νηστείας...

Ο χαλβάς αποτελεί το πιο διαδεδομένο γλυκό της νηστείας με ιστορία που είναι μακροχρόνια καθώς αποτελεί παραδοσιακό γλυκό εδώ και αρκετές γενιές. Όσον αφορά την ονομασία του φαίνεται να προέρχεται από την αραβική λέξη «hulw» (χαλβά), που σημαίνει γλυκό. 

Τα κυριότερα είδη χαλβά που συναντάμε σήμερα στην αγορά είναι ο χαλβάς από ταχίνι (σησαμένιος), ο χαλβάς από αλεύρι και ο σιμιγδαλένιος.

Τα τρία είδη χαλβά που αναφέραμε διαφέρουν σημαντικά στα υλικά παρασκευής τους με αποτέλεσμα να διαφοροποιείται και η θερμιδική και η θρεπτική τους αξία. Πάμε λοιπόν να δούμε ποια είναι η διατροφική αξία τους καθενός ξεχωριστά.

Χαλβάς από ταχίνι (σησαμένιος)

Ο χαλβάς από ταχίνι ή αλλιώς σησαμένιος χαλβάς έχει ως βασικά υλικάτο ταχίνιτο μέλι τους ξηρούς καρπούς

Λόγω της περιεκτικότητάς του σε ταχίνι και σε ξηρούς καρπούς μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Αρχικά, αποτελεί  πηγή μονοακόρεστων και πολυακόρεστων «καλών» λιπαρών οξέων, τα οποία συμβάλλουν στην καλή λειτουργία της καρδιάς και την προστασία από την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.Ταυτόχρονα, ο σησαμένιος χαλβάς, είναι πλούσιος σε λιγνάνες. Οι λιγνάνες ανήκουν στην κατηγορία των φυτοοιστρογόνων, ενώσεων δηλαδή που μιμούνται τη δράση των γυναικείων ορμονών και φαίνεται να δρουν ευεργετικά για την υγεία της καρδιάς.

Ο σησαμένιος χαλβάς είναι καλή πηγή ασβεστίου, μαγνησίου και φωσφόρου, συστατικά απαραίτητα για την υγεία των οστών τη λειτουργία του μυϊκού και του νευρικού συστήματος. Όσον αφορά το μυϊκό σύστημα, λόγω των ξηρών καρπών ο χαλβάς αποτελεί καλή πηγή πρωτεϊνών ιδίως στην περίοδο της νηστείας όπου οι ζωικές πρωτεΐνες απουσιάζουν από τη διατροφή.

Επιπλέον, περιέχει  βιταμίνες Β1, Β2 και νιασίνη οι οποίες ενισχύουν την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και συμβάλλουν στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπών και την παραγωγή ενέργειας.

Το μεγαλύτερο ίσως πλεονέκτημα του χαλβά έναντι των υπολοίπων γλυκών είναι η αντικατάσταση της ζάχαρης με μέλι. Το μέλι αποτελεί καλύτερη γλυκαντική ουσία η οποία προσδίδει έντονη γλυκιά γεύση και σε αντίθεση με τη ζάχαρη μας εφοδιάζει με βιταμίνες, μικροθρεπτικά συστατικά και φυσικά σάκχαρα.Tip: Ελέγξτε την ετικέτα του χαλβά που αγοράζετε αποφύγετε όσους περιέχουν σιρόπι γλυκόζης ή φρουκτόζης στην ετικέτα και επιλέξτε κάποιον που να περιέχει μέλι ως γλυκαντικό.

Ο σησαμένιος χαλβάς στην αγορά υπάρχει με μία ευρεία γκάμα γευστικών επιλογών που περιλαμβάνουν χαλβά με κακάο, με βανίλια, με μαστίχα με ξηρούς καρπούς, με σοκολάτα, κ.α. Η διατροφική τους αξία συνοψίζεται στον πίνακα που ακολουθεί:

Διατροφική αξία / 30g σησαμένιου χαλβά

Γεύση                   Ενέργεια (kcal)

Με κακάο            160

Με βανίλια           164

Με καρύδια-μέλι 163

Με σοκολάτα      165.

