Τα υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης αντισταθμίζουν το γενετικό κίνδυνο για Nόσο Αλτσχάιμερ
11 September 2023, 07:00
Σε νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications με επικεφαλής ερευνητές από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, οι συγγραφείς εξηγούν πώς η Γενετική είναι ένας μόνο παράγοντας στην εξίσωση του κινδύνου για τη Nόσο Αλτσχάιμερ, ακόμη και για μορφές της νόσου που έχουν σημαντική σχέση με ανάλογο γενετικό υπόβαθρο.
Οι επιστήμονες εξέτασαν το ρόλο της γενετικής και του μορφωτικού επιπέδου στη γνωστική έκπτωση, αναλύοντας δεδομένα από 675 άτομα με μια γενετική μετάλλαξη γνωστή ως PSEN1 E280A, η οποία τα καθιστά ευαίσθητα στην πρώιμη έναρξη της Νόσου Αλτσχάιμερ. Τα άτομα που φέρουν αυτή τη μετάλλαξη συνήθως αρχίζουν να εμφανίζουν συμπτώματα άνοιας περίπου στην ηλικία των 49 ετών.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα άτομα με αυτή τη μετάλλαξη που είχαν επίσης μια δεύτερη μετάλλαξη που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο, ονόματι APOE e4, παρουσίασαν ταχύτερη έναρξη γνωστικής έκπτωσης. Αντίθετα, όσοι έφεραν τη μετάλλαξη APOE e2 είδαν καθυστερημένη έναρξη συμπτωμάτων γνωστικής έκπτωσης.
Η ομάδα μελέτης αξιολόγησε επίσης πώς το μορφωτικό επίπεδο επηρέασε τις γνωστικές ικανότητες σε άτομα που φέρουν τη μετάλλαξη PSEN1 E280A, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με διάφορες γενετικές παραλλαγές APOE.
Τα ευρήματά τους έδειξαν ότι τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στον τομέα της εκπαίδευσης ή τα περισσότερα χρόνια σχολικής εκπαίδευσης συνδέονταν με καλύτερη γνωστική λειτουργία, ειδικά μεταξύ εκείνων με τον υψηλότερο γενετικό κίνδυνο για τη νόσο.
Η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Δρ Stephanie Langella, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Ψυχιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, μίλησε στο Medical News Today, λέγοντας ότι «σε άτομα με γενετικά καθορισμένη μορφή νόσου Αλτσχάιμερ, η εμφάνιση κλινικής και γνωστικής εξασθένησης επηρεάζεται, τόσο λόγω άλλων γενετικών παραγόντων, όσο και λόγω των ετών εκπαίδευσης».
«Το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο (δηλαδή τα περισσότερα χρόνια εκπαίδευσης) ήταν προστατευτικά έναντι των ισχυρότερων γενετικών παραγόντων κινδύνου για τη Νόσο Αλτσχάιμερ και μπορεί να είναι ένας σημαντικός μηχανισμός γνωστικής εφεδρείας σε άτομα με γενετικό κίνδυνο», δήλωσε η Δρ Stephanie Langella
Ο Δρ Yakeel T. Quiroz, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, ο αντίστοιχος συγγραφέας της μελέτης, και κλινικός νευροψυχολόγος και ερευνητής νευροαπεικόνισης στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, τόνισε ότι η πολυετής εκπαίδευση θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως μέσο για την προστασία έναντι της γνωστικής έκπτωσης, ακόμη και όταν υπάρχουν γενετικές προδιαθέσεις.
«Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι η αύξηση του μορφωτικού επιπέδου μπορεί να είναι ένας τρόπος για να διατηρηθεί η γνωστική λειτουργία (σε ικανοποιητικά επίπεδα) σε άτομα με κίνδυνο για τη νόσο του Αλτσχάιμερ», εξήγησε ο Δρ Quiroz.
