Χαμηλό το ποσοστό ανακύκλωσης οργανικών αποβλήτων

23 Νοεμβρίου 2023, 14:54

Υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης στη διαχείριση των οργανικών αποβλήτων στις δημοτικές περιοχές, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν σε ημερίδα που διοργάνωσε σήμερα στη Λευκωσία το Τμήμα Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων.

Όπως αναφέρθηκε από λειτουργούς του Τμήματος, το ποσοστό της ανακύκλωσης για συσκευασίες από πλαστικό, χαρτί και γυαλί ανέρχεται περίπου στο 65%, όμως σε πολύ χαμηλό ποσοστό βρίσκεται η ανακύκλωση οργανικών αποβλήτων και άλλων ειδών (όπως μπαταρίες).

Συγκεκριμένα, το ποσοστό του μέσου όρου ανακύκλωσης όλων των δημοτικών αποβλήτων φτάνει μόλις στο 17%, πράγμα που υποδεικνύει ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης στις πρακτικές διαχείρισης όλων των υπόλοιπων αποβλήτων, πέραν των συσκευασιών, όπως επισημάνθηκε.

Εξάλλου, τόσο ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Πέτρος Ξενοφώντος, όσο και η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Τμήματος Περιβάλλοντος, Έλενα Στυλιανοπούλου, αναφέρθηκαν ιδιαίτερα στις προσπάθειες για παγκύπρια εφαρμογή του προγράμματος «πληρώνω όσο πετώ» από τις τοπικές αρχές, που στοχεύει στη μείωση των αποβλήτων και στην αύξηση της ανακύκλωσης, μέσω της διαλογής στην πηγή.

Η ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο πολιτιστικό χώρο του θεάτρου «Μελίνα Μερκούρη», στην εντός των τειχών Λευκωσία, είχε θέμα την ένταξη των αποβλήτων στην κυκλική οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στις συσκευασίες, περιλαμβάνοντας παρουσιάσεις από δημόσιους φορείς, ΜΚΟ, επιχειρήσεις, αλλά και μαθητές, για τις δράσεις που αποσκοπούν στον στόχο αυτό.

Παράλληλα με τις παρουσιάσεις, στον χώρο διεξαγωγής της ημερίδας λειτούργησε έκθεση, όπου παρουσιάστηκαν οι διάφορες δράσεις, όπως η λειτουργία της πλατφόρμας circularforall.org για την ανταλλαγή και επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων, εργαστήρια χειροτεχνίας με επαναχρησιμοποιημένα υλικά, αλλά και οι πρακτικές για περιορισμό της σπατάλης τροφίμων με αξιοποίησή τους στην κουζίνα, όπως διδάσκονται από μάγειρες στις Τεχνικές Σχολές.

Παραθέτοντας στοιχεία σχετικά με τη ρύπανση που προκαλούν οι συσκευασίες, η Επίτροπος Περιβάλλοντος, Μαρία Παναγιώτου, υπογράμμισε κατά τον χαιρετισμό της στην ημερίδα την ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας και υιοθέτηση πρακτικών γύρω από τη μείωση – επαναχρησιμοποίηση – ανακύκλωση αλλά και άρνηση των συσκευασιών (reduce – reuse – recycle – refuse).

Όπως ανέφερε, το 2020 στην ΕΕ παράχθηκαν συνολικά 79,3 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων συσκευασίας, που αντιστοιχούν σε 177 κιλά ανά άτομο. Τα απόβλητα συσκευασίας αυξήθηκαν περισσότερο από 20% τα τελευταία δέκα χρόνια στην ΕΕ, συνέχισε, και αναμένεται να αυξηθούν κατά 19% έως το 2030. Είπε, ακόμα, ότι οι συσκευασίες αποτελούν το 40% των πλαστικών και το 50% του χαρτιού που χρησιμοποιείται στην ΕΕ.

Ανέφερε, επίσης, ότι πέραν από ρύπανση του εδάφους, των υπόγειων υδάτων και της θάλασσας, τα απορρίμματα αυτά προκαλούν και εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, που προβλέπεται να φτάσουν τα 66 εκατομμύρια τόνους το 2030. Εξάλλου, την τελευταία δεκαετία, σημείωσε, η Επίτροπος, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στην επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών.

Η κ. Παναγιώτου επεσήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων είναι ευκαιρία για ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων γύρω από καλές πρακτικές μηδενικών απορριμμάτων. Ανέφερε, ενδεικτικά, ότι αν 100.000 πολίτες υιοθετούσαν τέτοιες πρακτικές, θα υπήρχε μείωση απορριμμάτων κατά 17.237 τόνους τον χρόνο.

«Σε αυτό το πλαίσιο, και θέλοντας να συμβάλουμε με τον δικό μας τρόπο στην πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, τον Απρίλιο, εξαγγείλαμε τη δράση 'Zero Waste to Landfill' (μηδενικά απορρίμματα στις χωματερές) για μετατροπή του Προεδρικού Μεγάρου σε κτήριο μηδενικών απορριμμάτων στις χωματερές», ανέφερε η Επίτροπος.

Εξήγησε ότι με την εφαρμογή της δράσης έχουν καταργηθεί τα πλαστικά μπουκάλια νερού, στους εργαζόμενους παραχωρήθηκαν επαναχρησιμοποιούμενα παγούρια, τοποθετήθηκαν ψυγεία νερού σε όλα τα κτήρια της Προεδρίας, καθώς και δύο κομποστοποιητές στο Προεδρικό Μέγαρο, ενώ παραχωρήθηκαν κάδοι ανακύκλωσης για τις κύριες ροές απορριμμάτων. Επίσης, η δράση μεταφέρθηκε και σε όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία.

