Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος

H 31η Μαΐου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, μιας "μόδας" των αρχών του 20ου αιώνα που εξελίχθηκε στον "εχθρό" νούμερο 1 του ανθρώπου για καρδιαγγειακά νοσήματα και τα περισσότερα είδη καρκίνου.

«Είσαι νέος, νιώθεις ότι στύβεις τη ζωή με τα χέρια σου, ότι είσαι άτρωτος. Σε τραβάει η ένταση, η περιπέτεια. Είσαι, λοιπόν, το καλύτερο θύμα για τις παντοδύναμες εταιρείες και ειδικά όταν διαφημίζουν το κάπνισμα. Η δύναμη της εικόνας στην εποχή μας είναι τρομακτική και είναι πολύ ανησυχητικό φαινόμενο, το πόσο αυτή κατευθύνει τις επιλογές μας. Τι φοβερή ανελευθερία κι αυτή, που μόνο μέσα σε βαριά σκλαβιά τη βρίσκεις», επισημαίνει η Δρ. Ανατολή Παταρίδου χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος κεφαλής - τραχήλου, παιδο-ΩΡΛ.

Η κυρία Παταρίδου αναφερόμενη στην περίοδο του εγκλεισμού λόγω του νέου κορωνοϊού επισημαίνει ότι «Εκεί όλοι διαπιστώσαμε ότι το μέγιστο αγαθό για το ευ ζην είναι η υγεία και ότι η καλή υγεία χρειάζεται καθημερινή συνέπεια και προσπάθεια σε όλους τους σημαντικούς τομείς που την ρυθμίζουν, με άσκηση, υγιεινή διατροφή, επαρκή και ποιοτικό ύπνο, καλή ψυχική υγεία και, φυσικά, μακριά από τσιγάρο».

Κάπνισμα και νέοι

Όπως έχουν δείξει έρευνες, περίπου το 1/4 των νέων που καπνίζει, θα πεθάνει από το κάπνισμα και ένα παιδί που ξεκινάει το κάπνισμα στα 14 χρόνια του ή και μικρότερο είναι πέντε φορές πιο πιθανό να πεθάνει από καρκίνο. Επιπλέον οι έφηβοι, που καπνίζουν, έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες από τους μη καπνιστές να καταναλώνουν και αλκοόλ. Και είναι και οκτώ φορές πιο πιθανό να κάνουν χρήση μαριχουάνας και 22 φορές πιο πιθανό να κάνουν χρήση κοκαΐνης πριν συμπληρώσουν τα 20 χρόνια τους.

Ακόμη, από σοβαρές επιστημονικές μελέτες, που έχουν δημοσιευθεί, το κάπνισμα συνδέεται με επιθετική και βίαιη συμπεριφορά και με την αποφυγή μέτρων προφύλαξης κατά τη σεξουαλική επαφή.

Καρκίνος του λάρυγγα

«Αυτό που, επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε, είναι η συσχέτιση του καπνίσματος με τον καρκίνο του λάρυγγα», λέει η χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος κεφαλής - τραχήλου, παιδο-ΩΡΛ.

«Ο καρκίνος του λάρυγγα αποτελεί το 2% των καρκίνων του σώματος και το 75% των λαρυγγικών καρκίνων εντοπίζονται στις φωνητικές χορδές. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες οι παράγοντες, που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση του καρκίνου του λάρυγγα, είναι το κάπνισμα. Πάνω από το 95% των ασθενών, που προσβάλλονται από καρκίνο του λάρυγγα, καπνίζει. Οι πιθανότητες κάποιος καπνιστής να αναπτύξει καρκίνο του λάρυγγα αυξάνονται, όχι μόνο από το πόσο καπνίζει, αλλά και από τη συνολική χρονική διάρκεια που καπνίζει. Επίσης το αλκοόλ, που δρα σε συνέργεια με τον καπνό, μεγεθύνει τις αρνητικές του επιδράσεις. Τα άτομα, τα οποία καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ, έχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του λάρυγγα, παρά το απλό άθροισμα και των δύο κινδύνων μαζί».

Η συμπτωματολογία αυτού του καρκίνου εκδηλώνεται συνήθως με βραχνάδα στη φωνή, δυσφαγία, δύσπνοια, αιματηρά πτύελα, πόνο, δυσοσμία του στόματος, ψηλαφητή μάζα στον τράχηλο, ακόμη και με πόνο στ’ αυτιά. Η διάγνωση θα βασιστεί κυρίως στη λαρυγγοσκόπηση με άκαμπτο ή εύκαμπτο ενδοσκόπιο και στη λήψη βιοψιών.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Όσον αφορά στις νέες τεχνικές αντιμετώπισης, η χειρουργική κεφαλής και τραχήλου εστιάζει, πλέον, στη διατήρηση των οργάνων στον μέγιστο βαθμό, με την εφαρμογή της ενδοσκοπικής χειρουργικής με laser και με τη διαστοματική ρομποτική χειρουργική με το σύστημα DaVinci (minimally invasive τεχνικές).

