Προβληματίζουν οι αλυσίδες μετάδοσης ιλαράς

Προβληματισμό και ανησυχία προκαλούν στο Υπουργείο Υγείας και την παιδιατρική κοινότητα, οι αλυσίδες μετάδοσης ιλαράς, την ώρα που τα κρούσματα αυξάνονται καθημερινά και μέχρι στιγμής έχουν φθάσει τα 10 μόνο σε λίγες ημέρες.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για 8 βρέφη και παιδάκια από τα οποία τα 5 φοιτούν στο ίδιο νηπιαγωγείο της Λευκωσίας αλλά και 15χρονη στη Λεμεσό. Τα άλλα δύο περιστατικά αφορούν ενήλικες.

Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή στο Μακάριο Νοσοκομείο Λευκωσίας, νοσηλεύεται με ιλαρά ένα βρέφος 7 μηνών με την κατάσταση του να είναι εκτός κινδύνου και μια δεκαπεντάχρονη στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού.

Ανησυχία για εξάπλωση του ιού

Μιλώντας στο YgeiaWatch, η Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, Δρ Ελισάβετ Κωνσταντίνου, επιβεβαίωσε ότι όντως υπάρχει ανησυχία για περαιτέρω εξάπλωση του ιού της ιλαράς, με το Υπουργείο να παρακολουθεί στενά την κατάσταση και να παίρνει όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα.

Σύμφωνα με την ίδια, το Υπουργείο ακολουθεί τις οδηγίες των Διεθνών Οργανισμών όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα για οτιδήποτε χρειαστεί.

Όπως πρόσθεσε η Δρ Κωνσταντίνου, η μονάδα επιδημιολογικής επιτήρησης, έχει ήδη δώσει κατευθυντήριες οδηγίες προς τους γιατρούς αναφορικά με τα θέματα εμβολιασμών, παρακολούθησης των στενών επαφών αλλά και τον τρόπο διαχείρισης και διάγνωσης των κρουσμάτων.

Μοναδική προστασία το εμβόλιο

Οι ειδικοί τονίζουν ότι μοναδική προστασία κατά της ιλαράς, είναι ο εμβολιασμός αφού εκτιμάται ότι ένας μόνο ασθενής με τον ιό της ιλαράς, μπορεί να μολύνει περίπου 12 έως 18 άτομα που δεν έχουν λάβει προστασία.

Σημειώνεται ότι το εμβόλιο κατά της ιλαράς, της παρωτίτιδας και της ερυθράς (MMR), είναι ένα συνδυασμένο εμβόλιο το οποίο προστατεύει από την ιλαρά, την παρωτίτιδα και την ερυθρά.

Ανεμβολίαστα όλα τα κρούσματα

Όλα τα κρούσματα αφορούν ανεμβολίαστα άτομα και αυτό που μας ανησυχεί είναι ο λόγος που δεν έχουν προχωρήσει σε εμβολιασμό, κάτι το οποίο πρέπει να διερευνηθεί, ανέφερε σε δηλώσεις στο YgeiaWatch η Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος Δρ Μαρία Κολιού.

Σύμφωνα με την Δρ Κολιού, μεγάλης σημασίας είναι και η διενέργεια από τους γιατρούς εξέτασης αντισωμάτων μέσα από την οποία επιβεβαιώνεται ότι ο ασθενής φέρει τον ιό της ιλαράς.

Η ιλαρά, σύμφωνα με τη Δρ Κολιού, δεν κάνει ηλικιακές διακρίσεις, αφού όπως εξηγεί, από αυτήν κινδυνεύει οποιοδήποτε ανεμβολίαστο άτομο ανεξαρτήτως ηλικίας ή που δεν έχει νοσήσει στο παρελθόν.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο λόγος επανεμφάνισης της νόσου, οφείλεται στο ότι μεγάλος αριθμός γονέων αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους αλλά και στη μεγάλη μετακίνηση πληθυσμών από χώρες που υπάρχει η ιλαρά και δεν προσφέρουν εμβολιασμό.

Στο 80% ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς

Μιλώντας στο YgeiaWatch, o διευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής του Μακάριου Νοσοκομείου Λευκωσίας, Δρ Αβραάμ Ηλία σημείωσε ότι ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς στην Κύπρο, αυτή τη στιγμή βρίσκεται περίπου στο 80%.

«Για να είμαστε εφησυχασμένοι ότι έχουμε αρκετή κάλυψη, το ποσοστό εμβολιασμού κατά της ιλαράς, πρέπει να φθάσει στο 95%. Το 80% θεωρείται χαμηλό ποσοστό και είναι χαμηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρώπης που είναι γύρω στο 85%», τόνισε.