Χαλβάς από αλεύρι

Πρόκειται για μία παραδοσιακή συνταγή η οποία παρασκευάζεται με βασικά υλικά: το αλεύρι, το ελαιόλαδο, την κανέλα, το καρύδι, το πετιμέζι. Σερβίρετε σε μικρές μερίδες σχηματισμένες στο χέρι με το κουτάλι.

Αρχικά, λόγω του ελαιόλαδου είναι πλούσιος σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα .Ως εκ τούτου εμφανίζει θετικές επιδράσεις στην υγεία της καρδιάς η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών της διατροφής μας με μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά βελτιώνει τα λιπίδια του αίματος και μειώνει την ολική αλλά και την LDL «κακή» χοληστερόλη.Επιπλέον, είναι μία εξαιρετική πηγή φαινολικών αντιοξειδωτικών που προστατεύουν τα λιπίδια του αίματος, και την LDL «κακή» χοληστερόλη, από την οξείδωση μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο για δημιουργία αθηρωματικής πλάκας.Τ έλος, χάρις στα καρύδια περιέχει απαραίτητα ακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλλουν επίσης θετικά στην υγεία της καρδιάς.

Ως γλυκαντικό στην περίπτωση του χαλβά από αλεύρι χρησιμοποιείται το πετιμέζι. Όπως και στο σησαμένιο χαλβά η αντικατάσταση της ζάχαρης αναβαθμίζει τη διατροφική του αξία. Το πετιμέζι είναι το σιρόπι που παρασκευάζεται βράζοντας και ξαφρίζοντας τον χυμό των πατημένων σταφυλιών (τον μούστο). Η αντικατάσταση της ζάχαρης από πετιμέζι εφοδιάζει το χαλβά από αλεύρι με βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο και σίδηρο.

Τέλος ο χαλβάς από αλεύρι περιέχει κανέλα η οποία φαίνεται να έχει αντιμικροβιακή και αντιθρομβωτική δράση καθώς και θετικές επιδράσεις στη ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Σιμιγδαλένιος χαλβάς

Τα υλικά διαφοροποιούνται αρκετά καθώς ο σιμιγδαλένιος χαλβάς παρασκευάζεται χρησιμοποιώντας κυρίως: σιμιγδάλι. ζάχαρη. λάδι ή βούτυρο και αμύγδαλα ή κουκουνάρι. Πολλές φορές θεωρείται ως πιο υγιεινή επιλογή καθώς περιέχει λιγότερες θερμίδες από το σησαμένιο. Ωστόσο, όπως σε κάθε τρόφιμο έτσι ο και στο χαλβά δε θα πρέπει να αξιολογούμε μόνο τη «θερμιδική πυκνότητα» αλλά και τη «θρεπτική πυκνότητα» του τρόφιμου.

Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς παρασκευάζεται με βούτυρο. Το γεγονός αυτό αυξάνει την περιεκτικότητά του σε κορεσμένα λιπαρά τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν την «κακή» (LDL) χοληστερόλη και την αθηρωματική πλάκα και σχετίζονται με την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων. Επιπλέον, στην παρασκευή του χρησιμοποιείται αρκετή ποσότητα ζάχαρης η οποία το μόνο που προσφέρει στον οργανισμό μας είναι «κενές θερμίδες» αφού μας προσδίδει μόνο ενέργεια χωρίς κανένα θρεπτικό συστατικό. Με δεδομένα όλα τα προηγούμενα είναι σαφές πως λόγω των υλικών του άρα και της ποιότητας των θερμίδων δεν αποτελεί εξίσου θρεπτική επιλογή όσο ο σησαμένιος χαλβάς αλλά και ο χαλβάς με αλεύρι!

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Tip: Αν ωστόσο προτιμάτε το σιμιγδαλένιο, φτιάξτε το δικό σας, μειώνοντας την ποσότητα της ζάχαρης και αντικαθιστώντας το βούτυρο με μαργαρίνη που περιέχει και βούτυρο ή ελαιόλαδο!

ΠΗΓΗ

mednutrition

Κωνσταντίνος Μπακόπουλος