Μελέτη 

Η Μελέτη Υγείας Ηπείρου εδώ και λίγους μήνες. Είναι μία από τις μεγαλύτερες επιδημιολογικές μελέτες που έχουν διεξαχθεί ποτέ στον Ελλαδικό χώρο και αποσκοπεί στην καταγραφή μιας σειράς νοσημάτων των κατοίκων της Ηπείρου. Μπορείτε να συμμετάσχετε στη Μελέτη μέσω του παρακάτω συνδέσμου: https://ehs.med.uoi.gr/booking/

Τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι τρομακτικά με δεδομένο ότι το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για το θάνατο μισών από τους καπνιστές. Περισσότερο από 8 εκατομμύρια θάνατοι κάθε χρόνο οφείλονται στο κάπνισμα, 7 εκατομμύρια εξ αυτών οφείλονται στην άμεση κατανάλωση προϊόντων καπνού, ενώ 1.2 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται στο παθητικό κάπνισμα. Η Ελλάδα είναι δυστυχώς πρωταθλήτρια στη χρήση προϊόντων καπνού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι περίπου 31% των συμμετεχόντων στη Μελέτη Υγείας Ηπείρου είναι νυν καπνιστές και 41% πρώην καπνιστές.

Τις μεγάλες αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος όλοι τις γνωρίζουμε. Εμείς σήμερα θα επικεντρωθούμε σε μερικές λανθασμένες αντιλήψεις που έχουν επικρατήσει ευρέως και «απενοχοποιούν» ως ένα βαθμό αυτήν την κακή συνήθεια.

Ας καταρρίψουμε λοιπόν μερικούς μύθους που περιβάλουν το κάπνισμα:

Μύθος 1ος : Το κάπνισμα προκαλεί προβλήματα υγείας που θα εμφανιστούν μετά από πολλές δεκαετίες
Απάντηση: Έστω και αν αδιαφορούμε για τα σοβαρότατα προβλήματα υγείας που θα μας δημιουργήσει η μακροχρόνια συνήθεια του καπνίσματος, υπάρχουν και άμεσες πολύ σοβαρές συνέπειες. Το κάθε τσιγάρο επιβαρύνει άμεσα την αναπνευστική μας λειτουργία, επηρεάζει τη λειτουργικότητα των αγγείων, αυξάνει την πηκτικότητα του αίματος, μπορεί να οδηγήσει σε οξείες θρομβώσεις (εγκεφαλικά επεισόδια, εμφράγματα) σε υγιείς κατά τα άλλα ανθρώπους. Προκαλεί αρρυθμίες πολλές φορές επικίνδυνες για τη ζωή.

Μύθος 2ος : Όποτε θέλω μπορώ να το κόψω
Απάντηση: Φυσικά κάθε άνθρωπος μπορεί με θέληση να διακόψει το κάπνισμα. ‘Όμως η νικοτίνη είναι μία από τις πιο εθιστικές ουσίες και η διακοπή της μπορεί για ορισμένους ανθρώπους να είναι μια διαδικασία ψυχολογικά και σωματικά δύσκολη. Δεν είναι τυχαίο που πολλές φορές οι πρώην καπνιστές αναφέρονται στον εαυτό τους σαν καπνιστές που πλέον δεν καπνίζουν…

Μύθος 3ος : Με κάνει να φαίνομαι ωραίος/α, μοντέρνος/α, θελκτικός/ή
Απάντηση: Το κάπνισμα προκαλεί γήρανση του δέρματος, κιτρινίζει τα δόντια, μειώνει τις αντοχές μας και τις επιδόσεις μας, προκαλεί στυτική δυσλειτουργία, μας προσδίδει μια δυσάρεστη μυρωδιά που διαρκεί για ώρες. Είναι επίσης μια συνεχής οικονομική αιμορραγία και μας στερεί χρήματα για αγορές, δραστηριότητες, ταξίδια… Αν θέλαμε να υπερβάλουμε λίγο, το κάπνισμα μας κάνει λοιπόν άσχημους και φτωχούς…

Μύθος 4ος : Το κάπνισμα με ηρεμεί, είναι η παρέα μου
Απάντηση: Ισχύει ακριβώς τα αντίθετο… Έστω και ένα τσιγάρο ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα,  αυξάνει την αρτηριακή μας πίεση, κάνει ταχυκαρδία, αυξάνει τον τόνο των αγγείων μας, διαταράσσει τον ύπνο μας. Μας απομακρύνει και μας αποστασιοποιεί από τον περίγυρό μας, αφού συνεχώς ψάχνουμε χρόνο και τόπο για να ικανοποιήσουμε την κακή αυτή συνήθεια.

Μύθος 5ος: Με προστατεύει από τον κορωνοϊό
Απάντηση: Έστω και αν έχουν δει το φως τις δημοσιότητας ανάλογοι ισχυρισμοί, δεν υπάρχει κανένα επιστημονικό υπόβαθρο για κάποια προστατευτική λειτουργία του τσιγάρου. Αντίθετα οι πνευμονολογικές παθήσεις που προκαλεί το κάπνισμα, μας μετατρέπει αυτομάτως σε άτομα υψηλού κινδύνου σε περίπτωση μόλυνσης με κορωνοϊό.

Κωνσταντίνος Βακάλης, Καρδιολόγος
Κωνσταντίνος Τσιλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.