Από την αυστηρή νηστεία στο πασχαλινό τραπέζι - Τί να προσέξουμε
01 Μαΐου 2024, 10:00
Προσοχή στην απότομη μετάβαση από τη φάση της νηστείας σε εκείνην της ελεύθερης διατροφής, συστήνουν οι ειδικοί, τονίζοντας ότι η διακοπή της νηστείας κατά την ημέρα του Πάσχα πρέπει να γίνεται βαθμιαία και με τροφές σχετικά εύπεπτες.
Μιλώντας στο YgeiaWatch, η κλινική διαιτολόγος και πρόεδρος του Συνδέσμου Διατροφολόγων Κύπρου, καθηγήτρια διαιτολογίας και διατροφολογίας Δρ Ελένη Ανδρέου, ανέφερε ότι η αιφνίδια υπερκατανάλωση μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχοντα νοσήματα, όπως υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη, στεφανιαία νόσο, γαστρικό έλκος, κολίτιδες κ.α τονίζοντας μάλιστα ότι τα άτομα με τα παραπάνω νοσήματα, θα πρέπει να αποφεύγουν την υπερκατανάλωση τροφίμων και αλκοολούχων κατά την περίοδο του Πάσχα, ακολουθώντας το διαιτολόγιο που τους έχει συστήσει ο διαιτολόγος τους.
Σταδιακή η εισαγωγή στην παμφαγία
Όπως εξηγεί η Δρ. Ανδρέου, η ανεκτικότητα του οργανισμού των ατόμων που νηστεύουν, σε ζωικό λίπος και πρωτεΐνη είναι μειωμένη γι’ αυτό και η εισαγωγή στην παμφαγία θα πρέπει να είναι σταδιακή προς αποφυγή επεισοδίων στομαχόπονων, δύσπνοιας, εμετών κτλ .
«Η διακοπή της νηστείας κατά την ημέρα του Πάσχα πρέπει να γίνεται βαθμιαία και με τροφές σχετικά εύπεπτες. Η παραδοσιακή "μαγειρίτσα" ή το αυγολέμονο σε μικρή ποσότητα, μπορεί να αποτελεί ένα σχετικά εύπεπτο τρόφιμο που προετοιμάζει το γαστρικό βλεννογόνο για τη κατανάλωση του κρέατος και των γαλακτοκομικών της επόμενης μέρας», εξηγεί.
«Οι φλαoύvες, τo παραδoσιακό αρvί, η μαγειρίτσα ή τo αυγoλέμovo και τα πασχαλιvά αυγά ειvαι τα κύρια φαγητά πoυ στoλίζoυv τo πασχαλιvό τραπέζι. To γιoρτιvό τραπέζι με τα πλoύσια εδέσματα. Τo πλέον κoιvό τoυς χαρακτηριστικό όμως είvαι oτι τα περισσότερα είvαι πλoύσια σε θερμίδες, ζάχαρη/ υδατάνθρακες, λίπoς και χoληστερόλη. Για αυτό συστήνω προσοχή στα άτομα πoυ πρoσέχουν τo βάρoς τους ή υποφέρουν από πίεση», σημειώνει.
Παράλληλα, η Δρ. Ανδρέου συστήνει προσοχή στη διατροφή των ατόμων με αυξημένα λιπίδια στο αίμα (χοληστερόλη ή τριγλυκερίδια) ή αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη χολή ή τα νεφρά.
«Τις ημέρες του Πάσχα το πρόβλημα της διατροφής μπορεί να οξυνθεί με την υπερβολική λήψη τροφών, κυρίως πλούσιων σε ζωικό λίπος, που λόγω δυσκολίας στην πέψη, μπορεί να δημιουργήσει γαστρικό φόρτο, με αποτέλεσμα οξείες γαστρίτιδες που μπορεί να επιδεινωθούν από την υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών», επεσήμανε.
Συμβουλές για προστασία του οργανισμού
- Μη καταναλώνετε υπερβολικά μεγάλη ποσότητα τροφίμων σε ένα γεύμα. Διαιρέστε την προσλαμβανόμενη τροφή στο πρόγευμα και τα δύο κύρια γεύματα.
