Ποιοτική διασφάλιση υπηρεσιών υγείας: Ψάχνοντας τον αποδιοπομπαίο τράγο
12 Ιουλίου 2022, 13:07
*της Δρος Ανδρούλλας Ελευθερίου
Η ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας ισοδυναμεί με την παροχή της καλύτερης διαθέσιμης περίθαλψης στον ασθενή, έτσι ώστε ένα άτομο που χρήζει ιατρικής βοήθειας να την έχει στον κατάλληλο χρόνο, με ορθό τρόπο, και με το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα. Από διοικητικής σκοπιάς, κάτι τέτοιο σημαίνει την παροχή αποτελεσματικής φροντίδας με οικονομικό τρόπο και ορθολογική κατανομή των διαθέσιμων, περιορισμένων συνήθως, πόρων. Από πλευράς ασθενών, σημαίνει δυνατότητα επιλογής και πρόσβασης στις επιθυμητές και κατάλληλες υπηρεσίες στον συντομότερο χρόνο.
Αν και αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και προσδοκία των πολιτών και μολονότι ολοένα και περισσότεροι υγειονομικοί οργανισμοί και συστήματα υγείας ανά το παγκόσμιο προχωρούν στην εφαρμογή διαδικασιών διασφάλισης, ελέγχου και αξιολόγησης της ποιότητας στην υγειονομική φροντίδα, η χώρα μας, προς όχι και τόσο μεγάλη μας έκπληξη, ακολουθεί κάθιδρη και ασθμαίνοντας για ακόμη μια φορά τους υπολοίπους.
Ναι, είναι γεγονός οτι η έγκριση για τη σύσταση της συντονιστικής επιτροπής η οποία θα αναλάμβανε την προετοιμασία για την ίδρυση και λειτουργία του Εθνικού Κέντρου Κλινικής Τεκμηρίωσης (ΕΚΚΤ), με άλλα λόγια ενός ανεξάρτητου θεσμού, παρόμοιου με το Εθνικό Ινστιτούτο Κλινικής Αριστείας στον οποίο έχω αναφερθεί επανειλλημένως σε δημόσιες τοποθετήσεις μου, χρονολογείται από τον Νοέμβριο του 2020 και ο διορισμός των μελών της από τον Απρίλιο του 2021. Έκτοτε, ωστόσο, τελούμε εν αναμονή.
Υπήρξε σημαντικό βήμα η αναγνώριση από πλευράς πολιτείας της αξίας της ποιοτικής διαπίστευσης των παρεχόμενων υγειονομικών υπηρεσιών, όσο και της συμβολής της τελευταίας στην κάλυψη αρκετών εκ των κενών και προβλημάτων που έχουν διαπιστωθεί στη λειτουργία τόσο εντός του ΓεΣΥ, λ.χ. ως προς την πάταξη των καταχρήσεων, όσο και σε ό,τι αφορά παρόχους και υπηρεσίες εκτός αυτού. Τη χαιρετίζω, συνεπώς, απερίφραστα.
Προς τι υπάρχει, εντούτοις, τόσο μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξη αυτού του πολύτιμου έργου για την αναβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας και την ενίσχυση της ασφάλειας των ασθενών, ενώ μάλιστα έχει εξασφαλιστεί και κονδύλι 3 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανθεκτικότητας για την υλοποίησή του;
Είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για τις αναβολές στην προώθηση των διαδικασιών η απουσία εκπροσώπου του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) από τη συντονιστική επιτροπή;
Αναπόσπαστοι παράγοντες για την επιτυχία ενός Οργανισμού/Κέντρου βελτίωσης της ποιότητας της υγείας είναι, μεταξύ άλλων, η ικανή ηγεσία και η απόλυτη προσήλωσή της στον στόχο. Εκείνος που θα συντονίζει τις διαδικασίες, εκτός από όραμα, ενδιαφέρον και εμπειρογνωμοσύνη, θα πρέπει να διαθέτει και χρόνο ώστε να μπορεί να αφοσιωθεί απόλυτα στην ομαλή και αποτελεσματική εκτέλεση όλων των προβλεπόμενων ενεργειών.
Ως εκ τούτου, μήπως, αναρωτιέμαι, θα πρέπει να επανατοποθετηθούμε ως προς τη σύσταση της συντονιστικής επιτροπής; Κατά την ταπεινή μου άποψη η καθυστέρηση που σημειώνεται και αποδίδεται στη μη εκπροσώπηση του ΠΙΣ σε αυτήν δεν ευσταθεί.
Υπηρεσίες υγείας χωρίς την απαραίτητη ποιοτική διασφάλιση είναι δώρον άδωρον. Όσο αδυνατούμε να ανταποκριθούμε στην έγκαιρη θεσμοθέτηση της αξιολόγησης της ποιότητας, τα κενά που υπάρχουν στον υφιστάμενο μηχανισμό θα συνεχίσουν να διευρύνονται και να επιδεινωνόνται απειλητικά. Και εκείνος που θα κληθεί να πληρώσει το τίμημα αυτής της κωλυσιεργίας είναι για πολλοστή φορά ο Κύπριος ασθενής.
*Δρ. Ανδρούλλα Ελευθερίου
Ιολόγος BSC, MSc, PhD
Εκτελεστική Διευθύντρια Διεθνούς Ομοσπονδίας Θαλασσαιμίας (ΔΟΘ)