Το ότι φοράμε γυαλιά σημαίνει περισσότερη εξυπνάδα;

23 Μαΐου 2022, 10:00

Το να χρειάζεστε γυαλιά σημαίνει ότι είστε πιο έξυπνοι; Από πού ακριβώς προήλθαν τα στερεότυπά μας για τα γυαλιά, είτε θετικά, είτε αρνητικά; Η ιστορία των γυαλιών είναι πολύ πιο περίπλοκη από όσο φανταζόμαστε.

Ενώ τα γυαλιά εφευρέθηκαν στις αρχές του 1300, στην πραγματικότητα δεν χρησιμοποιούνταν ιδιαίτερα μέχρι τον 18ο αιώνα, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να φτιάχνουν γυαλιά με βραχίονες, ώστε να στερεώνονται.

Ο Neil Handley, επιμελητής του Μουσείου British Optical Association, αναφέρει για τους ανθρώπους που απεικονίζονται σε παλαιούς πίνακες: "Είναι τοκογλύφοι. Είναι τσιγκούνηδες, είναι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και γενικά άνθρωποι τους οποίους δεν θα θέλαμε να γνωρίζουμε».

Μάλιστα, κατά τον Handley, αυτή η μεροληψία ενάντια στα γυαλιά, ήταν τόσο διάχυτη, που οι άνθρωποι που χρειάζονταν γυαλιά απλά δεν τα φορούσαν.

Αλλά δεν ήταν μόνο οι κανονικοί άνθρωποι που ανησυχούσαν για το πώς θα ήταν αν φορούσαν γυαλιά. Ήταν μια πολύ δύσκολη απόφαση και για πολιτικούς υψηλούς κύρους. Ο Handley ανέφερε ότι ο Αδόλφος Χίτλερ ήταν ένα διαβόητο παράδειγμα κάποιου που φορούσε γυαλιά αλλά είχε άρνηση να φωτογραφηθεί με αυτά. Δεν ήταν ο μόνος παγκόσμιος ηγέτης που απέφευγε να τον βλέπουν με τα γυαλιά του. Στην πραγματικότητα, στα επίσημα πορτρέτα τους στον Λευκό Οίκο, μόνο τρεις Πρόεδροι είναι ζωγραφισμένοι με γυαλιά: ο Teddy Roosevelt, ο Woodrow Wilson και ο Harry Truman.

Οι αντιλήψεις μας για τα γυαλιά, λοιπόν, ξεκίνησαν να αλλάζουν και να είναι πιο θετικές, αλλά και να συσχετίζονται με την εξυπνάδα πολύ πρόσφατα. Μάλιστα, ο Handley είπε ότι αυτό μπορεί κάλλιστα να οφείλεται στον Harry Potter.

Φυσικά, οι συνήγοροι υπεράσπισης γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι τα γυαλιά μπορούν να κάνουν κάποιον να φαίνεται πιο έξυπνος.

Ο Mariucci επεσήμανε ότι όταν ένας κατηγορούμενος κατηγορείται για «βίαιο έγκλημα και φοράει γυαλιά, απλώς εκφοβίζει λιγότερο τους ενόρκους». Οι συνήγοροι υπεράσπισης προσπαθούν να κάνουν τους ενόρκους να σκεφτούν «κοίτα πόσο γλυκός/οί και έξυπνος/οι και ειρηνικός/οί εμφανίζεται/ονται ο/οι κατηγορούμενος/οι».

Όλα αυτά ερμηνεύουν την «υποσυνείδητη διαδικασία σκέψης» του ενόρκου ότι τα άτομα με γυαλιά είναι πολύ έξυπνα για να έχουν διαπράξει ένα βίαιο έγκλημα.

Έτσι, αποδεικνύεται ότι τα στερεότυπα της κοινωνίας μπορεί να έχουν μια βάση στην πραγματικότητα. Η Michelle Luciano, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου στη Σκωτία, εργάστηκε σε μια μελέτη του 2018 στην οποία συμμετείχαν πάνω από 300.000 άτομα. Η μελέτη αυτή διαπίστωσε ότι υπήρχε κάποια σχέση μεταξύ της μυωπίας και της νοημοσύνης, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα πράγματα που συμβαίνουν επίσης.

Φυσικά, η συσχέτιση δεν συνεπάγεται αιτιότητα. Η ανάγκη να φοράτε γυαλιά μπορεί να συνδέεται με τη νοημοσύνη, αλλά δεν σημαίνει ότι η κακή όραση προκαλεί αύξηση της νοημοσύνης.