Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την οστεοπόρωση

Η οστεοπόρωση είναι μία συστηματική νόσος, η οποία χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική πυκνότητα, αλλοίωση του οστίτη ιστού, διατάραξη της αρχιτεκτονικής του οστού, συνεχής μείωση της οστικής πυκνότητας και αύξηση του κινδύνου των καταγμάτων. Επηρεάζει ένα τεράστιο αριθμό ανθρώπων και των δύο φύλων σε όλες τις φυλές και ο επιπολασμός της θα αυξάνεται με τη γήρανση του πληθυσμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του National and Nutrition Examination Survey III (NHANES III) εκτιμάται ότι μόνο στις ΗΠΑ 9,9 εκατομμύρια Αμερικανοί πολίτες έχουν οστεοπόρωση και επιπλέον 43,1 εκατομμύρια έχουν χαμηλή οστική πυκνότητα. Περίπου 1 στις 2 γυναίκες και 1 στους 5 άνδρες θα βιώσουν ένα κάταγμα σχετικό με οστεοπόρωση κάποια στιγμή της ζωής τους, ποσοστό που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα.

Όπως μάς εξηγεί η ενδοκρινολόγος Ιφιγένεια Καψάλη, "στην εποχή μας, λόγω της αύξησης του μέσου όρου επιβίωσης, του διαφορετικού τρόπου ζωής, καθώς και των γενετικών και περιβαλλοντικών αλλαγών, έχει αυξηθεί σημαντικά η οστεοπόρωση που αφορά πλέον τόσο το γυναικείο όσο και τον ανδρικό πληθυσμό ακόμα και σε νεότερες ηλικίες.

Η οστεοπόρωση είναι μια σιωπηρή νόσος για πολλά χρόνια έως ότου επιπλακεί με κάποιο αυτόματο, δηλαδή χαμηλής βίας, κάταγμα.

Τα κατάγματα αποτελούν ένα μελανό σημείο τόσο της ιατρικής κοινότητας όσο και της ποιότητας ζωής του ηλικιωμένου ως επί το πλείστον ασθενούς, προκαλώντας αφενός στον τελευταίο άλγος, αναπηρία, νοσηλείες, χειρουργικές επεμβάσεις και άλλα πολύ σοβαρά προβλήματα, στη δε κοινωνία ένα δυσβάσταχτο οικονομικό βάρος.

Είμαστε πλέον σε θέση, με τη σωστή ενημέρωση των πολιτών  να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο των οστεοπορωτικών καταγμάτων με την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και βεβαίως τη θεραπεία της οστεοπόρωσης.

Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι ακόμα και σε εγκατεστημένη οστεοπόρωση, δηλαδή όταν έχει προηγηθεί ήδη ένα κάταγμα, έχουμε πλέον στη φαρέτρα μας εξειδικευμένες και πολύ αποτελεσματικές θεραπείες έτσι ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο περαιτέρω καταγμάτων που θα είχαν τραγική κατάληξη για τον ασθενή.

Για οστεοπόρωση θα πρέπει να ελέγχονται όλα τα άτομα (άνδρες και γυναίκες) 50 ετών και άνω με ένα απλό και ανώδυνο έλεγχο που περιλαμβάνει μια Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας (όπου χρειάζεται )  καθώς και τον υπολογισμό του FRAX SCORE, ενός ειδικού για κάθε χώρα δείκτη υπολογισμού του κινδύνου κατάγματος του κάθε ασθενούς για την επόμενη δεκαετία. Βεβαίως πραγματοποιούνται με την οδηγία του ενδοκρινολόγου και εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και ούρων του μεταβολισμού του ασβεστίου στον οργανισμό, της επάρκειας της βιταμίνης D και άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις εφόσον χρειαστεί έτσι ώστε να έχουμε μια πλήρη εικόνα της υγείας των οστών του κάθε εξεταζόμενου.

