Στα «τυφλά» η πολιτική για προμήθεια φαρμάκων

Δεν υπάρχει καμία πρόνοια για τη διασφάλιση ύπαρξης επαρκών ποσοτήτων φαρμάκων, ούτε σύστημα παρακολούθησης και καμία διαδικασία προφύλαξης από ενδεχόμενες ελλείψεις αναφέρει το Γραφείο Επιτρόπου Εποπτείας του ΓεΣΥ.

Συγκεκριμένα, σε υπόμνημα το Γραφείο Επιτρόπου Εποπτείας (ΓεΣΥ) με αφορμή τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας της προηγούμενης Πέμπτης στις 2 Ιουνίου αναφέρει ότι διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει καμιά πρόνοια για την διασφάλιση ύπαρξης επαρκών ποσοτήτων φαρμάκων αναλόγως της κατανάλωσης, αλλά ούτε και σύστημα παρακολούθησης της κατανάλωσης τους και καμία διαδικασία προφύλαξης από ενδεχόμενες ελλείψεις και καμία στρατηγική διαδικασία άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος όταν αυτό ανακύπτει.

Τονίζει ακόμη ότι από την έναρξη του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ), το Γραφείο έχει λάβει πολλαπλά παράπονα αναφορικά με τα φάρμακα, το φάσμα των οποίων καλύπτει ολόκληρο το αντικείμενο της συζήτησης, δηλαδή τόσο τις ελλείψεις όσο και τη μη διάθεση καθώς και το υψηλό κόστος συνεισφοράς, αλλά κυρίως τη συνεχόμενη εναλλαγή της.

Δύο ειδών ελλείψεων φαρμάκων

Όπως αναφέρει το Γραφείο, οι ελλείψεις των φαρμάκων είναι δύο ειδών, Α) οι ολιγοήμερες όπου ένα σκεύασμα μπορεί να παρουσιάσει μια μικρή έλλειψη λίγων ημερών και να αποκατασταθεί η κυκλοφορία του και Β) οι μακροχρόνιες ελλείψεις όπου παρατηρείται έλλειψη ενός φαρμάκου για μεγάλο χρονικό διάστημα που μπορεί να είναι και μήνες.

Ως εκ τούτου, σημειώνει, οι ελλείψεις αυτές δημιουργούν πολλαπλά προβλήματα με αλυσιδωτές αντιδράσεις όπως π.χ. η αλλαγή της αρχικής θεραπείας του δικαιούχου. «Σε παρεμβάσεις μας προς τον ΟΑΥ, η απάντηση που λαμβάναμε ήταν ότι ο ΟΑΥ δεν έχει οποιαδήποτε ευθύνη για το θέμα αυτό των ελλείψεων και εναποθέτουν την ευθύνη για την επάρκεια φαρμακευτικών σκευασμάτων στην αγορά, στο Υπουργείο Υγείας και στους Φαρμακέμπορους που είναι οι Κάτοχοι Αδειών Κυκλοφορίας», προσθέτει.

Η εισήγηση που παραθέτει το Γραφείο «είναι να ασχοληθούν σοβαρά και να συνέλθουν όλοι οι εμπλεκόμενοι και να ενσκύψουν πάνω στο πρόβλημα και να καταρτιστεί στρατηγικό πλάνο προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και συνεχής εισροή και κυκλοφορία των φαρμάκων στην Κυπριακή αγορά και η μείωση του κίνδυνου δημιουργίας ελλείψεων».

Μη διάθεση φαρμάκων μέσω ΓεΣΥ

Αναφορικά με το ζήτημα της μη διάθεσης ή και της διάκρισης στη διάθεση ορισμένων σκευασμάτων μέσω ΓεΣΥ, τα κυριότερα προβλήματα που έχει εντοπίσει το Γραφείο μέσα από τα παράπονα που έχει λάβει αφορούν: A) στην ένταξη στον κατάλογο φαρμακευτικών σκευασμάτων (ΚΦΣ) των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ), Β) στα φάρμακα που διατίθενται μόνο από τα φαρμακεία του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ) και Γ) στη διαδικασία εξυπηρέτησης δικαιούχων μέσω των Ονομαστικών Αιτημάτων.

«Συγκεκριμένα, υπάρχουν πολλά παράπονα, κυρίως από ηλικιωμένους που δυσκολεύονται με τη μεταφορά τους, αναφορικά με την ταλαιπωρία που υφίστανται για να παραλάβουν τα φάρμακά τους από τα νοσοκομειακά φαρμακεία. Τα φάρμακα που δίνονται από τα νοσοκομεία αφορούν κυρίως σκευάσματα υψηλού κόστους ή που απαιτούν ειδικές συνθήκες φύλαξης οπότε και κατανοούμε εν μέρει την ανάγκη του συγκεκριμένου τρόπου διάθεσης», αναφέρεται.

Μη ανανέωση άδειας φαρμάκων

Σημειώνει ακόμη ότι στην κατηγορία των νοσοκομειακών φαρμάκων συγκαταλέγονται και φάρμακα απλά, που πολλές φορές αντίστοιχα άλλης μορφής ή δύναμης κυκλοφορούν στα ιδιωτικά φαρμακεία, για το μοναδικό λόγο ότι οι Κάτοχοι Άδειας Κυκλοφορίας τους δεν επιθυμούν να ανανεώσουν την άδειά τους.

