Φόβος στην Ελλάδα για τον στρεπτόκοκκο στα παιδιά

Αγωνία προκάλεσε στους γονείς μικρών παιδιών στην Ελλάδα η τραγική είδηση θανάτου ενός 8χρονου -θετικού, σε στρεπτόκοκκο- λίγες ώρες μετά την εισαγωγή του στο Παίδων «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού». Ο στρεπτόκοκκος είναι ένα παθογόνο συνηθισμένο που προσβάλλει τα μικρά παιδιά στη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης. Πέρυσι τον χειμώνα η διεισδυτική λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α είχε προκαλέσει πλήθος σοβαρών κρουσμάτων και θανάτων σε ευρωπαϊκές χώρες.

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί συνολικά έξι θάνατοι παιδιών. Εάν επιβεβαιωθεί από τα στοιχεία που θα προκύψουν μέσω της νεκροψίας και των καλλιεργειών των βιολογικών υγρών του 8χρονου αγοριού σχέση της λοίμωξης από στρεπτόκοκκο με την απώλεια της ζωής του, θα πρόκειται για τον έβδομο θάνατο. 

Έγινε ανάνηψη με υγρά και χορήγηση τριπλού αντιβιοτικού σχήματος στα Εξωτερικά Ιατρεία και εισήχθη άμεσα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Διασωληνώθηκε και υποστηρίχθηκε το κυκλοφορικό σύστημα με 3 ινότροπα. Χορηγήθηκε γ-σφαιρίνη. Λίγες ώρες μετά την εισαγωγή στη ΜΕΘ και παρά την εντατική υποστήριξη όλων των συστημάτων, εμφάνισε καρδιακή ανακοπή και κατέληξε στις 09:44. Αναμένονται οι καλλιέργειες βιολογικών υγρών για ανάδειξη πιθανού μικροβιακού παράγοντα. Θα διενεργηθεί νεκροψία, νεκροτομή».

Οι παιδίατροι αναφέρουν ότι ο στρεπτόκοκκος προκαλεί φαρυγγίτιδες και αμυγδαλίτιδες και αντιμετωπίζεται εύκολα. Σε σπάνιες περιπτώσεις η λοίμωξη μπορεί να λάβει τη διεισδυτική μορφή και να γίνει επικίνδυνη για τη ζωή. Πέρυσι τον χειμώνα οι ειδικοί έκαναν λόγο για «ανοσολογικό χρέος» μετά την πανδημία, καθώς διαπιστωνόταν ότι συνηθισμένα και γνωστά παθογόνα προκαλούν τις ίδιες λοιμώξεις, ενίοτε με πιο βαριά κλινική εικόνα και με άλλη εποχική κατανομή σε σχέση με αυτή που ήταν συνηθισμένη πριν από την πανδημία.

Όπως προέκυψε από τις αναφορές Διεθνών και Ευρωπαϊκών φορέων Δημόσιας Υγείας (WHO, ECDC) καταγράφηκε αύξηση των περιπτώσεων στρεπτοκοκκικής διεισδυτικής νόσου iGAS σε παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, από το Σεπτέμβριο του 2022 έως και το καλοκαίρι του 2023. Κατά το ίδιο διάστημα αναφέρθηκαν αρκετοί θάνατοι από iGAS σε παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιρλανδία).

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A Streptococcus) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο, συνήθως ήπιες αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ σοβαρές, ακόμη και θανατηφόρες αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα. Σε ένα μικρό ποσοστό (1-5%) ατόμων το βακτήριο εντοπίζεται στον φάρυγγα ή το δέρμα τους ή και σε άλλα σημεία, χωρίς να νοσούν, αποτελούν δηλαδή αυτά τα άτομα υγιείς φορείς του βακτηρίου.

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται μέσω:

• Των μολυσμένων σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών.

• Της επαφής με επιμολυσμένες επιφάνειες.

• Την επαφή με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών.

• Από υγιείς φορείς του βακτηρίου.

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν, παρά από υγιείς φορείς του βακτηρίου.

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α συνήθως προκαλεί λοιμώξεις όπως φαρυγγοαμυγδαλίτιδα (strep throat), πυρετό και δερματικό εξάνθημα γνωστό ως οστρακιά (scarlet fever), δερματικές λοιμώξεις όπως μολυσματικό κηρίο (impetigo) και κυτταρίτιδα (cellulitis), δηλαδή φλεγμονή της επιδερμίδας και του υποδόριου λίπους. Σε κάποιες περιπτώσεις εάν η στρεπτοκοκκική λοίμωξη δεν θεραπευτεί με τα κατάλληλα αντιβιοτικά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές όπως προσβολή των νεφρών (μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα) ή της καρδιάς (ρευματικός πυρετός.

Τα συμπτώματα που θα παρουσιάσει το πάσχον άτομο είναι ανάλογα με το είδος της λοίμωξης που θα του προκαλέσει το βακτήριο. Για παράδειγμα η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα εκδηλώνεται με πυρετό, κυνάγχη (πονόλαιμο), δυσκαταποσία, διόγκωση των αμυγδαλών με λευκωπό επίχρισμα, διόγκωση των λεμφαδένων και αιμορραγικά στίγματα (πετέχειες) στην υπερώα. Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μπορεί να προκαλέσει διεισδυτική νόσο στον άνθρωπο (iGAS-invasive Group A Streptococcus) , δηλαδή πολύ σοβαρή λοίμωξη που χωρίς την κατάλληλη και άμεση αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. Μορφές διεισδυτικής νόσου του βακτηριδίου αποτελούν η νεκρωτική περιτονίτιδα (necrotizing fasciitis) και το στρεπτοκοκκικό σύνδρομο τοξικής καταπληξίας (Streptococcal Toxic Shock Syndrome).

Η στρεπτοκοκκική λοίμωξη από τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α πρέπει εγκαίρως να αντιμετωπίζεται με τα κατάλληλα αντιβιοτικά, ανάλογα με τη βαρύτητα της λοίμωξης. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ο πυρετός που επιμένει, η έντονη κυνάγχη, η δυσκαταποσία, ο πυρετός σε συνδυασμό με εξάνθημα, η έντονη καταβολή είναι συμπτώματα που πρέπει να αναζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια. Η διεισδυτική λοίμωξη από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο εξελίσσεται ταχύτατα γι’ αυτό οποιαδήποτε υποψία νόσου χρήζει άμεσης ιατρικής εκτίμησης.