Η πρόληψη της οστεοπόρωσης μπορεί να επιτευχθεί ουσιαστικά με τρία απλά βήματα:

1. Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει καθημερινώς συγκεκριμένες ποσότητες ασβεστίου και βιταμίνης D (μέσω της διατροφής ή με ειδικό συμπλήρωμα) αναλόγως την ηλικία, το φύλο, τα πιθανά προβλήματα υγείας καθώς και τις ανάγκες του κάθε οργανισμού ξεχωριστά (στην εγκυμοσύνη, στην τρίτη ηλικία, στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, στη στεφανιαία νόσο). Για τους παραπάνω λόγους δεν συνιστάται η επιπλέον χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής παρά μόνο μετά από τη ειδική οδηγία από τον εξειδικευμένο στο θέμα της οστεοπόρωσης ιατρό.

2. Συστήνεται άσκηση σε καθημερινή βάση προσαρμοσμένη βεβαίως ειδικά για κάθε ηλικία και κάθε περίπτωση, έτσι ώστε να διατηρείται ένα υγειές μυοσκελετικό σύστημα και να βελτιώνεται η ευκινησία, η δύναμη, η στάση του σώματος και η ισορροπία. Μ’ αυτό τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα των πτώσεων κυρίως των μεγαλύτερης ηλικίας ατόμων και κατ’ επέκταση τα κατάγματα.

3. Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μειώσουμε όλους εκείνους τους παράγοντες που επιβαρύνουν την υγεία μας γενικότερα και την υγεία των οστών μας ειδικότερα, όπως είναι η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ όπου χρειάζεται, η αναπλήρωση τυχόν έλλειψης της βιταμίνης D, η μείωση της φαρμακευτικής αγωγής που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και την εγρήγορση των αντανακλαστικών (αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά κ.α.) όπου αυτό είναι εφικτό και σε συνεργασία πάντα των ειδικών ιατρών, η σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η βελτίωση της όρασης και της ακοής κ.ά.

Για να επιτευχθούν στο βέλτιστο οι παραπάνω στόχοι, συστήνεται όλα τα άτομα άνω των 50 ετών, ανεξαρτήτως φύλου, να απευθύνονται στον ειδικό ενδοκρινολόγο έτσι ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες ενέργειες: Σωστή λήψη ιστορικού, κλινική εξέταση, ο απαραίτητος εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος.

Η ειδική εξέταση από τον ενδοκρινολόγο  είναι μείζονος σημασίας τόσο για την πρόληψη της οστεοπόρωσης, όσο και για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου, ώστε να δοθεί αποτελεσματική θεραπεία με όσο το δυνατόν λιγότερες βλαβερές συνέπειες στην υγεία του ασθενούς.

Συνιστώμενες Διαιτητικές Ποσότητες ασβεστίου ( RDA = Raccommended Dietary Allowances )

Ηλικία         Άντρες       Γυναίκες       Εγκυμοσύνη   Θηλασμός

0–6 μηνών  200 mg       200 mg

7–12 μηνών 260 mg     260 mg  

1–3 ετών     700 mg      700 mg  

4–8 ετών    1,000 mg    1,000 mg  

9–13 ετών  1,300 mg    1,300 mg  

14–18 ετών 1,300 mg    1,300 mg      1,300 mg         1,300 mg

19–50 ετών 1,000 mg    1,000 mg       1,000 mg        1,000 mg

51–70 ετών 1,000 mg    1,200 mg  

71+ ετών   1,200 mg    1,200 mg.

Πηγές ασβεστίου

Γάλα, γιαούρτι και τυρί είναι φυσικές πηγές ασβεστίου και οι τροφές που συνεισφέρουν στο γενικό πληθυσμό αυτής της πολλής σημαντικής θρεπτικής ουσίας. Επιπλέον διάφορα λαχανικά (όπως κινέζικο λάχανο, άσπρο λάχανο, μπρόκολο αλλά και σπανάκι με μικρή όμως βιοδιαθεσιμότητα, όπως και οι ξηροί καρποί ).Επιλεγμένες τροφές πλούσιες σε ασβέστιο παρατίθενται στο πίνακα 2:

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!