Βαριά κατάγματα λεκάνης και σύγχρονη αντιμετώπιση με ψηφιακή τεχνολογία και O-arm
25 Οκτωβρίου 2020, 09:00
Tα βαριά κατάγματα στην λεκάνη (πύελο), αποτελούν από τις πιο σοβαρές κακώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό και απαιτείται σύνθετη αντιμετώπιση για να υπάρξει καλή έκβαση.
Αρχικά ας δούμε πως προκαλούνται σύμφωνα με τον ορθοπεδικό χειρουργό Σπύρο Δαρμανή, ειδικό στα προβλήματα αυτά:
Κύρια αιτία είναι τα τροχαία ατυχήματα καθώς και οι πτώσεις από ύψος, αλλά υπάρχουν και πιο σπάνιες αιτίες όπως σοβαρό ατύχημα με άλογο (συνήθως πτώση μετά από ανόρθωση), από έκρηξη και πλήξη από το ωστικό κύμα. Πέρα επίσης από την εποχιακή αύξηση αυτών των περιστατικών όπως για παράδειγμα το καλοκαίρι με τα διάφορα τροχαία στα νησιά κυρίως από τα δίκυκλα και τις «γουρούνες», έχουμε μία σταθερή αύξηση αυτών των κακώσεων σε άτομα μεγάλης ηλικίας γιατί πλέον ασχολούνται με πολλές δραστηριότητες, κυκλοφορούν στο δρόμο και εκτίθενται σε κινδύνους με αποτέλεσμα να βλέπουμε σοβαρά κατάγματα λεκάνης σε αυτή την ευαίσθητη πληθυσμιακή ομάδα (κυρίως παράσυρση από διερχόμενο όχημα).
Καταλαβαίνουμε φυσικά ότι οι σοβαρές αυτές κακώσεις στους ηλικιωμένους ασθενείς που έχουν τόσο τις φυσιολογικές τους λειτουργίες εξασθενημένες (όραση, ακοή) όσο και πλείστα παθολογικά προβλήματα (λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα, έχουν συνοδές καρδιοπάθειες, προβλήματα του αναπνευστικού αλλά και αδυνατούν να αντιρροπήσουν μία ξαφνική αιμορραγία), μπορούν εύκολα να καταστούν θανατηφόρες. Ποιοι είναι όμως οι κίνδυνοι από αυτές τις κακώσεις:
Μεγάλη αιμορραγία που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς.
Διαταραχές από το ουροποιογεννητικό (π.χ ακράτεια, στυτική δυσλειτουργία και μην ξεχνάμε ότι μιλάμε κυρίως για νεαρά άτομα στην αναπαραγωγική τους ηλικία)
Βλάβες από άλλα συστήματα και όργανα του οργανισμού ( ρήξη εντέρου, ρήξη σπληνός, θλάση πνεύμονα) οι οποίες και αυτές απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση
Παραμόρφωση της λεκάνης (κατακόρυφη μετατόπιση της ημιπυέλου με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καθίσουν σωστά ούτε σε καρέκλα).
Χρόνιο πόνο και ιδίως από τα συνοδά κατάγματα του ιερού οστού και βλαβών των νευρικών στελεχών της περιοχής.
Τέλος και σαν συνέπεια και του χρόνιου πόνου, δεν ξεχνάμε ποτέ την μεγάλη ψυχολογική επιβάρυνση που οδηγεί σε κατάθλιψη σε αυτά τα άτομα σε πολύ μεγάλο ποσοστό. Πρέπει να διαγνωσθεί εγκαίρως!
Ποιος είναι όμως ο σωστός τρόπος με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπιστούν αυτές οι κακώσεις; Αποφασιστικής σημασίας η άμεση αντιμετώπιση. Όταν λέμε «άμεση» εννοούμε μέσα στην πρώτη με δύο ώρες από τον τραυματισμό, πολλές φορές στο μέσο της νύχτας και όχι την άλλη μέρα το πρωί…
Απαιτείται εξειδικευμένο κέντρο ειδικό για αυτές τις κακώσεις ή μεγάλο κεντρικό νοσοκομείο που να διαθέτει τον κατάλληλο εξοπλισμό. Και ειδικότερα να υπάρχει δυνατότητα:
-αρτηριακού εμβολισμού
-μονάδα εντατικής θεραπείας
-ύπαρξη αιμοδοσίας
-χειρουργικές ειδικότητες που να ασχολούνται με το τραύμα
-ειδικός απεικονιστικός εξοπλισμός και τεχνολογία αιχμής που μπορεί να εξασφαλίσει άμεση σταθεροποίηση των κακώσεων με τη βοήθεια χειρουργικής χαμηλής παρεμβατικότητας (Ο arm, τρισδιάστατη διεγχειρητική απεικόνιση).
