Διάκριση φύλων στην κατάρτιση των προϋπολογισμών

Την ανάγκη για κατάρτιση των κρατικών προϋπολογισμών με βάση την αρχή της ισότητας των φύλων, υπογράμμισε η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων και πρόεδρος του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, Ιωσηφίνα Αντωνίου, αναφερόμενη στις ανάγκες των γυναικών και στον Οδηγό Ενσωμάτωσης της Διάστασης του Φύλου στις Δημόσιες Πολιτικές.

Η κ. Αντωνίου παρευρέθηκε χθες στην Ημερίδα με θέμα «Ο Ρόλος του Έμφυλου Προϋπολογισμού στην ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου», την οποία συνδιοργάνωσε το γραφείο της Επιτρόπου με το Ίδρυμα «Φημονόη».

Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε, ο έμφυλος προϋπολογισμός, γνωστός και ως gender budgeting, δεν είναι τίποτε άλλο από την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου (gender mainstreaming) στη διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού.

«Κάτι τέτοιο δεν προϋποθέτει την ετοιμασία ξεχωριστών προϋπολογισμών για άντρες και γυναίκες, αλλά την αξιολόγηση των επιπτώσεων του προϋπολογισμού ως προς τα φύλα, ενσωματώνοντας την αρχή της ισότητας σε όλα τα στάδια κατάρτισής του. Παράλληλα, προϋποθέτει την αναδιάρθρωση των εσόδων και εξόδων του κράτους, με σκοπό την προώθηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών», σημείωσε.

Επεσήμανε ακόμη ότι ο τρόπος με τον οποίο καταρτίζονται συνήθως οι κρατικοί προϋπολογισμοί τείνει να αγνοεί τη διαφορετικότητα λόγω φύλου, καθώς και τους διαφορετικούς ρόλους και ευθύνες μεταξύ ανδρών και γυναικών, ενώ, στις πλείστες περιπτώσεις, οι δείκτες και τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται δεν στηρίζονται σε στοιχεία διαχωρισμένα με βάση το φύλο.

Οι ανάγκες των γυναικών

Η κ. Αντωνίου, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες ανάγκες και πραγματικότητες των γυναικών που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον καταρτισμό των κρατικών προϋπολογισμών:

  -  στις οικονομικές και όχι μόνο δυσκολίες που καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν καθημερινά ευάλωτες ομάδες γυναικών, περιλαμβανομένων των μονογονιών, των γυναικών με αναπηρίες, των αγροτισσών, των μεταναστριών, των ηλικιωμένων γυναικών και άλλων μειονεκτουσών ομάδων του πληθυσμού,

  -  στα εμπόδια και τις στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν συχνά οι γυναίκες σε σχέση με την πρόσβασή τους στη δικαιοσύνη,

  -  στην ανάγκη παροχής ικανοποιητικών δομών και υπηρεσιών φύλαξης παιδιών και άλλων εξαρτώμενων ατόμων για να μπορούν οι γυναίκες να συμμετέχουν ισότιμα με τους άντρες στην κοινωνική, επαγγελματική και οικονομική ζωή του τόπου,

 -   στις ανισότητες που υφίστανται οι γυναίκες σε σχέση με την παροχή απλήρωτης φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων, την οποία επωμίζονται ανισομερώς συγκριτικά με τους άντρες, καθώς και

   - στην έλλειψη κατάλληλων χώρων θηλασμού και άλλων διευκολύνσεων προς τις μητέρες σε χώρους εργασίας, αλλά και ευρύτερα.

Τα μέτρα που προτείνει η κ. Αντωνίου, είναι:

 -  Την ανάπτυξη προγραμμάτων με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτικών και οικονομικών παραγόντων του τόπου,

 -   Τον καταρτισμό Πρότασης προς το Υπουργικό Συμβούλιο για εισαγωγή της στρατηγικής του gender budgeting στις κρατικές πολιτικές και τις πολιτικές προϋπολογισμού του κράτους,

  -  Την εκπόνηση ειδικού Οδηγού για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έμφυλων προϋπολογισμών, ο οποίος να περιλαμβάνει βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οδηγός Ενσωμάτωσης Διάστασης Φύλου στις Δημόσιες Πολτιικές

Πρόσθεσε επίσης ότι το Γραφείο της Επιτρόπου σε συνεργασία με πληθώρα κρατικών και μη φορέων, καθώς και εξωτερικού συνεργάτη εκπόνησε Οδηγό Ενσωμάτωσης της Διάστασης του Φύλου στις Δημόσιες Πολιτικές, τον οποίο προωθεί προς πολλαπλούς αποδέκτες, με στόχο την καλλιέργεια νοοτροπίας ισότητας:

  -  Το σχεδιασμό ειδικών προγραμμάτων επιμόρφωσης σε θέματα ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στους κρατικούς προϋπολογισμούς από την Κυπριακή Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης και

  -  Την εκπαίδευση λειτουργών του Δημοσίου που ασχολούνται με τον καταρτισμό του κρατικού Προϋπολογισμού και λαμβάνουν αποφάσεις για την τελική του μορφή.

Σημειώνει ότι ο σχεδιασμός έμφυλων προϋπολογισμών διασφαλίζει αποτελεσματικότερη κατανομή και χρήση των δημοσίων πόρων, καθώς και βελτίωση της ποιότητας και της αποδοτικότητας των προσφερόμενων δημόσιων υπηρεσιών.

Επιπλέον, την ίδια στιγμή αποτελεί ίσως το πιο τολμηρό και συνάμα το πιο ριζοσπαστικό μέτρο για πραγμάτωση των αρχών της έμφυλης ισότητας και διασφάλιση πραγματικά ίσων ευκαιριών για άντρες και γυναίκες.

Η κ. Αντωνίου εστίασε επίσης στις τομές που πρέπει να επιτρέπουν την αποδόμηση βαθιά πατριαρχικών δομών και μηχανισμών που παρακωλύουν την πρόοδο στον τομέα αυτό, δηλαδή:

   - Καλλιέργεια κουλτούρας ισότητας από τις νηπιακές ηλικίες μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος

   - Ενσωμάτωση της αρχής της ισότητας σε όλα τα στάδια σχεδιασμού, ανάπτυξης, εφαρμογής, ελέγχου και αξιολόγησης των πολιτικών, προγραμμάτων και δράσεων που εφαρμόζονται στο δημόσιο, ιδιωτικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

  -  Αύξηση του αριθμού των γυναικών στα κέντρα λήψεως σημαντικών αποφάσεων στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα

   - Αύξηση των πόρων που διατίθενται για την υλοποίηση δράσεων και προγραμμάτων που προάγουν την έμφυλη ισότητα, με παράλληλη οικονομική ενίσχυση των Γυναικείων και Μη-Κυβερνητικών Οργανώσεων που πρωτοστατούν στον τομέα αυτό

   - Στήριξη και ενίσχυση των φορέων ισότητας και επιδίωξη της μέγιστης δυνατής πολιτικής βούλησης για επίτευξη των στόχων της ισότητας

   - Συστηματική συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων διαχωρισμένων κατά φύλο, κατά τρόπο που να καθίσταται εφικτός ο διαχωρισμός των λειτουργικών δεικτών με τους οποίους αξιολογείται η επίδραση και η αποτελεσματικότητα των κρατικών πολιτικών και των πολιτικών προϋπολογισμού.

Ο.Σ.