«Μεγάλο αριθμό παραπόνων έχουμε λάβει και για τις περιπτώσεις δικαιούχων που ο θεράπων συμβεβλημένος ιατρός τους, κρίνει ότι χρειάζονται κάποιο σκεύασμα το οποίο είτε δεν συμπεριλαμβάνεται στον ΚΦΣ και άλλοτε μπορεί να συμπεριλαμβάνεται μεν αλλά ο λόγος που ο συγκεκριμένος ασθενής το χρειάζεται μπορεί να μην καλύπτεται από το πρωτόκολλο του ΓεΣΥ», προσθέτει.

Υπογραμμίζει επίσης ότι «σύμφωνα με τη νομοθεσία του ΓεΣΥ ένας ιατρός έχει δικαίωμα να υποβάλλει αίτηση για συμπερίληψη ενός σκευάσματος στον ΚΦΣ. Δεν έχει όμως τον τρόπο να ζητήσει τη χορήγηση σκευάσματος που δε συμπεριλαμβάνεται στο ΓεΣΥ σε ορισμένο ασθενή- δικαιούχο που ο ίδιος κρίνει ότι είναι απαραίτητο για τη θεραπεία του. Ούτε έχει τον τρόπο να ζητήσει την κατ' εξαίρεση χορήγηση σκευάσματος που μπορεί να συμπεριλαμβάνει στον ΚΦΣ με ορισμένο πρωτόκολλο, σε ασθενή εκτός πρωτοκόλλου που όμως και πάλι ο θεράπων ιατρός του κρίνει ότι είναι απαραίτητο για την περίπτωσή του».

Το Γραφείο υπενθυμίζει ότι προ ΓεΣΥ και οι δύο αυτές περιπτώσεις καλύπτονταν μέσω αιτήματος στην επιτροπή ονομαστικών αιτημάτων (ΕΟΑ) του Υπουργείου Υγείας. «Σήμερα, παρόλο που η Επιτροπή αυτή συνεχίζει να υφίσταται δε γνωρίζουμε κατά πόσο ενδείκνυται ένα σώμα εκτός ΟΑΥ να ρυθμίζει τη χορήγηση κάποιων σκευασμάτων σε δικαιούχους του Συστήματος, ενώ μας προβληματίζει και η προμήθεια και αποζημίωση των σκευασμάτων αυτών», συμπληρώνει.

«Πρέπει οπωσδήποτε να αναφερθεί ότι ενώ η νομοθεσία αναφέρεται ξεκάθαρα σε δημιουργία Αναθεωρητικού Συμβουλίου που θα αξιολογεί περιπτώσεις ενστάσεων αυτό δεν έχει ακόμα συσταθεί μετά από 3 χρόνια», και «εδώ πρέπει να πούμε ότι παρατηρείται και το φαινόμενο πολλά φάρμακα να μπαινοβγαίνουν στον ΚΦΣ είτε λόγω παρατεταμένης έλλειψης είτε λόγω μη ενδιαφέροντος του κατόχου Άδειας Κυκλοφορίας να ανανεώσει τη συμφωνία με τον ΟΑΥ, γεγονός που μας φέρνει και στην επόμενη κατηγορία παραπόνων», σημειώνει.

Υποδεικνύει επίσης ότι πολύς κόσμος καταγγέλλει τη συνεχή εναλλαγή του ύψους της Συνεισφοράς ΙΙ (ΣΙΙ) και ότι το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία υποχρέωση των Κατόχων Αδειών Κυκλοφορίας να διαθέτουν τα σκευάσματά τους στο ΓεΣΥ για ένα ελάχιστο ορισμένο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα φάρμακα να εντάσσονται ή να βγαίνουν από τον ΚΦΣ συνέχεια. Αυτό σε συνδυασμό με τις παρατηρούμενες ελλείψεις και την ένταξη νέων σκευασμάτων οδηγεί στη συνεχή αυξομείωση των τιμών της ΣΙΙ με φαινόμενα πολλές φορές που αγγίζουν το ύψος δεκάδων ευρώ διαφοράς.

«Οι δικαιούχοι επισκέπτονται κάθε μήνα το φαρμακείο χωρίς να γνωρίζουν πόσο θα τους κοστίσει κάθε φορά η θεραπεία τους ή εάν θα αναγκαστούν να αλλάξουν θεραπευτική αγωγή λόγω κόστους ή έλλειψης. Φαίνεται να υπάρχει και μεγάλο πρόβλημα στη χορήγηση ιατροτεχνολογικών σκευασμάτων, αφού ο καθορισμός και υπολογισμός της τιμής της ΣΙΙ για πολλά από αυτά (πχ αντλίες ινσουλίνης) χρήζουν διευκρίνισης», υπογράμμισε.

Προμήθεια φαρμάκων

Το Γραφείο Επιτρόπου Εποπτείας του ΓεΣΥ, αναφέρει ότι η προμήθεια των φαρμάκων από το Υπουργείο Υγείας γίνεται με τη διαδικασία των προσφορών, αντίθετα με εκείνη που ακολουθείται από τον Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ).

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Οφείλουμε να στρέψουμε την προσοχή στις διαδικασίες που προμηθεύεται φάρμακα ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟKYπY), για τις οποίες θα θέλαμε περισσότερες διευκρινίσεις, διότι σε περίπτωση που ο OKYπY προμηθεύεται φάρμακα εντός ΓεΣΥ με τη διαδικασία των προσφορών, τότε αυτό συνιστά διάκριση και είναι αντίθετο με τη φιλοσοφία ενός καθολικού και ισότιμου Συστήματος Υγείας», καταλήγει.

Το θέμα των ελλείψεων στα φάρμακα θα τεθεί εκ νέου στη σημερινή επιτροπή υγείας της βουλής.

Της Ουρανίας Στυλιανού