Προειδοποιεί για υδατική ανθεκτικότητα η Επίτροπος Ρόσβαλ

Την ανάγκη για ταχύτερη πρόοδο όσον αφορά την προστασία των υδάτων και την καλύτερη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας τονίζει η Κομισιόν σε μια σειρά από νέες εκθέσεις, που παρουσίασε την Τρίτη η Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ανθεκτικότητας των Υδάτων και Κυκλικής Οικονομίας, Τζέσικα Ρόσβαλ, και αφορούν την εφαρμογή των σχετικών οδηγιών της ΕΕ και ανοίγουν τη συζήτηση για έναν ευρύτερο διάλογο ενόψει της διαμόρφωσης μιας συνολικής στρατηγικής για την ανθεκτικότητα στη διαχείριση του νερού στην ΕΕ.

«Ο κόσμος θα είναι διαφορετικός σε 100 χρόνια» ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου η Επίτροπος Ρόσβαλ, επισημαίνοντας τις αλλαγές που ήδη συμβαίνουν, καθώς και προκλήσεις όπως η ανομβρία, η ερημοποίηση, οι πλημμύρες, αλλά και η μόλυνση των υδάτων, επηρεάζοντας τόσο τους απλούς πολίτες όσο και τους αγρότες και επιχειρήσεις που εξαρτώνται από το νερό.

«Για πολύ καιρό θεωρούσαμε το νερό έναν ανεξάντλητο πόρο», επεσήμανε η κ. Ρόσβαλ, υπογραμμίζοντας τη σημασία της προσέγγισης των θεμάτων αυτών μέσα από την οπτική της κυκλικής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, ανέφερε, η Κομισιόν ετοιμάζει τη στρατηγική της ΕΕ για την ανθεκτικότητα της Ευρώπης όσον αφορά το νερό.

Εξηγώντας πως το πακέτο των εκθέσεων αφορά τρεις οδηγίες, την οδηγία - πλαίσιο για τα ύδατα, την οδηγία για τις πλημμύρες και την οδηγία - πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, η Επίτροπος Ρόσβαλ τόνισε πως τα ευρύτερα για την κατάσταση στην ΕΕ είναι ξεκάθαρα.

Όπως τόνισε, «τα νερά μας είναι μολυσμένα, η προμήθεια με νερό απειλείται, και δεν μειώνουμε αρκετά τον κίνδυνο σοβαρών πλημμυρών», ενώ ποσοστό μικρότερο του 40% των υδάτων της ΕΕ αξιολογείται πως βρίσκεται σε καλή κατάσταση.

Επίσης, η μόλυνση στα ύδατα της ΕΕ παραμένει μεγάλη πρόκληση σημείωσε, τονίζοντας την ανάγκη μέτρων που μειώνουν τη μόλυνση από αγροτικά και αστικά λύματα. Από την άλλη, ωστόσο, σημείωσε πως τα πλαστικά απορρίμματα στις παραλίες έχουν μειωθεί κατά 30%.

Σε σχέση με τις πλημμύρες, ανέφερε πως τα φαινόμενα αυτά «γίνονται πιο συχνά, πιο έντομα και πιο θανατηφόρα» και πως για αυτή θα πρέπει να γίνουν περισσότερα βήματα για πρόληψη και για συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης.

Στόχος της Επιτροπής είναι να υπάρξει δομημένος διάλογος με κάθε κράτος μέλος για να διασφαλιστεί η καλύτερη εφαρμογή των νομοθεσιών που ήδη υπάρχουν.

Η κ. Ρόσβαλ επεσήμανε πως τα γενικά συμπεράσματα της Κομισιόν προκύπτουν από τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή της από τις εκθέσεις των κρατών μελών, ωστόσο, «δεν έστειλαν όλα τα κράτη μέλη τις εκθέσεις τους εγκαίρως ώστε να καλύπτονται από όλα τα μέρη» της έκθεσης. Μεταξύ των χωρών που καθυστέρησαν να καταθέσουν απαραίτητα στοιχεία ήταν και η Κύπρος βάσει των εκθέσεων που δημοσίευσε η Κομισιόν.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν, το πακέτο των εκθέσεων καλύπτει την πρόοδο που έχει σημειωθεί για τη βελτίωση της κατάστασης των υδατικών συστημάτων της ΕΕ κατά την τελευταία εξαετία, καταγράφοντας τους τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες. Οι εκθέσεις περιέχουν ακόμα ειδικές πληροφορίες και συστάσεις για κάθε χώρα.

Όσον αφορά την οδηγία - πλαίσιο για τα ύδατα, διαπιστώνεται γενική βελτίωση της παρακολούθησης των συστημάτων επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, ωστόσο χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες για επίτευξη των στόχων λόγω της εκτεταμένης μόλυνσης από υδράργυρο και άλλους τοξικούς ρύπους. Η λειψυδρία και η ξηρασία αυξάνουν επίσης τις ανησυχίες σε πολλές χώρες της ΕΕ.

Μεταξύ των συστάσεων στα κράτη μέλη, ξεχωρίζει για τις περιπτώσεις της λειψυδρίας η σύσταση για προώθηση της επαναχρησιμοποίησης των υδάτων και αύξηση της αποδοτικότητας και της κυκλικότητας για την πρόληψη της υπερεκμετάλλευσης υδροφορέων, την καταπολέμηση των παράνομων αντλήσεων και τον μετριασμό των ξηρασιών.

Όσον αφορά την οδηγία για τις πλημμύρες, οι σχετικές εκθέσεις δείχνουν βελτιώσεις στη διαχείριση των κινδύνων, καλύτερη ευθυγράμμιση των στόχων και των μέτρων και εξέταση των προκλήσεων που θέτει η κλιματική αλλαγή.

Ωστόσο, τα περισσότερα σχέδια απέτυχαν να συμπεριλάβουν ποσοτικούς στόχους, γεγονός που δυσχεραίνει την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την αποτελεσματικότητα της διαχείρισης. Η Κομισιόν εισηγείται μεταξύ άλλων βελτίωση του σχεδιασμού, αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και λύσεις που βασίζονται στη φύση, καθώς και λήψη μέτρων ετοιμότητας, όπως τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και η ευαισθητοποίηση.

Όσον αφορά την οδηγία - πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, καταγράφεται περιορισμένη πρόοδος όσον αφορά τη θέσπιση και την εφαρμογή μέτρων για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας, ειδικά όσον αφορά τα θαλάσσια απορρίμματα.

Μεταξύ των συστάσεων που καταγράφει η Κομισιόν αφορούν την ενίσχυση του σχεδιασμού και της εφαρμογής μέτρων για την προστασία και την αποκατάσταση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, καθώς και για τη μείωση της θρεπτικής, χημικής και υποβρύχιας ηχορύπανσης.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Μαζί με τις εκθέσεις, η Κομισιόν απευθύνει αίτημα σε ενδιαφερόμενα μέρη για κατάθεση στοιχείων ενόψει του σχεδιασμού της μελλοντικής ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανθεκτικότητα των υδάτων. Η πρόσκληση απευθύνεται σε εκπροσώπους από ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και των ενδιαφερόμενων μερών, που εργάζονται σε τομείς που σχετίζονται με το νερό. Η διαδικασία διαβούλευσης θα περιλαμβάνει επίσης εκδήλωση διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Μαρτίου 2025.