Έρευνα «ξεκλειδώνει» μυστικά του ανθρώπινου εγκεφάλου

Οι πρόσφατες ανακαλύψεις στη Νευροεπιστήμη μοιάζουν με θαύματα: Τεχνικές νευροδιέγερσης που βοηθούν τους παράλυτους ασθενείς να περπατήσουν ξανά ή ένα εμφύτευμα που θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκατάσταση της όρασης στους τυφλούς. Αυτά είναι μόνο δύο από τα πολλά αποτελέσματα του έργου -ορόσημο, με τίτλο «Human Brain Project» (HBP), μίας 10ετούς ερευνητικής πρωτοβουλίας που χρηματοδοτείται από την ΕΕ και έχει αυξήσει σημαντικά την κατανόηση του ανθρώπινου εγκεφάλου από τους επιστήμονες.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το Horizon: The EU Research & Innovation Magazine, ερευνητές στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών της Ολλανδίας , δημιούργησαν μια συσκευή ικανή να μεταδίδει οπτικά μοτίβα απευθείας στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου, ανοίγοντας το δρόμο για μια μελλοντική επαναστατική μέθοδο για την αποκατάσταση της όρασης. Ομοίως, η αξιοσημείωτη πρόοδος στη νευροδιέγερση, προσφέρει νέα ελπίδα σε άτομα που πλήττονται από παράλυση.

Στην Ελβετία, μια ομάδα στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Λωζάνη, ανέπτυξε εξατομικευμένα μοντέλα για τη διέγερση του νωτιαίου μυελού, επιτρέποντας στους παραπληγικούς ασθενείς να στέκονται και να περπατούν ξανά.

Ένα από τα βασικά επιτεύγματα του έργου, σύμφωνα με τη νευροεπιστήμονα, καθηγήτρια Katrin Amunts, η οποία ηγήθηκε αυτής της έρευνας, ήταν η δημιουργία του εγκεφαλικού άτλαντα, τον οποίο παρομοιάζει με τους Χάρτες Google για τον εγκέφαλο. Ο άτλαντας χαρτογραφεί περισσότερες από 200 μεμονωμένες περιοχές του εγκεφάλου.

«Είναι μοναδικό στα χαρακτηριστικά και τις λεπτομέρειες του. Επιτρέπει στους ερευνητές να κάνουν μεγέθυνση και σμίκρυνση για να δουν πώς συνδέονται τα διάφορα στοιχεία του εγκεφάλου», είπε η Amunts.

Αυτή η επισκόπηση είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση ποιες περιοχές του εγκεφάλου εμπλέκονται σε ποια λειτουργία, δήλωσε η ίδια.

Το τμήμα BigBrain του άτλαντα χρησιμοποιήθηκε ήδη σε μια μεγάλη κλινική δοκιμή, τη  μελέτη EPINOV στη Γαλλία, όπου οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν εξατομικευμένα μοντέλα εγκεφάλου για να εντοπίσουν τις καλύτερες περιοχές-στόχους για χειρουργική επέμβαση επιληψίας. Αυτό θα μπορούσε να βελτιώσει τη ζωή εκατομμυρίων ασθενών με επιληψία που χρειάζονται χειρουργική επέμβαση για την ανακούφιση των συμπτωμάτων τους.

Για τον καθηγητή Philippe Vernier, διευθυντή του Ινστιτούτου Νευροεπιστήμης Paris-Saclay στη Γαλλία, «η HBP ήταν πραγματική επιτυχία». Ο Vernier, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής έρευνας στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας, ηγείται μιας ερευνητικής πρωτοβουλίας που χρηματοδοτείται από την ΕΕ που ονομάζεται «EBRAINS 2.0», μαζί με την Amunts.

Η νέα πρωτοβουλία αποτελεί μια ανοιχτή πλατφόρμα που προσφέρει πρόσβαση σε όλα τα ψηφιακά εργαλεία, τις υπηρεσίες και τα σύνολα δεδομένων που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του HBP, συμπεριλαμβανομένων των εγκεφαλικών άτλαντων.

Στην πλατφόρμα, οι νευροεπιστήμονες μπορούν να εισάγουν και να μοιράζονται δεδομένα και να συνεργάζονται στην έρευνα του εγκεφάλου.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Μια τέτοια συλλογική προσπάθεια είναι απαραίτητη για την καλύτερη κατανόηση του εγκεφάλου, αλλά και για τη θεραπεία πολλών εγκεφαλικών ασθενειών, όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και η σχιζοφρένεια.