«Η πρωτοβουλία αυτή, η οποία ανταποκρίνεται και στους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη όπως η μείωση των απορριμμάτων, η προώθηση της ανακύκλωσης, η προστασία του περιβάλλοντος, η προώθηση βιώσιμων πρακτικών και η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Καλούμε ταυτόχρονα και ιδιωτικούς οργανισμούς να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας», επεσήμανε η κ. Παναγιώτου, αναφέροντας ότι θα υπάρχουν αποτελέσματα της δράσης σε μερικούς μήνες.

«Βάζουμε φιλόδοξους στόχος για μηδενικά απόβλητα, όχι όμως ακατόρθωτους», ανέφερε ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στον χαιρετισμό του στην ημερίδα. Όπως είπε, προτεραιότητα είναι η πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων και στη συνέχεια η μείωσή τους και η επαναχρησιμοποίηση υλικών και αντικειμένων.

Στην κατεύθυνση αυτή, όπως είπε, το Υπουργείο φροντίζει για τη διασφάλιση ενοποιημένης πολιτικής και νομοθεσίας για την αειφόρο αξιοποίηση των αποβλήτων, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά ως πρώτες ύλες, πράγμα που συνιστά και τη ουσία της πράσινης οικονομίας, σύμφωνα με τον κ. Ξενοφώντος.

«Μπαίνουμε σε μία νέα εποχή με πιο απαιτητικούς και γοργούς ρυθμούς, με στόχο τη δημιουργία επαρκών υποδομών και τη θεσμοθέτηση αποτελεσματικών διαδικασιών για την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων», επεσήμανε ο κ. Ξενοφώντος.

Αναφέρθηκε πιο συγκεκριμένα στο σχέδιο διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων 2022-2028, το οποίο, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει πρόγραμμα στήριξης των τοπικών αρχών για τη διαλογή αποβλήτων στην πηγή και την υλοποίηση του "πληρώνω όσο πετώ", πρόγραμμα χωριστής συλλογής δημοτικών αποβλήτων ορεινών και ημιορεινών περιοχών, πρόγραμμα μείωσης αποβλήτων παραλιακών ξενοδοχείων, καθώς και χρηματοδότηση επενδύσεων στον τομέα επεξεργασίας οργανικών αποβλήτων.

Σημείωσε, ακόμα, ότι προωθείται από το Τμήμα Περιβάλλοντος η κατασκευή κέντρου επισκευής και επαναχρησιμοποίησης, καθώς και η οικιακή κομποστοποίηση οργανικών αποβλήτων. Πρόσθεσε, εξάλλου, ότι επίκειται η παρουσίαση στο Υπουργικό Συμβούλιο του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων για την επόμενη εξαετία.

Επίσης, ο κ. Ξενοφώντος ανέφερε ότι μέσω χρηματοδοτικού μηχανισμού της Νορβηγίας έχουν κατασκευαστεί τέσσερις κινητές μονάδες συλλογής οικιακών αποβλήτων, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Ανακοίνωσε, δε, ότι μία τέτοια κινητή μονάδα θα βρίσκεται αύριο στον Δήμο Λάρνακας.

Τους συμμετέχοντες στην ημερίδα καλωσόρισε η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Τμήματος Περιβάλλοντος, η οποία σημείωσε ότι φέτος η έμφαση της Εβδομάδας Πρόληψης Δημιουργίας αποβλήτων εστιάζει στις συσκευασίες και περιλαμβάνει ενημέρωση για ένα ευρύ φάσμα μέτρων για μείωση και ορθολογική διαχείριση αποβλήτων.

«Όλοι μαζί, οι καταναλωτές, οι επιχειρήσεις, οι τοπικές αρχές, οι κρατικές αρχές, πρέπει να αναλάβουμε δράση για τη μείωση των αποβλήτων που παράγουμε», γι’ αυτό επιλέγουμε προϊόντα με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, την επαναχρησιμοποίηση και τη μεταποίηση, την αγορά ανακατασκευασμένων ή μεταχειρισμένων, οικολογικών προϊόντων, και συμμετέχουμε ενεργά στην ανακύκλωση, είπε η κ. Στυλιανοπούλου,.

Σημείωσε, δε, ότι όλες οι τοπικές αρχές στην Κύπρο βρίσκονται εν μέσω της προσπάθειας για την εφαρμογή του προγράμματος «πληρώνω όσο πετώ». Ανέδειξε, δε, ως ιδιαίτερα σημαντικό τον ρόλο και των ΜΚΟ, αλλά και των επιχειρήσεων.

Στην ημερίδα συμμετείχαν, επίσης, μαθητές της Ε’ και ΣΤ’ τάξης του Α’ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας, οι οποίοι ανέλαβαν μίας από τις παρουσιάσεις. Οι μαθητές, όπως και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στην ημερίδα, είχαν την ευκαιρία μετά την ολοκλήρωση των παρουσιάσεων να δοκιμάσουν σούπα που ετοιμάστηκε με πρακτικές εξοικονόμησης τροφίμων από μάγειρες Τεχνικής Σχολής, όπως επίσης παγωτό με βρώσιμα δοχεία και κουταλάκια, αλλά και μαρμελάδες από «άσχημα» φρούτα και λαχανικά, που δεν πωλούνται στο εμπόριο, γιατί δεν ελκυστικά στην όψη.