Στην Ολομέλεια η απαγόρευση πλαστικών προϊόντων

Στην Ολομέλεια της Βουλής οδηγείται το απόγευμα η τροποποίηση νόμου για την απαγόρευση ορισμένων πλαστικών προϊόντων για τη μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον.

Οι βουλευτές Χρίστος Ορφανίδης και Χρύσανθος Σαββίδης, εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, πρότειναν την τροποποίηση για το νομοσχέδιο «Ο περί Αποβλήτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2021».

Σύμφωνα με την Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος για το νομοσχέδιο αυτό, σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση του, ώστε να επιτευχθεί η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουνίου 2019 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον».

Η προτεινόμενη τροπολογία αποσκοπεί επίσης στην επέκταση της προθεσμίας για τη διαθεσιμότητα των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης στην αγορά όπως αυτά προβλέπονται στις διατάξεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου, καθώς και των προϊόντων που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη, από τις 30 Απριλίου 2022 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2022, νοουμένου ότι αυτά διατέθηκαν στην αγορά πριν την 3η Ιουλίου 2021, ώστε να δοθεί χρόνος να εξαντληθούν τα αποθέματα των εν λόγω προϊόντων κυρίως σε όσους εισαγωγείς τα έχουν ήδη παραγγείλει.

Ωστόσο δεν τα έχουν παραλάβει ακόμη λόγω των καθυστερήσεων που δημιουργηθήκαν στη μεταφορά και διέλευση των εμπορευμάτων λόγω της πανδημίας COVID-19.

Το νομοσχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1. Απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά ορισμένων πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης, όπως είναι για παράδειγμα τα μαχαιροπίρουνα, τα καλαμάκια και οι μπατονέτες, καθώς και προϊόντων από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη.

2. Υποχρέωση για λήψη μέτρων, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ορισμένων πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης για τα οποία δεν υφίστανται εναλλακτικές επιλογές.

3. Επιβολή συγκεκριμένων απαιτήσεων σε σχέση με ορισμένα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης, όπως για παράδειγμα συγκεκριμένων ποσοστών περιεκτικότητας ανακυκλωμένου υλικού σε αυτά, καθώς και απαιτήσεων σε σχέση με τη σήμανση και/ή τον σχεδιασμό αυτών.

4. Υποχρέωση συμμετοχής σε συστήματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού σε σχέση με ορισμένα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης.

5. Καθιέρωση χωριστής συλλογής για ανακύκλωση ορισμένων πλαστικών προϊόντων.

6. Υποχρέωση υποβολής ετήσιων εκθέσεων και πληροφοριών για ορισμένα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης.

7. Λήψη σχετικών μέτρων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των καταναλωτών, καθώς και παροχή κινήτρων για διαμόρφωση υπεύθυνης καταναλωτικής συμπεριφοράς με στόχο τη μείωση της χρήσης ορισμένων πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης.

Όπως τονίζεται, οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις κρίνονται αναγκαίες με σκοπό τη θέσπιση μέτρων για την πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων της χρήσης ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία, καθώς και για τη μετάβαση σε μία κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά.

Στο πλαίσιο της εξέτασης του νομοσχεδίου η επιτροπή εξέφρασε κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με πρόνοιες του νομοσχεδίου που αφορούν τα πιο κάτω θέματα:

1. Απουσία πρόβλεψης χρονικού διαστήματος εντός του οποίου θα είναι επιτρεπτή η διαθεσιμότητα στην αγορά, δηλαδή η προμήθεια για διανομή, κατανάλωση ή χρήση στην αγορά της Δημοκρατίας στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητας, του αποθέματος πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης, των οποίων η πώληση απαγορεύεται μετά την 3η Ιουλίου 2021 δυνάμει της σχετικής Οδηγίας. 

2. Αναφορά του νησιώτικου χαρακτήρα και των ιδιαιτεροτήτων της Κύπρου ως κριτηρίων που θα λαμβάνονται υπόψη από την αρμόδια αρχή κατά την αξιολόγηση των μέτρων που καταρτίζονται από αυτή, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης που προβλέπονται στο προτεινόμενο νέο παράρτημα, δηλαδή για τα κυπελάκια και τους περιέκτες τροφίμων.

