Ξένες γλώσσες: Πρέπει να τις ακούμε πριν τις ...διαβάσουμε

02 Απριλίου 2025, 16:00

Νέα μελέτη ανοίγει το δρόμο στους ενήλικες για να μάθουν εύκολα και γρήγορα μία ξένη γλώσσα όπως ακριβώς το κάνουν τα νεογέννητα! Το μυστικό είναι να εστιάσουμε στην ακρόαση, αντί στην ανάγνωση και να μάθουμε εμπειρικά να καταλαβαίνουμε τους άλλους και στη συνέχεια να τους απαντάμε... Αυτό άλλωστε εξηγεί εν μέρει γιατί μαθαίνουμε ευκολότερα μία ξένη γλώσσα όταν ζούμε στη χώρα που την μιλούν.

Μετά τη γέννηση, τα βρέφη ακούν συνεχώς ομιλίες τις οποίες αναλύουν σε κομμάτια και αναγνωρίζουν τους ήχους των λέξεων. Μόνο μετά από μήνες παρατήρησης αρχίζουν να συσχετίζουν τους ήχους της ομιλίας, με αντικείμενα και έννοιες. Χρειάζεται δε περισσότερος από ένα έτος μέχρι να πουν τις πρώτες τους λέξεις και ακόμη περισσότερος χρόνος μέχρι να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν.

Οι ενήλικες, ωστόσο, ακολουθούμε άλλη μέθοδο όταν προσπαθούμε να μάθουμε μία γλώσσα. Η παραδοσιακή εκμάθηση ξένων γλωσσών ξεκινά με την ανάγνωση και την απομνημόνευση λέξεων και κανόνων γραμματικής και συντακτικού, πριν οι μαθητές κατανοήσουν πλήρως τον συνολικό ήχο και ρυθμό της γλώσσας. Αυτή η αντιστροφή της μαθησιακής διαδικασίας μπορεί στην πραγματικότητα να εμποδίσει την ευχέρεια.

Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι οι ενήλικες μπορούν να αντιληφθούν γρήγορα τη μελωδία και το ρυθμό μιας εντελώς άγνωστης γλώσσας όπως ακριβώς κάνουν τα μωρά. Στην έρευνα συμμετείχαν 174 ενήλικες Τσέχοι, οι οποίοι άκουσαν 5 λεπτά Μαορί, μια γλώσσα που δεν είχαν ακούσει ποτέ πριν καθώς την μιλούν ιθαγενείς στην Αυστραλία. Στη συνέχεια ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αναγνωρίσουν αν τα νέα ηχητικά αποσπάσματα ήταν στα Μαορί ή σε μια άλλη άγνωστη γλώσσα, τα Μαλαισιανά. Αποδείχθηκε ότι οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να διακρίνουν τις δύο γλώσσες, κάτι που σημαίνει ότι ακόμη και η σύντομη έκθεση τους βοήθησε να αφομοιώσουν τα ηχητικά μοτίβα της γλώσσας.

Η μελέτη εξέτασε επίσης τον αντίκτυπο της ανάγνωσης στην εκμάθηση γλωσσών. Ορισμένοι συμμετέχοντες άκουγαν Μαορί ενώ διάβαζαν υπότιτλους σε διαφορετικές μορφές. Παραδόξως, εκείνοι που διάβασαν υπότιτλους είχαν χειρότερες επιδόσεις στην αναγνώριση της γλώσσας από εκείνους που απλώς άκουγαν. Αυτό υποδηλώνει ότι η πρώιμη έκθεση σε γραπτές μορφές μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα ενός ενήλικα να απορροφήσει την πληροφορία.

Παλαιότερες μελέτες σε μικρά παιδιά έχουν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα, δείχνοντας ότι όσα δεν μπορούν ακόμη να διαβάσουν μαθαίνουν γραμματικές δομές πιο αποτελεσματικά από εκείνα που μπορούν.

Κάπως έτσι,, οι έρευνες δείχνουν ότι μια προσέγγιση που δίνει προτεραιότητα στην ακρόαση θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματική. Με αυτό τον τρόπο, οι ενήλικες μπορούν να εκπαιδεύσουν τον εγκέφαλό τους να απορροφήσει μια γλώσσα πιο φυσικά – όπως ακριβώς τα βρέφη. Η ενασχόληση με τον προφορικό λόγο μέσω συνομιλιών, podcasts και άλλων μέσων πριν από την ανάγνωση και τη γραφή μπορεί να επιταχύνει την ευχέρεια και να βελτιώσει την προφορά.