Όλα για τον ύπνο του παιδιού

Ο ύπνος για τα παιδιά είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα και ανησυχεί τους γονείς ενώ αποτελεί και ένα σημαντικό πρόβλημα στην οικογένεια.

Το Kids Health απαντάει στα διάφορα ερωτήματα που απασχολούν τους γονείς σχετικά με ερωτήματα τα οποία αφορούν το πόσες ώρες πρέπει να κοιμάται ένα παιδί, πως να βάλουν σε ύπνο το παιδί μας και τί να κάνουν σε περίπτωση που το παιδί ξυπνήσει στη μέση της νύχτας.

Ποιες είναι λοιπόν οι ιδανικές ώρες ύπνου;

Οι ανάγκες ύπνου ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία. Υπάρχουν συστάσεις κατά μέσον όρο για το πόσες ώρες ύπνου χρειάζεται ένα βρέφος ή ένα παιδάκι 2 ετών, ωστόσο αυτό πολλές φορές εξαρτάται και από τον οργανισμό του παιδιού. Οι πιο κάτω αριθμοί είναι απλώς μέσοι όροι για τον ύπνο συγκεκριμένων ηλικιών.

Βρέφη έως 6 μηνών

Τα νεογέννητα μπορούν να κοιμηθούν έως και 18 ώρες την ημέρα. Έως ότου να έχουν καλή αύξηση βάρους, συνήθως εντός των πρώτων δύο εβδομάδων, τα νεογνά πρέπει να ξυπνούν κάθε τέσσερις ώρες. Μετά τις δύο εβδομάδες, το παιδί μπορεί να κοιμάται και μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.

Ένα μωρό 3 μηνών, χρειάζεται κατά μέσο όρο περίπου 14 ώρες ύπνου συνολικά, με 8-9 ώρες τη νύχτα συνήθως με μία διακοπή και δύο ή τρεις ημερήσιους ύπνους. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα μωρά μπορούν να κλαίνε και να κάνουν κάθε είδους άλλους θορύβους κατά την διάρκεια ενός ελαφρύ ύπνου. Ακόμα κι αν ξυπνήσουν τη νύχτα, μπορεί να είναι για λίγα λεπτά και να κοιμηθούν ξανά μόνα τους.

Αν ένα μωρό κάτω των 6 μηνών συνεχίσει να κλαίει κατά τη διάρκεια του ύπνου αυτό σημαίνει ότι το μωρό σας μπορεί να είναι πεινασμένο, να κρυώνει, να έχει ιδρώσει ή να είναι άρρωστο.

Όταν ξυπνήσει το μωρό την νύχτα και το ταΐσετε, κάντε το γρηγορότερα και ήσυχα ώστε να μην χάσει τον ύπνο του. Αποφύγετε την ομιλία, το παιχνίδι και τον έντονο φωτισμό. Ενθαρρύνετε την ιδέα ότι η νύχτα είναι για ύπνο. Πρέπει να το διδάξετε γιατί το μωρό σας δεν νοιάζεται τι ώρα είναι εφόσον ικανοποιούνται οι ανάγκες του.

Ιδανικά, βάλτε το μωρό σας στο κρεβατάκι του πριν κοιμηθεί. Δεν είναι πολύ νωρίς για να δημιουργήσετε μια απλή ρουτίνα ύπνου. Τυχόν δραστηριότητες όπως ανάγνωση, τραγούδι μπορούν να αποτελέσουν μέρος της βραδινής ρουτίνας. Το μωρό σας θα συσχετίσει αυτές τις δραστηριότητες με τον ύπνο και θα το βοηθήσει να χαλαρώσει. Στόχος είναι να μάθουν να ηρεμούν και να κοιμούνται.

Μωρά 6-12 μηνών

Στους 6 μήνες, τα μωρά χρειάζονται κατά μέσο όρο 14 ώρες ύπνου την ημέρα, με δύο έως τρεις ημερήσιους ύπνους, που διαρκούν από 30 λεπτά έως 2 ώρες. Μερικά μωρά, ιδιαίτερα εκείνα που θηλάζουν, μπορεί ακόμη να ξυπνήσουν μέσα στη νύχτα. Τα περισσότερα όμως δε χρειάζονται πλέον σίτιση στη μέση της νύχτας. Εάν το μωρό σας ξυπνήσει στη μέση της νύχτας και δεν είναι νηστικό, περιμένετε λίγα λεπτά πριν το πάτε να ξανακοιμηθεί.

