Ο καιρός θα είναι τελικά σύμμαχος στην αντιμετώπιση του COVID-19;

Επιστήμονες αλλά και κοινοί … θνητοί θέτουν όλο και συχνότερα το ερώτημα του κατά πόσον η πορεία της πανδημίας θα επηρεαστεί από την έλευση του καλοκαιριού.  Η σύντομη απάντηση είναι ότι ενώ μπορούμε να περιμένουμε μέτρια πτώση της μεταδοτικότητας του SARS-CoV-2 σε θερμότερο, υγρότερο καιρό στις εύκρατες περιοχές του Βόρειου Ημισφαιρίου, δεν είναι σίγουρο ότι η μεταβολή αυτή θα παίξει ζωτικό ρόλο.

Μύθος 1: Το 2003, το SARS υποχώρησε από μόνο του καθώς ο καιρός έγινε πιο ζεστός.

Το SARS περιορίστηκε μετά από εξαιρετικά δραστικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας στις χερσαίες κινεζικές πόλεις, το Χονγκ Κονγκ, το Βιετνάμ, την Ταϊλάνδη, τον Καναδά και αλλού. Αυτές αφορούσαν την απομόνωση περιπτώσεων, την απομόνωση των επαφών τους, ένα μέτρο «κοινωνικής αποστασιοποίησης» και άλλες εντατικές προσπάθειες. Σημαντικός παράγοντας ήταν επίσης ότι οι πάσχοντες είχαν συνήθως έντονα συμπτώματα με αποτέλεσμα να γίνεται πιο εύκολα ο εντοπισμός και η ταυτοποίησή τους  

Μύθος 2: Οι κορωνοϊοί "συνήθους κρυολογήματος" είναι εποχιακοί, με μικρή μετάδοση το καλοκαίρι, οπότε και το SARS-CoV-2 θα είναι επίσης.

Η πρόβλεψη του πώς θα συμπεριφερθεί ένας νέος ιός με προβολή συμπερασμάτων από άλλους ιούς δεν είναι πάντα ασφαλής. Άλλωστε οι εποχιακοί ιοί που βρίσκονται στον πληθυσμό για μεγάλο χρονικό διάστημα (όπως οι OC43 και HKU1) συμπεριφέρονται διαφορετικά από τους νεοεμφανιζόμενους ιούς.

Τι μπορούμε επομένως να περιμένουμε σχετικά με τη συμπεριφορά του ιου στην καιρικές μεταβολές; Ας δούμε κάποιους παράγοντες που μπορεί να έχουν σημασία:

Παράγοντας 1: Το περιβάλλον.

Το χειμώνα, ο εξωτερικός αέρας είναι πιο κρύος και με λιγότερη υγρασία. Για τη γρίπη, έχει αποδειχθεί σε συνθήκες εργαστηρίου ότι ο ξηρός αέρας ευνοεί την μετάδοσή της  .Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για άλλους ιούς της αναπνευστικής οδού, αλλά δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μελέτες για το ρόλο της υγρασίας για κορωνοϊούς ή άλλους αναπνευστικούς ιούς εκτός από τη γρίπη.

Παράγοντας 2: Ανθρώπινη συμπεριφορά.

Το χειμώνα οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους με λιγότερο εξαερισμό από ό, τι το καλοκαίρι. Επίσης τα σχολεία, τα οποία κλείνουν το καλοκαίρι,  είναι ένας τόπος μετάδοσης λοιμώξεων. Για το λόγο αυτό έχει δοθεί ιδιαίτερα βαρύτητα στο κλείσιμο των σχολείων στην παρούσα συγκυρία.

Παράγοντας 3: Το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

Είναι πιθανό ότι η κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος του μέσου ατόμου είναι χειρότερη το χειμώνα από το καλοκαίρι. Μια υπόθεση έχει επικεντρωθεί στη σημασία της μελατονίνης η οποία ποικίλλει εποχιακά  και έχει κάποια επίδραση στο ανοσοποιητικό. Επίσης τα επίπεδα βιταμίνης D, τα οποία εξαρτώνται εν μέρει από την έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία,επιδρούν θετικά στο ανοσοποιητικό μας σύστημα.

Παράγοντας 4: Εξάντληση ευπαθών ξενιστών.

Ακόμα και χωρίς οποιαδήποτε εποχική μεταβλητότητα, οι επιδημίες των μολυσματικών ασθενειών αυξάνονται εκθετικά, αλλά κάποια στιγμή φθάνουν το μέγιστο και στη συνέχεια υφίενται καθώς ο αριθμός των ατόμων που είναι ευπαθή στην νόσο μειώνεται. Αυτό οφείλεται στην πολυσυζητημένη προσφάτως «ανοσία αγέλης». Έτσι η επιδημία μπορεί να επανεμφανιστεί όταν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες και ένας επαρκής αριθμός ευπαθών ατόμων.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Συμπερασματικά

Υπάρχει η ελπίδα ότι η βελτίωση των καιρικών συνθηκών θα επιδράσει ευνοϊκά στην εξέλιξη της πανδημίας. Το μέγεθος της επίδρασης αυτής όμως δεν πρέπει να υπερεκτιμάται. Ως νεοεμφανισθείς, ο ιός έχει την δυνατότητα να προσβάλλει μεγάλο αριθμό ατόμων. Είναι επομένως ανάγκη για αποτελεσματική πολιτική για να επιτευχθεί επιβράδυνση της μετάδοσης και να μπορέσουν τα συστήματα υγείας να αντέξουν το τεράστιο βάρος της κατάστασης.