- Μη φορτώνετε το στομάχι σας το βράδυ της Ανάστασης και λίγο πριν τον ύπνο.
- Καταναλώνετε τρόφιμα από όλες τις κατηγορίες δηλαδή πρωτεΐνες, αμυλώδη, λαχανικά, φρούτα, γαλακτοκομικά. Αποφύγετε τα πολλά γλυκά και λιπαρά.
- Καταναλώνετε οινοπνευματώδη με μέτρο και με γεμάτο το στομάχι.
- Ποτέ μη σηκώνεστε από το τραπέζι με αίσθημα πλήρους κορεσμού που σημαίνει υπερκατανάλωση τροφής.
- Προσπαθήστε με την ευκαιρία των εορτών και του ελεύθερου χρόνου να επιδοθείτε σε ήπιου βαθμού άσκηση π.χ περπάτημα (ακόμα και μέσα στο σπίτι).
- Προτιμάτε γενικά τη δική μας "Μεσογειακή δίαιτα" που είναι πλούσια σε αμυλώδη, όσπρια (και γιατί να φτιάξετε συνοδευτική σαλάτα με κάποια όσπρια πχ βραστά ρεβίθια), λαχανικά και φαγητά μαγειρεμένα σε ελαιόλαδο και όχι σε λίπος ή μαργαρίνη που είναι πλούσια σε κορεσμένα λίπη.
Προσοχή στο πέρασμα από τη νηστεία στην κατανάλωση κρέατος
Για να μην έχουμε προβλήματα με το πεπτικό σύστημα του τύπου των γαστρεντερικών ενοχλήσεων, είναι φρόνιμο να περάσουμε προσεκτικά και με ήπια κατανάλωση στο τραπέζι της Κυριακής , σημειώνει η Δρ Ανδρέου.
«Για να μην αποτελέσει αυτό ένα δυναμικό σοκ για τον οργανισμό πρέπει γίνει αργά και ήρεμα. Στο βραδινό τραπέζι της Ανάστασης καλό είναι να περιοριστούμε στην κατανάλωση της παραδοσιακής σούπας και μιας σαλάτας. Η μαγειρίτσα/ αυγολέμονο είναι το ενδιάμεσο διατροφικό στάδιο ανάμεσα στη νηστεία και τα φαγητά του Πάσχα», εξηγεί.
· Μην καταναλώσετε στο ίδιο γεύμα το «κόκκινο» αυγό ή έστω μικρή ποσότητα κρέατος, για να μην κάνετε την πέψη σας ακόμα πιο δύσκολη. Συνοδέψτε την μόνο με σαλάτα και ψωμί. Οι φυτικές ίνες από τα λαχανικά και τις σαλάτες, τόσο στο βραδινό δείπνο όσο και στο πασχαλινό τραπέζι της Κυριακής θα παίξουν ένα πολύ καθοριστικό ρόλο.
· Η κατανάλωση αρκετής ποσότητας σαλατικών θα μας προστατέψει από την είσοδο όλης της ποσότητας αυτών των συστατικών στο σώμα μας μέσα από τη διαδικασία της πέψης.
«Το πρωί της Κυριακής είναι καλό να πάρουμε πρωινό, αλλά όχι πολύ πλούσιο. Γάλα, δημητριακά ή μικρή ποσότητα από τα πασχαλινά κουλουράκια ή τσουρέκι ή 1-2 φέτες φλαούνα μαζί με ένα φρούτο μπορεί να μας κρατήσει χορτάτους μέχρι το μεσημέρι. Στο γεύμα καλό είναι να αποφεύγεται το συνεχές τσιμπολόγημα, και να γεμίσουμε ένα πιάτο με λογική ποσότητα από τα φαγητά της ημέρας. Οι υδατάνθρακες με τη μορφή της πατάτας, του ρυζιού ή του ψωμιού πρέπει να κατέχουν σημαντική θέση στο πιάτο μας, αφού είναι πηγή ενέργειας αλλά δίνουν λιγότερη ενέργεια από τα λιπαρά κρέατα του Πάσχα, και αδιάλυτες φυτικές ίνες, που τονώνουν τη λειτουργία του εντέρου», υπέδειξε.