Ειδικά πέρα από τους άμεσα εμπλεκόμενους ορθοπεδικούς χειρουργούς που απαιτείται να έχουν εξειδικευθεί σε κέντρο του εξωτερικού στην αντιμετώπιση των κακώσεων του πυελικού δακτυλίου, χρειάζονται και γενικοί χειρουργοί και ουρολόγοι πού όμως όλοι να διαθέτουν εξειδίκευση στις τραυματικές κακώσεις υψηλής ενεργείας.
Η τεχνολογία αιχμής, μας δίνει την δυνατότητα πραγματοποίησης χειρουργικής χαμηλής παρεμβατικότητας. Χρησιμοποιούμε σύστημα πλοήγησης (navigation) σε συνδυασμό με συσκευή «Ο-arm». Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να ελέγξουμε την ανάταξη του κατάγματος κατά τη διάρκεια της επέμβασης , να κάνουμε αξονική τομογραφία και να έχουμε και τρισδιάστατη απεικόνιση ενώ χειρουργούμε. Επίσης με τον πλοηγό μπορούμε να παρακολουθούμε τους κοχλίες μας με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια και χωρίς κίνδυνο να τραυματιστούν φυσιολογικές ανατομικές δομές (αγγεία, νεύρα) να γίνεται οστεοσύνθεση στο σπασμένο οστούν μέσα από μια μικρή οπή μερικών cm και όχι απ’ τις μεγάλες προσπελάσεις και τομές που γνωρίζουμε στην χειρουργική της πυέλου. Συγκεκριμένα γίνεται άμεση χειρουργική αντιμετώπιση στον πολυτραυματία ασθενή χωρίς να περιμένουμε να ηρεμήσει η ανοσοφλεγμονώδης κατάσταση του (με την γνωστή πολυήμερη παραμονή στην εντατική), διότι μπορούμε χωρίς μεγάλες τομές και χωρίς απώλεια αίματος να πετύχουμε το σκοπό της επέμβασης δηλαδή την ανατομική ανάταξη του κατάγματος και την σταθεροποίηση του. Επαναλαμβάνουμε δεν κάνουμε πολύ μικρή τομή δέρματος σε ένα πολυτραυματία για αισθητικούς λόγους αλλά γιατί μικρή τομή σημαίνει μικρή βλάβη στους ιστούς, μικρή απώλεια αίματος, ελάχιστους πόνος στη μετεγχειρητική περίοδο και δυνατότητα για άμεση κινητοποίηση. Συνεπώς ακόμα και σε αυτούς τους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση όπως είναι ο πολυτραυματίας, μπορούμε να επέμβουμε άμεσα και να τον βοηθήσουμε αποτελεσματικά.
Αν πραγματοποιηθεί αυτή η συνδυασμένη αντιμετώπιση, η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών επιστρέφουν στην οικογένεια τους, στην εργασία τους, και στις προηγούμενες της κακώσεως δραστηριότητές (π.χ. αθλητικές δραστηριότητες). Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι δεν καταλείπονται βαριές αναπηρίες και δεν φέρει ο τραυματισμός αντίκτυπο στην ψυχολογική τους κατάσταση (τονίζοντας για μια ακόμα φορά ότι μιλάμε για νεαρά άτομα στην πιο παραγωγή τους ηλικία). Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε όπως είπε ένας από τους εμπειρότερους χειρουργούς των καταγμάτων λεκάνης ο David Helfet από το νοσοκομείο H.S.S της Ν. Υόρκης ότι αυτές οι βαριές κακώσεις έχουν μόνο μια ευκαιρία να διορθωθούν αν αντιμετωπιστούν από την αρχή με τον σωστό τρόπο. Αν χαθεί αυτή η πρώτη ευκαιρία σωστής ιατρικής παρέμβασης, τότε δύσκολα μπορούν να διορθωθούν και να αποτραπούν οι βαριές επιπλοκές ακόμη και με δευτερογενείς επεμβάσεις στο μέλλον….
