Ζητούν νομοθετική ρύθμιση του εργασιακού εκφοβισμού

15 Ιουνίου 2023, 17:55

Η ανάγκη για λήψη μέτρων και νομοθετική κατοχύρωση ως αδίκημα του εργασιακού εκφοβισμού επισημάνθηκε στην εκδήλωση με θέμα «Εργασιακός Εκφοβισμός και Σεξουαλική Παρενόχληση στην Εργασία», που διοργάνωσε η Ανεξάρτητη Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων Κύπρου (ΑΣΔΥΚ), την Τρίτη 13 Ιουνίου 2023, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Ο Πρόεδρος της ΑΣΔΥΚ Δρ Γεώργιος Χωραττάς στο χαιρετισμό του ανέφερε ότι η Οργάνωση κατά καιρούς δέχεται παράπονα από εργαζόμενους του Δημοσίου για εργασιακό εκφοβισμό και παρενόχληση στην εργασία και προσπαθεί, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, να καθοδηγήσει τα μέλη της πώς να χειριστούν το παράπονο.

Μεγάλος αριθμός εργαζομένων, είπε, βιώνει προσβλητική και απαξιωτική συμπεριφορά ή καλείται να ανταποκριθεί σε υπερβολικές απαιτήσεις, κατά κανόνα από τον προϊστάμενο και πρόσθεσε ότι «περιστατικά παρενόχλησης και εργασιακού εκφοβισμού βλέπουν το φως της δημοσιότητας ολοένα και πιο συχνά, λόγω της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης της κοινωνίας σε αυτά τα σοβαρά προβλήματα».

Ο Πρόεδρος της ΑΣΔΥΚ υπέδειξε την υποχρέωση της Πολιτείας να εισάξει εκείνες τις ρυθμίσεις που επιβάλλεται ώστε να λειτουργούν επαρκείς μηχανισμοί, όπου να προβαίνει σε καταγγελία ένας εργαζόμενος και στις ευθύνες του προϊστάμενου για τήρηση υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος.

Επιπτώσεις εργασιακού εκφοβισμού στο θύμα

Με τη σειρά της η Επίτροπος Ισότητας, Τζόζη Χριστοδούλου, αναφέρθηκε σε ευρήματα Έκθεσης του ΟΗΕ (κάλυψε το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού, 2023), σύμφωνα με τα οποία 9 στους 10 άνδρες και γυναίκες έχουν βαθιές προκαταλήψεις κατά των γυναικών και σχεδόν ο μισός κόσμος πιστεύει ότι οι άνδρες είναι καλύτεροι ηγέτες από τις γυναίκες. Τα ευρήματα αυτά, σημείωσε, δηλώνουν ότι «παραμένουν βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις, με τον ΓΓ του ΟΗΕ να αναφέρει ότι χρειαζόμαστε 300 χρόνια για να φθάσουμε την πλήρη και ουσιαστική έμφυλη ισότητα».

Η κ. Χριστοδούλου σημείωσε ότι θύματα του εργασιακού εκφοβισμού είναι άτομα και των δύο φύλων, ωστόσο «οι γυναίκες τον βιώνουν δυσανάλογα και στη βάση του φύλου τους». Όπως είπε, «ο εργασιακός εκφοβισμός δημιουργεί σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στα εμπλεκόμενα άτομα, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης ικανοποίησης από την εργασία, των αυξημένων επιπέδων άγχους, της κατάθλιψης και της μειωμένης παραγωγικότητας και μπορεί να δημιουργηθεί τέτοιο τοξικό εργασιακό περιβάλλον ώστε να οδηγήσει σε αναζήτηση άλλης επαγγελματικής στέγης».

Νομοθετική κατοχύρωση εργασιακού εκφοβισμού ως αδίκημα

Η Επίτροπος Νομοθεσίας και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, Λουϊζα Ζαννέτου Χριστοδουλίδου, στο χαιρετισμό της, ανέφερε ότι «ο εργασιακός εκφοβισμός, η παρενόχληση και η σεξουαλική παρενόχληση, δημιουργούν εχθρικό περιβάλλον εργασίας, το οποίο επηρεάζει τόσο την ευημερία του θύματος και όλες τις εκφάνσεις της ζωής του, όσο και την ομαλή λειτουργία του ίδιου του χώρου εργασίας».

Ανέφερε επίσης, ότι το ζήτημα του εργασιακού εκφοβισμού δε ρυθμίζεται νομοθετικά, για να προσθέσει πως «αποτελεί επιτακτική ανάγκη η λήψη μέτρων, ώστε να κατοχυρωθεί νομοθετικά το αδίκημα στη χώρα μας και να υιοθετηθούν προληπτικές δράσεις για ευαισθητοποίηση των εργαζομένων και εργοδοτών προς αποτροπή του».

Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας, Αντρέας Καυκαλιάς, ανέφερε ότι εκτός από τον Κώδικα Πειθαρχικής Διαδικασίας σε κάποιους εργασιακούς χώρους, τον Κώδικα Αντιμετώπισης της Σεξουαλικής Παρενόχλησης και των άλλων μορφών παρενόχλησης και το νομοθετικό πλαίσιο για τη σεξουαλική παρενόχληση ή παρενόχληση λόγω φύλου (Νόμος Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Εκπαίδευση), το ευρύτερο ζήτημα του εργασιακού εκφοβισμού δε ρυθμίζεται από νομοθεσία, δηλώνοντας την πρόθεση της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής, τον προσεχή Σεπτέμβρη, να ασχοληθεί με αυτό το θέμα.

Δεν μπορούν να σπάσουν τη σιωπή τους

Ο Δρ Παναγιώτης Σταυρινίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, απάντησε στο ερώτημα γιατί τα θύματα εκφοβισμού ή και σεξουαλικής παρενόχλησης δεν καταγγέλλουν και συχνά περνούν χρόνια μέχρι να βρουν το θάρρος να σπάσουν τη σιωπή τους. Ο Καθηγητής αναφέρθηκε στο σύμπλεγμα των τριών συναισθημάτων που χαρακτηρίζει το θύμα, «φόβος, ντροπή, ενοχή».

Όπως εξήγησε «το θύμα φοβάται πως δε θα τύχει προστασίας, ενδεχομένως να χάσει την εργασία του, ντροπή γιατί δε θέλει να γνωρίζουν άλλα άτομα ότι κάποιος ασκεί σε βάρος του κακοποιητική συμπεριφορά και νοιώθει ενοχές ότι ευθύνεται για την κατάσταση που βιώνει (αυτοενοχή)».

Επίσης, η Δρ Άννα Πηλαβάκη, Εμπειρογνώμονας φύλου, στην ομιλία της ανέφερε ότι 9 στα 10 θύματα είναι γυναίκες και μια στις τρείς γυναίκες σε επίπεδο ΕΕ δήλωσε ότι έχει δεχθεί κάποιας μορφής σεξουαλική παρενόχληση. Η Δρ Πηλαβάκη παρέπεμψε σε ευρωπαϊκές στατιστικές σύμφωνα με τις οποίες, πολύ περιορισμένο ποσοστό των θυμάτων, 8-10%, προβαίνει σε καταγγελία.

Ο δικηγόρος κ. Δημοσθένης Στεφανίδης, σημείωσε ότι τα φαινόμενα εργασιακού εκφοβισμού, παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης καταγράφονται συχνά σε χώρους εργασίας όπου λειτουργούν έντονες ιεραρχίες και στιγματίζεται ή και περιθωριοποιείται το θύμα.

Ο κ. Στεφανίδης εστίασε στη νομική πτυχή του θέματος και σημείωσε ότι έχει δεχθεί σχετικές καταγγελίες από εργαζόμενες-θύματα.

Σημειώνεται ότι η εκδήλωση ήταν υπό την αιγίδα της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, κ. Τζόζης Χριστοδούλου.

Της Ουρανίας Στυλιανού