Σε ότι αφορά το βραδινό, η Δρ Ανδρέου συστήνει την κατανάλωση είτε μιας σαλάτα εποχής με ψωμί και μικρή ποσότητα πρωτεΐνης, μία απαλή χορτόσουπα, είτε ένα γιαούρτι με ψωμί ή φρυγανιά, το οποίο λόγω της ειδικής του σύνθεσης, θα διευκολύνει την διαδικασία της πέψης και θα ξεκουράσει το στομάχι μας.
«Μπορεί να είναι μερικές φέτες από την Φλαούνα με ένα ρόφημα. Ας μην ξεχνούμε ότι η φλαούνα είναι ένα συμπληρωμένο γεύμα όταν το καταναλώνουμε στην σωστή ποσότητα».
Οι θερμίδες του Πασχαλινού τραπεζιού
* Οβελίας: Τα 100 γραμμάρια άψητου κρέατος (αρνιού ή κατσικιού) δίνουν περίπου 370 θερμίδες, με μεγάλη όμως συμμετοχή σε αυτές από λίπος. Είναι και τα δύο πηγές πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, αλλά και βιταμινών (κυρίως Β), σιδήρου και φωσφόρου. Επειδή όμως είναι νεαρά ζώα έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες, από τις οποίες παράγεται ποσοστό του ουρικού οξέος, το οποίο προκαλεί την «ουρική αρθρίτιδα».
*Κόκκινα αυγά: Κάθε αυγό, μέτριου μεγέθους μας δίνει περίπου 75-80 θερμίδες, 6 γραμμάρια πρωτεΐνης, 5 γραμμάρια λίπους και κυρίως 215-230 mg χοληστερίνης.
* Μαγειρίτσα: Η σούπα αυτή περιλαμβάνει εντόσθια και συκωταριά, φρέσκα κρεμμυδάκια και κρεμμύδια, ρύζι, αυγά, άνηθο και ελαιόλαδο. Μία μερίδα μαγειρίτσας μπορεί να μας δώσει μέχρι και 580 θερμίδες, αλλά με πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε χοληστερόλη.
* Συκώτια και εντόσθια: Είναι ασφαλώς το πιο κρίσιμο διατροφικό κομμάτι του παραδοσιακού πασχαλινού τραπεζιού, μια και είναι πολύ υψηλές πηγές χοληστερόλης και λίπους
* Πασχαλινά κουλούρια: 60 γραμμάρια δίνουν περίπου 230 θερμίδες με 43 γραμμάρια υδατάνθρακες και 61 mg χοληστερίνη.
* Φλαούνα: Είναι πηγή λίπους, υδατανθράκων, πρωτεΐνης και θερμίδων. Τα 90 γραμμάρια δίνουν 475 θερμίδες, με 40 γραμμάρια λίπους, 30 γραμμάρια υδατανθράκων και 27 γραμμάρια πρωτεΐνη.
* Τσουρέκι: Είναι επίσης πηγή υδατανθράκων και λίπους. Τα 70 γραμμάρια δίνουν 286 θερμίδες, με 44 γραμμάρια υδατανθράκων και 74 χιλιοστόγραμμα χοληστερίνης.
Τέλος, η Δρ. Ανδρέου δίνει συμβουλές για τη επιστροφή στη φυσιολογική διατροφή μετά το τέλος των εορτών.
«Μια καλή ιδέα θα ήταν για όλους τους υγιείς ενήλικες την επομένη μέρα του Πάσχα να υποβάλουν τον οργανισμό τους σε μία φυσική και ανώδυνη “αποτοξίνωση’’, που να περιλαμβάνει και πάλι λαχανικά, και σαλατικά, λίγο λάδι, ημιαποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά ψωμί και φρούτα, χωρίς κανένα άλλο τρόφιμο ζωικής προέλευσης. Το καλύτερο βέβαια είναι να απαλλαχτούμε από τα περισσεύματα του πασχαλινού τραπεζιού όσο γίνεται πιο γρήγορα ώστε να ξαναγυρίσουμε το συντομότερο στις καθημερινές μας διαιτητικές συνήθειες», καταλήγει.
Της Μόνικας Μακρυγιάννη
Tags: Πάσχα