3. Παροχή διακριτικής ευχέρειας στην αρμόδια αρχή για καθορισμό του περιεχομένου των αναφερθέντων ανωτέρω μέτρων. 

4. Καθορισμός των εθνικών στόχων μείωσης της κατανάλωσης των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης που προβλέπονται στο αναφερόμενο παράρτημα με σχετικό διάταγμα του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και όχι με σχετικούς κανονισμούς που θα κατατίθενται στη Βουλή για έγκριση.

5. Διασαφήνιση του ρόλου που θα επιτελούν οι αρχές τοπικής διοίκησης στην εφαρμογή των ρυθμίσεων που προβλέπονται στο υπό εξέταση νομοσχέδιο, ειδικότερα όσον αφορά στην κάλυψη του κόστους για τη συλλογή των αποβλήτων των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης που θα απορρίπτονται σε δημόσια συστήματα συλλογής. 

6. Απουσία εμπλοκής των εμπλεκόμενων/ενδιαφερόμενων φορέων κατά το στάδιο καθορισμού των οικονομικών συνεισφορών για τον καθαρισμό των απορριμμάτων των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης.

7. Παροχή διακριτικής ευχέρειας στον υπουργό να καθορίζει συστήματα επιστροφής εγγύησης και/ή στόχους χωριστής συλλογής για σχετικά προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, δίδοντάς του με αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα εναλλακτικής επιλογής.

Με τη σύμφωνη γνώμη του εκπροσώπου του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, αποφασίστηκαν ομόφωνα τα ακόλουθα:

1. Τροποποίηση της σχετικής πρόνοιας του νομοσχεδίου, ώστε να προβλέπεται ότι η διαθεσιμότητα του αποθέματος πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης των οποίων η διάθεση στην αγορά απαγορεύεται από την 3η Ιουλίου 2021 θα επιτρέπεται έως και την 30ή Απριλίου 2022, υπό την προϋπόθεση ότι η διάθεση των εν λόγω προϊόντων στην αγορά έγινε πριν από την 3η Ιουλίου 2021.

2. Διαγραφή της σχετικής πρόνοιας του νομοσχεδίου που προβλέπει ότι κατά την αξιολόγηση των μέτρων που καταρτίζονται από την αρμόδια αρχή με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης που προβλέπονται στο προτεινόμενο νέο παράρτημα θα λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες και ο νησιώτικος χαρακτήρας της Κύπρου.

3. Τροποποίηση της σχετικής πρόνοιας που παρέχει διακριτική ευχέρεια στην αρμόδια αρχή ως προς τον καθορισμό του περιεχομένου των αναφερθέντων ανωτέρω μέτρων, ώστε αυτή να μετατραπεί σε δέσμια αρμοδιότητα.

4. Τροποποίηση της σχετικής πρόνοιας που αφορά το κόστος συλλογής των αποβλήτων σε δημόσια συστήματα συλλογής, ώστε τα επιμέρους ζητήματα που άπτονται του εν λόγω θέματος να καθορίζονται με κανονισμούς που θα κατατίθενται στη Βουλή για έγκριση.

5.  Τροποποίηση της σχετικής πρόνοιας, ώστε να απαιτείται η διενέργεια διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους/εμπλεκόμενους φορείς πριν από την έκδοση της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για ορισμό των οικονομικών συνεισφορών για τον καθαρισμό των απορριμμάτων που προέρχονται από τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που προβλέπονται στο προτεινόμενο νέο παράρτημα.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

6.  Τροποποίηση της σχετικής πρόνοιας, ώστε να απαλειφθεί η διαζευκτική επιλογή του υπουργού σε σχέση με τις προβλεπόμενες στην εν λόγω πρόνοια ενέργειες για επίτευξη των στόχων, ώστε να διασφαλιστεί η χωριστή συλλογή για ανακύκλωση των πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης που προβλέπονται στο σχετικό παράρτημα.

Της Ουρανίας Στυλιανού