Νηστεία όχι μόνο για θρησκευτικούς λόγους αλλά και για την υγεία μας

Η μακρά και αυστηρή νηστεία της Σαρακοστής είναι μια παραδοσιακή θρησκευτική διαδικασία που τα τελευταία χρόνια τείνει να αποτελέσει και μια διατροφική στάση και τάση για πολλούς ανθρώπους. Ο αποκλεισμός της κατανάλωσης ζωικών τροφίμων και η χρήση σχεδόν αποκλειστικά φυτικών τροφίμων, έχει να προσθέσει πολλά θετικά στη διατροφή μας.

Εξηγεί ο διαιτολόγος- διατροφολόγος Μανώλης Μανωλαράκης:

Αρχικά να ξεκινήσουμε με το δεδομένο ότι άλλο είναι θρησκευτική νηστεία και άλλο η νηστεία (fasting) που ακολουθούν πολλοί. Η θρησκευτική αφορά τον περιορισμό κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφών, η δεύτερη αφορά τον περιορισμό κατανάλωσης τροφής σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια. Και μετά από αυτή την απαραίτητη διευκρίνηση, ας πάμε παρακάτω.

Το πρώτο αφορά τον περιορισμό των κορεσμένων λιπαρών και το μηδενισμό της πρόσληψης χοληστερόλης μέσα από τις τροφές. Το δεύτερο αφορά την αύξηση της κατανάλωσης τροφών φυτικής προέλευσης, με σημαντική αύξηση της πρόσληψης της φυτικής ίνας. Και τα δύο συνδυασμένα δείχνουν να βελτιώνουν σημαντικά το λιπιδαιμικό προφίλ του ατόμου. Παράλληλα δε και κάτω από συνθήκες ελέγχου της ποιότητας αλλά και της ποσότητας των υδατανθράκων, υπάρχει και μια συνεπακόλουθη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Η κατάληξη της νηστείας είναι η Μεγάλη Εβδομάδα που κλείνει με το βράδυ της Ανάστασης και την Λαμπρή (διατροφικά αλλά και θρησκευτικά) Κυριακή του Πάσχα.

Εδώ υπάρχουν δύο δεδομένα:

1. Η μετάβαση από τη νηστεία (ακόμα και την ολιγοήμερη) στην αυξημένη κατανάλωση κρέατος (που είναι πλούσια σε λιπαρά) μπορεί να προκαλέσει μία σειρά από διαταραχές του πεπτικού συστήματος.

2. Τα φαγητά των ημερών είναι πλούσια σε λιπαρά και αυξημένα σε θερμίδες. Αυτό από μόνο του είναι ένα θέμα ΟΤΑΝ υπάρχει μεγάλη κατανάλωση σε ποσότητα της τροφής.

Η παραδοσιακή μετάβαση από τη νηστεία στη κατανάλωση κρέατος, γίνεται με την παρασκευή της μαγειρίτσας (που πρέπει όμως να τονίσουμε ότι η συνταγή έχει διάφορες παραλλαγές). Η μαγειρίτσα, κλασσική και σε παραλλαγές, είναι μια μορφή σούπας , που πολύ σοφά οι παλιοί είχαν εντάξει στο διαιτολόγιό τους και με τον τρόπο αυτό προετοίμαζαν το στομάχι τους ώστε να δεχτεί πιο ομαλά τη κρεατοφαγία των επόμενων ημερών. Ουσιαστικά η σούπα αυτή (με αυξημένα λιπαρά) έβαζε ξανά “μπροστά” τον οργανισμό για να πέψει ομαλά τροφές με αυξημένο λιπαρό περιεχόμενο.

Αρκετές φορές το βραδινό γεύμα του Μ. Σαββάτου, περιλαμβάνει και αρκετές ακόμα τροφές, με πολλά λιπαρά. Κρεατικά αλλά και τυρί ή άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα. Από μόνο του αυτό το γεγονός είναι αρκετό να «ταρακουνήσει» το πεπτικό μας σύστημα και μερικές φορές (εφόσον δεν έχουμε εντοπίσει πιθανό πρόβλημα στη χολή) να οδηγήσει σε εμφάνιση ενόχλησης ή «κρίσης» της χολής.

Το δεύτερο σημαντικό ζήτημα από το βραδινό γεύμα, έχει να κάνει με την αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης παλινδρόμησης της τροφής. Τόσο το αλκοόλ, όσο και τα πολλά λιπαρά αλλά και σε δεύτερο βαθμό τα αρκετά καρυκεύματα, μπορούν να προκαλέσουν το ανεπιθύμητοαυτό σύμπτωμα. Δυστυχώς, και επειδή το γεύμα είναι αργά, η κατάκλιση γίνεται σχετικά κοντά στο γεύμα, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης της παλινδρόμησης.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό επίσης να θυμόμαστε ότι, τόσο το καλό μάσημα, όσο και ο ρυθμός με τον οποίο καταναλώνουμε το φαγητό είναι και αυτοί δύο πολύ σημαντικοί παράγοντες που βοηθούν ή επιβαρύνουν τη λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος.

Όλα τα παραπάνω ισχύουν και για το γεύμα της επόμενης ημέρας. Εδώ όμως το περιεχόμενο στην τροφή λίπος είναι πιο πολύ και η επίδραση είναι μεγαλύτερη μιας και υπάρχει και το προηγούμενο του γεύματος της Ανάστασης. Κάτι που μπορεί να επιβαρύνει πιο πολύ την κατάσταση.

Φυσικά πέρα από τα παραπάνω, αυξημένη προσοχή πρέπει να δείχνουν όσοι έχουν πρόβλημα με υπέρταση ή έχουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ή βρίσκονται σε στάδιο προδιαβήτη. Και το αλάτι αλλά και το αυξημένο θερμιδικό περιεχόμενο των γευμάτων, μπορεί να απορυθμίσει τους ασθενείς.

Για τους υπερτασικούς, τα πράγματα είναι σχετικά εύκολα. Ο περιορισμός του αλατιού είναι μια σχετικά εύκολη υπόθεση. Ειδικά όμως για το ΣΔ2 το ζητούμενο δεν είναι η αποφυγή κατανάλωσης της ζάχαρης, αλλά η συγκράτηση του θερμιδικού (και λιπαρού) περιεχομένου τω γευμάτων σε συγκεκριμένα όρια.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Μην φορτωθείτε με άγχος. Αλλά ούτε και με ενοχές. Ακολουθήστε προσεκτικά τις συστάσεις και οδηγίες του διαιτολόγου σας. Θα σας βοηθήσουν να μείνετε στα πλαίσια που πρέπει. Ακόμα όμως και αν ξεφύγετε, μην ακολουθείστε ακραίες διατροφικές επιλογές που μάλλον θα επιδεινώσουν την κατάσταση. Μιλήστε με τον διαιτολόγο σας και αυτός θα σας βοηθήσει να κάνετε όλες τις αναγκαίες προσαρμογές που θα σας επαναφέρουν στο σωστό διατροφικό μονοπάτι.