Πώς λειτουργούν οι αισθητηριακές αναμνήσεις

Οι αισθήσεις της όσφρησης, της γεύσης, της αφής, της όρασης και της ακοής μπορούν να μάς ταξιδέψουν με τη δική τους... μνήμη.  Συχνά δεν συνειδητοποιούμε ότι οι αισθητηριακές αναμνήσεις που ενεργοποιούνται από έναν ήχο, οσμή ή γεύση, μπορεί να παρακινήσουν την ανάμνηση μιας προσκόλλησης σε κάποιον ή κάτι. Για παράδειγμα, η μυρωδιά ενός χαμένου αγαπημένου προσώπου, η γεύση ενός συγκεκριμένου φαγητού που μάς το θυμίζει και η μουσική που κάποτε συνδέσαμε με την εικόνα του συγκεκριμένου ατόμου, ενεργοποιεί τις αναμνήσεις μας.

Γευστική μνήμη

Μια επαναλαμβανόμενη αισθητηριακή εμπειρία -σε αυτή την περίπτωση, η γεύση- μπορεί να ανασύρει αναμνήσεις από το παρελθόν και να αλλάξει τις αντιληπτικές και φαινομενολογικές μας αποκρίσεις. Επειδή οι αισθητηριακοί μηχανισμοί που προκαλούνται από το φαγητό περιλαμβάνουν επίσης το πλαίσιο της κατανάλωσης τροφής, όπως πού και πώς τρώγεται το φαγητό και με ποιον, θα μπορούσαμε να περιμένουμε ότι η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου θα μπορούσε να επηρεάσει την όρεξη και την ανταπόκριση του επιζώντος στο φαγητό γενικά.

Οσφρητική μνήμη

Οι αναμνήσεις από τις εμπειρίες μας με τις μυρωδιές που σχετίζονται με απώλεια μπορεί να ενεργοποιηθούν από τις παρούσες συνθήκες που ταιριάζουν με τις αναμνήσεις μας. Ως αποτέλεσμα αυτών των αναμνήσεων, διάφορες μυρωδιές μπορούν να αυξήσουν τον καρδιακό μας ρυθμό ή να ανεβάσουν την αρτηριακή μας πίεση. Από την άλλη πλευρά, κάτι που μυρίζουμε μπορεί επίσης να μειώσει τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή μας πίεση, δημιουργώντας έτσι μια αίσθηση ευεξίας ή ηρεμίας.

Ακουστική μνήμη

Βαθιά στη μνήμη μας είναι αποθηκευμένοι οι ήχοι των λέξεων ή της μουσικής. Ένα συγκεκριμένο τραγούδι, ο ήχος μιας φωνής ή ορισμένοι θόρυβοι είναι συνθήματα που μπορούν να ενεργοποιήσουν τις αναμνήσεις. Η αντήχηση που βιώνουμε από ορισμένους φωνητικούς τόνους και ρυθμούς, καθώς και ο ερεθισμός που μπορεί να νιώθουμε από αυτούς, είναι αποτέλεσμα σιωπηρών αναμνήσεων πρώιμων εμπειριών.

Εικονική μνήμη

Ερευνητές έχουν βρει ότι η μνήμη μας με εικόνες αντικειμένων είναι ισχυρότερη από τη μνήμη αναγνώρισης ήχων. Είναι ενδιαφέρον ότι η ακουστική μνήμη είναι γενικά πιο μακροχρόνια και η οπτική μνήμη φαίνεται να έχει μεγαλύτερη χωρητικότητα. Ωστόσο, διαφορετικές εμπειρίες στη ζωή μας με εικόνες και ήχους μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο αποδίδει η μνήμη μας (Gloede et al, 2017).

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Απτική μνήμη

Σε αντίθεση με άλλες αισθήσεις, η αφή απαιτεί σωματική επαφή. Οι αισθήσεις της αφής προκύπτουν από το δέρμα, τους μύες και άλλες εσωτερικές αισθήσεις, ωστόσο το δέρμα θεωρείται το κύριο αισθητήριο όργανο στο οποίο βιώνεται η αντίληψη της αφής (Schwartz & Krantz, 2016). Η «απτική αντίληψη» αναφέρεται στη διαδικασία αναγνώρισης ενός αντικειμένου μέσω της αφής.