Ιδανική προετοιμασία των παιδιών για τη νέα σχολική χρονιά

Μόνο λίγες μέρες έμειναν πριν κτυπήσει το πρώτο σχολικό κουδούνι ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς.

Το άγχος της προσαρμογής στη ρουτίνα παραμένει το ίδιο με την πρώτη φορά, τόσο για τους μαθητές, όσο και για τους γονείς τους.

Το YgeiaWatch ζήτησε συμβουλές από την ψυχολόγο Πολυνίκη Σταύρου, εγγεγραμμένη σχολική/εκπαιδευτική ψυχολόγο, για το πώς να γίνει πιο εύκολη και πιο ομαλή η μετάβαση από τις παραλίες στα θρανία.

Όπως είπε η κ. Σταυρου είναι αναμενόμενο τα παιδιά να χρειαστούν αρκετό χρόνο για να προσαρμοστούν στη σχολική ρουτίνα μετά από μια μεγάλη περίοδο αδράνειας, χαλάρωσης, μπόλικου παιχνιδιού και μη-σταθερού προγράμματος, τα οποία χαρακτηρίζουν το καλοκαίρι.

Αυτό που συνέστησε είναι η επιστροφή στη ρουτίνα να γίνει 1-2 εβδομάδες πριν ξεκινήσει το σχολείο, ούτως ώστε να συνηθίσουν το πρόγραμμα τους.

«Τα παιδιά θα προσαρμοστούν νωρίτερα εάν εφαρμόσετε το πρόγραμμα ύπνου από νωρίς. Βάλτε τα παιδιά σας για ύπνο νωρίς και βάλτε ξυπνητήρι ώστε να ξυπνάτε την ίδια ώρα που θα ξυπνάτε και την υπόλοιπη σχολική χρονιά».

Επίσης «καλό θα ήταν να εφαρμόσετε σταθερό πρόγραμμα για όλα τα γεύματα και τις υπόλοιπες δραστηριότητες της ημέρας (π.χ. ώρα μπάνιου και παιχνιδιού), κάτι που σημαίνει πως όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι ίδιοι οι γονείς θα επιστρέψουν στην καθημερινή τους ρουτίνα», σημείωσε.

 «Η ρουτίνα αυτή θα μπορούσε να τροποποιείται κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, όπου συνήθως είμαστε πιο χαλαροί και ευέλικτοι με το πρόγραμμά μας», συμπλήρωσε.

Πρακτικές εξοικείωσης 

Σύμφωνα με την κ. Σταύρου, μία καλή πρακτική όπως είπε είναι «να γράψετε το καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού σας σε μια κόλλα χαρτί και να το τοποθετήσετε σε έναν ευδιάκριτο χώρο, όπως για παράδειγμα, πίσω από την πόρτα του δωματίου του, πάνω στο γραφείο του, πάνω στο ψυγείο, έτσι ώστε να έχει εύκολη πρόσβαση σε περιπτώσεις που το ξεχάσει».

Μια άλλη πρακτική που θα βοηθήσει τα παιδία να προσαρμοστούν στη ρουτίνα είναι οι γονείς να επαναπροσδιορίσουν και να συμφωνήσουν τους κανόνες που αφορούν στο καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού, μαζί με το ίδιο το παιδί (π.χ. ώρα και χώρος μελέτης, ώρα και διάρκεια παιχνιδιού και τηλεόρασης, ώρα ύπνου κα).

«Θα ήταν καλό να παρέχετε στο παιδί συγκεκριμένες επιλογές (προτιμότερο μέχρι δύο) που να αφορούν στον ίδιο κανόνα.

«Για παράδειγμα θα μπορούσατε να ρωτήσετε «τι ώρα προτιμάς να ξεκινάει η μελέτη στο σπίτι, η ώρα 13:45 ή 14:00;», «πόσα λεπτά χρειάζεσαι για διάλειμμα, πέντε ή δέκα;». Με αυτό τον τρόπο του δίνετε την εντύπωση ότι το ίδιο το παιδί αποφάσισε το πρόγραμμά του, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα δέσμευσης και τήρησης των κανόνων εκ μέρους του», σημείωσε.

Να καθοριστούν στόχοι 

Πολύ σημαντικό είναι επίσης να τεθούν στόχοι για τη νέα σχολική χρονιά.

«Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σκεφτεί και να θέσει στόχους που να αφορούν όχι μόνον τον ακαδημαϊκό τομέα, αλλά και τη συμπεριφορά του και τον κοινωνικό τομέα».

Οι στόχοι πρέπει να είναι ξεκάθαροι και εφικτοί, ίσως χρειαστεί να σπάσουν σε μικρότερα βήματα για να μπορούν να υλοποιηθούν πιο εύκολα, σημείωσε η κ. Σταυρου.

«Θυμηθείτε τι κατάφερε το προηγούμενο έτος, τι δεν πήγε πολύ καλά, τι στάθηκε εμπόδιο για την υλοποίηση των στόχων της προηγούμενης χρονιάς, τι θα μπορούσε να κάνει καλύτερα και με ποιους τρόπους θα μπορούσε να βελτιωθεί. Μπορείτε να κατευθύνετε το παιδί σας να επιλέξει στόχους διαφορετικών επιπέδων δυσκολίας και να ξεκινήσει από τους πιο απλούς και εύκολους στόχους».

Με αυτόν τον τρόπο, θα δοθεί στο παιδί η ευκαιρία να βιώσει την επιτυχία, να πιστέψει στον εαυτό του και να δεσμευτεί για την επίτευξη των επόμενων στόχων του, εξήγησε.

Η ανάγκη για εξωσχολικές δραστηριότητες 

Η έναρξη της σχολικής περιόδου τις περισσότερες φορές συνδέεται με το τέλος του παιχνιδιού και της διασκέδασης, κάτι που δεν θα έπρεπε να συμβαίνει, αλλά καλό θα ήταν να συνταυτίζονται τα δύο.

Ο καλύτερος τρόπος, σημειώνει η κ. Σταύρου, είναι τα παιδιά να ασχολούνται με εξωσχολικές δραστηριότητες.

«Ρωτήστε το παιδί σας τι θα του άρεσε να κάνει τα απογεύματα μετά το σχολείο και βρείτε συλλόγους ή ομάδες στις οποίες θα μπορούσε να συμμετέχει, αφήστε το ίδιο το παιδί να επιλέξει σε ποια ή ποιες δραστηριότητες θα επιθυμούσε να συμμετέχει», παρατήρησε.

Διευκρίνισε ότι χρειάζεται προσοχή ώστε να μην παραφορτώσουμε το πρόγραμμα του παιδιού αφού, όπως είπε, τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για ξεκούραση και ελεύθερο παιχνίδι.

Μια έξυπνη τακτική είναι να προσκαλέσετε στο σπίτι φίλους και συμμαθητές του παιδιού σας.

«Με αυτόν τον τρόπο, θα βοηθήσετε το παιδί σας να θυμηθεί πόσο ωραία περνάει στο σχολείο, αλλά και να κοινωνικοποιηθεί.

Πέραν από το να περάσουν ένα όμορφο απόγευμα γεμάτο παιχνίδι και γέλια, η συνάντηση αυτή θα συμβάλει στην επανασύνδεση των παιδιών, κάνοντας έτσι τη συναναστροφή τους στο χώρο των σχολικών αιθουσών πιο εύκολη και πιο ευχάριστη», επισημαίνει η ψυχολόγος και πρόσθεσε:

«Για να γίνει πιο ευχάριστη η επιστροφή στο σχολείο θα μπορούσατε να αναπολήσετε αστείες ιστορίες που έζησε το παιδί στο σχολείο κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων».

«Αφήστε το να σας τις διηγηθεί ξανά από την αρχή κι ας τις έχετε ακούσει ήδη χιλιάδες φορές. Γελάστε μαζί και υπενθυμίστε του ότι το σχολείο, εκτός από γνώσεις, του προσφέρει επίσης όμορφες στιγμές που θα τις θυμάται για πάντα. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνετε τις πιθανότητες το παιδί σας να εστιάσει στα θετικά στοιχεία του σχολείου και να επιστρέψει σε αυτό με περισσότερη όρεξη και διάθεση», τόνισε.

Εμπλοκή των παιδιών στην αγορά σχολικών ειδών

Η κ. Σταύρου προτείνει την εμπλοκή των παιδιών στην αγορά των σχολικών ειδών αφού με αυτόν τον τρόπο προετοιμάζεται το έδαφος για την επιστροφή τους στα θρανία.