Όπως εξηγεί ο Δρ Ηλία, επειδή δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την ιλαρά, το καλύτερο που μπορούν οι γονείς να προσφέρουν στα παιδιά τους είναι η προστασία μέσω του έγκαιρου εμβολιασμού.

«Αυτό το οποίο απαιτείται από τους γονείς είναι όσοι έχουν παιδιά ηλικίας πέραν των 12 μηνών και δεν έχουν εμβολιαστεί με καμία δόση του εμβολίου, το συντομότερο δυνατόν μετά από επικοινωνία και συνεννόηση με τον παιδίατρο τους πρέπει προχωρήσουν στον εμβολιασμό», προσθέτει.

Τα συμπτώματα της ιλαράς

Η ιλαρά μολύνει την αναπνευστική οδό και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε όλο το σώμα. Τα σταγονίδια που φέρουν τον ιό, μπορεί να παραμείνουν στον αέρα για αρκετές ώρες. Ο ιός μεταδίδεται μέσω μολυσμένων επιφανειών έως και δύο ώρες.

Η ιλαρά, όπως εξηγεί ο γιατρός, εκδηλώνεται σε τρία στάδια. Αυτά είναι το πρόδρομο (καταρροϊκό), το εξανθηματικό και το στάδιο της αποδρομής.

Το πρόδρομο (καταρροϊκό) στάδιο διαρκεί 2-4 ημέρες όπου ο ασθενής παρουσιάζει ρινική καταρροή πυρετό, βήχα, επιπεφυκίτιδα, πονοκέφαλο, και δεκαδική πυρετική κίνηση.

Στη συνέχεια παρατηρείται το εξανθηματικό στάδιο το οποίο χαρακτηρίζεται από ψηλό πυρετό και εμφάνιση του χαρακτηριστικού δερματικού εξανθήματος, αρχικά πίσω από τα αυτιά και στη συνέχεια στο πρόσωπο και στον κορμό. Το εξανθηματικό στάδιο διαρκεί 5-7 ημέρες.

Το στάδιο της αποδρομής (ανάρρωση) διαρκεί γύρω στις πέντε ημέρες και χαρακτηρίζεται από ύφεση των συμπτωμάτων, πτώση του πυρετού και υποχώρηση του εξανθήματος σταδιακά.

Η νόσος είναι μεταδοτική 2-4 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος έως και 2 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), η ιλαρά μεταδίδεται μέσω του αέρα με την εισπνοή των σταγονιδίων που προέρχονται από το μολυσμένο άτομο κατά το βήξιμο ή το φτέρνισμα.

Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την ιλαρά. Οι περισσότεροι ασθενείς θεραπεύονται με υποστηρικτική θεραπεία, όπως ενυδάτωση και αντιπυρετικά φάρμακα.

Οι κυριότερες επιπλοκές της ιλαράς είναι η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα , η πνευμονία η οποία μπορεί να οφείλεται είτε στον ιό της ιλαράς, είτε σε δευτεροπαθή μικροβιακή επιμόλυνση αφού η ιλαρά προκαλεί μείωση του ανοσοποιητικού συστήματος και αδρανοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η πιο σοβαρή επιπλοκή είναι η οξεία εγκεφαλίτιδα η οποία εμφανίζεται σε ποσοστό περίπου 1% των ατόμων τα οποία θα προσβληθούν από ιλαρά. Η οξεία εγκεφαλίτιδα μπορεί να αφήσει σοβαρά κατάλοιπα στο άτομο αλλά να το οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο.

Σημειώνεται ότι στην Κύπρο το 2022 δεν καταγράφηκε κανένα περιστατικό ενώ το 2019 υπήρξαν 6 περιστατικά και το 2018, 15 περιστατικά.

1861 περιστατικά στην ΕΕ

Από τις Αρχές Φεβρουαρίου, δηλώθηκαν 1.861 νέα ύποπτα και/ή επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς από εννέα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τα οποία τα 1.737 στην Ρουμανία. Τα υπόλοιπα 124 επιβεβαιωμένα κρούσματα δηλώθηκαν από την Αυστρία, την Εσθονία, την Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ισλανδία, την Ιρλανδία, την Ιταλία και την Πορτογαλία.

Το 2024 έχουν δηλωθεί 4 θάνατοι σχετιζόμενοι με ιλαρά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τέλος, σύμφωνα με τους ειδικούς, όσοι έχουν γεννηθεί πριν από το 1970 θεωρούνται άνοσοι» (έχουν ανοσία) αφού όπως εξηγούν , είχαν πολλές «ευκαιρίες» να ανοσοποιηθούν έναντι της ιλαράς ενώ το συγκεκριμένο έτος θεωρείται ορόσημο, καθώς από το 1971 υπήρχε διαθέσιμο το εμβόλιο.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη