Προβλήματα ψυχικής υγείας προκαλούν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα
30 Απριλίου 2025, 16:00
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα έχουν γίνει κυρίαρχο μέρος της σύγχρονης δίαιτας, αποτελώντας σημαντικό ποσοστό της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης σε πολλές χώρες, περιλαμβάνοντας; συσκευασμένα σνακ, ζαχαρούχα ποτά, στιγμιαία γεύματα και γρήγορο φαγητό, προϊόντα που συχνά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα, ανθυγιεινά λίπη, πρόσθετα και συντηρητικά. Ενώ οι κίνδυνοι των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων για τη σωματική υγεία, όπως η παχυσαρκία και οι καρδιαγγειακές παθήσεις, έχουν μελετηθεί επαρκώς, νέες έρευνες δείχνουν ότι αυτές οι τροφές μπορεί επίσης να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχική υγεία και να συμβάλλουν σε καταστάσεις, όπως η κατάθλιψη και το άγχος.
Για παράδειγμα, μελέτη του 2020 που εξέτασε τα διατροφικά πρότυπα περισσότερων από 10.000 ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι κατανάλωναν τις υψηλότερες ποσότητες υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων είχαν αυξημένη κατά 35% πιθανότητα να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης.
Ομοίως, μια άλλη μελέτη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ απέδειξε ότι η υψηλότερη κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων συσχετίστηκε με 50% κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης, ιδιαίτερα μεταξύ των ατόμων που κατανάλωναν υψηλές ποσότητες ποτών με τεχνητά γλυκαντικά και επεξεργασμένων σνακ. Διαχρονικές μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι η συχνή κατανάλωση αυτού του είδους τροφίμων συνδέεται με την επιδείνωση της ψυχικής υγείας με την πάροδο του χρόνου.
Μία άλλη μεγάλη μελέτη κοόρτης που ακολούθησε πάνω από 25.000 άτομα για περισσότερα από 5 χρόνια ανέφερε ότι η αυξημένη πρόσληψη εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων συσχετίστηκε με υψηλότερα ποσοστά καταθλιπτικών επεισοδίων, ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η άσκηση και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση.
Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι η μελλοντική έρευνα θα πρέπει να επικεντρωθεί στην αποσαφήνιση των ακριβών μηχανισμών με τους οποίους τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα επηρεάζουν την ψυχική υγεία, ενσωματώνοντας προηγμένες μεθόδους, όπως ανάλυση μικροβιώματος, νευροαπεικόνιση και αξιολογήσεις βιοδεικτών.
Επιπλέον, διαχρονικές μελέτες με διαφορετικούς πληθυσμούς είναι απαραίτητες για τον προσδιορισμό των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της κατανάλωσης τροφίμων που έχουν υποστεί υπερβολική επεξεργασία στην ψυχική ευεξία.
Οι πολιτικές δημόσιας υγείας που στοχεύουν στη μείωση της κατανάλωσης αυτών των τροφίμων και στην προώθηση της δίαιτας που βασίζεται σε υγιεινές τροφές μπορούν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της ψυχικής υγείας σε επίπεδο πληθυσμού.
Τέλος, η εκπαίδευση σχετικά με τη διατροφή και την ψυχική υγεία, μαζί με τις προσπάθειες για τον περιορισμό των επιβλαβών πρόσθετων τροφίμων, θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στην υιοθέτηση πιο υγιεινών διατροφικών προτύπων.