Ταυτόχρονα, η εμπλοκή αυτή κάνει το παιδί να ανυπομονεί για την στιγμή που θα χρησιμοποιήσει τα καινούρια του σχολικά.

«Προτού πάτε για ψώνια, ετοιμάστε μια λίστα με τα προϊόντα που χρειάζεται και πείτε του το συνολικό ποσό που διαθέτετε. Αφήστε το να ψάξει, να σκεφτεί και να επιλέξει αυτά που του αρέσουν».

Επίσης η προετοιμασία της σχολικής τσάντας καλό θα ήταν να γίνεται από τα παιδιά, όχι μόνο για την πρώτη μέρα, αλλά για ολόκληρη τη χρονιά.

«Μπορείτε να του δείξετε πώς να την οργανώνει, χωρίς ωστόσο να του επιβάλετε πώς πρέπει να είναι τα τετράδια, τα μολύβια κτλ μέσα στη τσάντα».

Με την ανάληψη ευθυνών που αφορούν την προετοιμασία για το σχολείο δίνει το μήνυμα στο παιδί ότι μπορεί να τα καταφέρει και πως είναι υπεύθυνο για την οποιαδήποτε συμπεριφορά του σε σχέση με το σχολείο αλλά και γενικότερα, εξήγησε.

«Με μικροαλλαγές στο χώρο μελέτης έτσι ώστε να γίνει πιο εύχρηστος θα βοηθήσει το παιδί να διατηρεί τη συγκέντρωση του κατά τη διάρκεια της μελέτης του».

«Μαζί με το παιδί αλλάξτε τη θέση των αντικειμένων γύρω από το γραφείο του και οργανώστε το με τρόπο που ο χώρος να είναι πιο ελκυστικός για το παιδί, αλλά και πιο εύχρηστος.

 Αν ο χώρος μελέτης που είχε μέχρι στιγμής το παιδί σας δεν ήταν βολικός, ήσυχος ή φωτεινός, είναι σημαντικό να σκεφτείτε κάποιον άλλο χώρο στο σπίτι.

Βρείτε δηλαδή ένα ήσυχο μέρος ή δωμάτιο χωρίς πολλά ερεθίσματα που να του αποσπούν την προσοχή, όπως τηλεόραση, παιχνίδια, ομιλίες κλπ», εξήγησε η κ. Σταύρου.

Όσον αφορά στα παιδιά που είναι καινούρια στο σχολείο, είτε πηγαίνουν για πρώτη φορά, είτε άλλαξαν σχολείο, πολύ βοηθητική στην προσαρμογή τους στο καινούργιο περιβάλλον θα είναι η επίσκεψη στον σχολικό χώρο πριν το πρώτο χτύπημα του κουδουνιού.

«Αφήστε το παιδί να σας ξεναγήσει στους διάφορους χώρους του σχολείου και σε περίπτωση που γνωρίζει ήδη να σας εξηγήσει ποιο μάθημα θα κάνουν στον χώρο αυτό (π.χ. γυμναστική, τέχνη, μουσική).

Έτσι, θα πάρει μια πρώτη ιδέα από τους βασικούς χώρους του νέου του σχολείου και το άγχος του θα μειωθεί σημαντικά», είπε η κ. Σταύρου.

Καταλήγοντας σημείωσε ότι μερικά παιδιά εκδηλώνουν αυξημένο άγχος και ανασφάλεια όταν σκέφτονται την επιστροφή στο σχολείο.

«Αν παρατηρήσετε να συμβαίνει κάτι τέτοιο με το παιδί σας, είναι σημαντικό να συζητήσετε μαζί του τους λόγους για τους οποίους αισθάνεται έτσι. Βοηθήστε το να βρει τρόπους για να διαχειριστεί τα οποιαδήποτε αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις αναφορικά με το σχολείο.

Σε περίπτωση που το παιδί σας συνεχίζει να εκδηλώνει υπερβολικό άγχος και ανασφάλεια για το σχολείο, μπορείτε να αποταθείτε σε κάποιον ειδικό, ούτως ώστε να διασφαλίσετε πως το παιδί σας θα πάει από την πρώτη κιόλας ημέρα στο σχολείο, γεμάτο αυτοπεποίθηση και θετικά συναισθήματα».

Της Χρυστάλλας Ολυμπίου