Μεταξύ 6 και 12 μηνών, το μωρό συνήθως αρχίζει να κοιμάται σε ξεχωριστό δωμάτιο. Το άγχος του αποχωρισμού είναι φυσιολογικό. Οι κανόνες της νύχτας σ’ αυτό το σημείο πρέπει να συνεχίσουν. Προσπαθήστε να μην σηκώσετε το μωρό σας, να μην ανάψετε τα φώτα, να μην τραγουδήσετε, να μην μιλήσετε, να μην παίξετε ή να ταΐσετε το παιδί σας. Αυτές οι δραστηριότητες δεν βοηθούν το μωρό σας να μάθει να κοιμάται μόνο του.

Νήπια

Από τις ηλικίες 1 έως 3 ετών, τα περισσότερα παιδιά κοιμούνται περίπου 12–14 ώρες την ημέρα. Το άγχος του αποχωρισμού από τη μαμά και τον μπαμπά μπορεί να το κάνει να μείνει ξύπνιο. Έτσι μπορεί το παιδί να αρνείται να κοιμηθεί όταν το βάλετε για ύπνο.

Είναι σημαντικό να ορίζετε ώρες ύπνου στο παιδί σας και να τις εφαρμόζετε με πρόγραμμα. Σε περιπτώσεις που δεν τηρηθεί το πρόγραμμα και το παιδί κοιμήθηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας, δεν χρειάζεται να το αναγκάσετε να κοιμηθεί. Το παιδί μπορεί επειδή δεν έχει κουραστεί, να δυσκολεύεται να κοιμηθεί. Στη περίπτωση αυτή χρειάζεται λίγο ήσυχο χρόνο.

Καθιερώστε μια ρουτίνα ύπνου για να βοηθήσετε τα παιδιά να χαλαρώσουν και να ετοιμαστούν για ύπνο. Για ένα μικρό παιδί, η ρουτίνα μπορεί να διαρκέσει 5-30 λεπτά και να περιλαμβάνει ηρεμιστικές δραστηριότητες όπως ανάγνωση ιστορίας, μπάνιο και μουσική. Απομακρύνετε τυχόν οθόνες (όπως τηλεόραση ή tablet) που μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο ενός παιδιού.

Παιδιά προσχολικής ηλικίας

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας κοιμούνται περίπου 10–13 ώρες τη νύχτα. Όσα ξεκουράζονται τη νύχτα, μπορεί να μην χρειάζονται άλλον ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αντ’ αυτού, μπορεί να επωφεληθούν από κάποια ήσυχη ώρα το απόγευμα.

Παιδιά σχολικής ηλικίας και προ εφηβείας

Τα παιδιά σχολικής ηλικίας χρειάζονται 9-12 ώρες ύπνου τη νύχτα. Τα προβλήματα ύπνου μπορεί να ξεκινήσουν σε αυτήν την ηλικία για διάφορους λόγους όπως μελέτη, σπορ και δραστηριότητες μετά το σχολείο, χρόνος σε οθόνες και γενικότερα τα έντονα προγράμματα μπορεί να μην βοηθούν τα παιδιά να ξεκουράζονται όσο χρειάζονται. Αλλά τα παιδιά με έλλειψη ύπνου μπορεί να γίνουν ευερέθιστα και μπορεί να δυσκολεύονται να δώσουν προσοχή στο σχολείο και στα μαθήματά τους.

Είναι ακόμη σημαντικό να υπάρχει συνεπής ώρα ύπνου, ειδικά όταν το παιδί έχει σχολείο την επόμενη μέρα. Μία ώρα πριν κοιμηθεί το παιδί τουλάχιστον να μην έρχεται σε επαφή με οθόνες ώστε να ξεκουραστεί ο εγκέφαλος και τα μάτια του.

Έφηβοι

Οι έφηβοι χρειάζονται περίπου 8-10 ώρες ύπνου. Οι πρωινές ώρες του σχολείου , τα φροντιστήρια, η μελέτη, οι φίλοι, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλες δραστηριότητες στερούν σε πολλούς εφήβους τον ύπνο που χρειάζονται. Στην ιδανική περίπτωση, ένας έφηβος πρέπει να προσπαθεί να κοιμάται την ίδια ώρα κάθε βράδυ και να ξυπνά την ίδια ώρα κάθε πρωί και να κοιμάται τουλάχιστον 9 ώρες ύπνου.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Μεταξύ άλλων, η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αφηρημάδα και απώλεια μνήμης. Ταυτόχρονα μπορεί να οδηγήσει σε εκδηλώσεις θυμού, χρήση διεγερτικών όπως καφεΐνη ή ενεργειακά ποτά για να αισθανόμαστε πιο ξύπνιοι. Η υπερβολική νύστα μπορεί να προκαλέσει επίσης τροχαία ατυχήματα αν ο έφηβος είναι μεγαλύτερος και οδηγεί ή αν είναι πεζός και δεν προσέχει στον δρόμο.

Χ.Χ