Προβληματισμοί Κύπρου για κανονισμό ΕΕ για φυτοφάρμακα

27 Ιουνίου 2023, 19:29

Θετικά, αλλά με προβληματισμό αντιμετωπίζει τους στόχους για μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων η Κύπρος, ανέφερε σε παρέμβασή του ο Υπουργός Γεωργίας, Πέτρος Ξενοφώντος, κατά τη διάρκεια της συνόδου Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, τη Δευτέρα και την Τρίτη.

Ειδικότερα, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Γεωργίας, στο πλαίσιο της παρουσίασης από τη Σουηδική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ της έκθεσης προόδου επί της πρότασης Κανονισμού για την Ορθολογική Χρήση Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, ο κ. Ξενοφώντος ανέφερε ότι η Κύπρος αντιμετωπίζει με προβληματισμό, αλλά και με θετικό πρόσημο, τον στόχο μείωσης των φυτοφαρμάκων ή φυτοπροστατευτικών προϊόντων και τη θέσπιση δεσμευτικών στόχων, καλώντας ταυτόχρονα την Επιτροπή όπως συμβάλει στην υιοθέτηση ενός λειτουργικού νομοθετικού πλαισίου.

Όπως υπογράμμισε, υπάρχουν έντονοι προβληματισμοί και αντιδράσεις για τις καθορισμένες ως ευαίσθητες περιοχές. Πρόσθεσε πως θα ήταν σημαντικό να επαναπροσδιοριστούν οι απαγορεύσεις, αφού ενέχουν τον κίνδυνο εγκατάλειψης των γεωργικών δραστηριοτήτων, επηρεάζοντας αρνητικά την ύπαιθρο, τις ορεινές περιοχές και τη βιοποικιλότητα. Όπως επεσήμανε, στην περίπτωση της Κύπρου το ποσοστό της επηρεαζόμενης γεωργικής γης ανέρχεται στο 79%.

Ο κ. Ξενοφώντος ζήτησε όπως υπάρξει περισσότερη ευελιξία σε εθνικό επίπεδο και λαμβάνεται υπόψη η αξιολόγηση των συνθηκών και των δυνατοτήτων του κάθε κράτους μέλους. Όσον αφορά την υποχρέωση εφαρμογής ολοκληρωμένης διαχείρισης φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ο Υπουργός Γεωργίας ανέφερε ότι η παραχώρηση παρέκκλισης για εκμεταλλεύσεις μικρού μεγέθους, θα μειώσει το διοικητικό κόστος για τα μικρά κράτη μέλη και τους μικρούς παραγωγούς.

Στο πλαίσιο της συζήτησης για τα θέματα αλιείας, με αντικείμενο την ανακοίνωση της Επιτροπής για την τρέχουσα κατάσταση σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική και τις διαβουλεύσεις σχετικά με τις αλιευτικές δυνατότητες για το επόμενο έτος, ο κ. Ξενοφώντος επεσήμανε την ανάγκη μεγαλύτερης προσπάθειας στήριξης της αλιείας, μέσω της Γενικής Επιτροπής Αλιείας της Μεσογείου.

Τόνισε επίσης την ανάγκη διασφάλισης ίσων όρων ανταγωνισμού, ιδιαίτερα με τρίτες χώρες, καθώς και την ανάγκη καταπολέμησης της παράνομης αλιείας. Επεσήμανε ακόμα ότι θα πρέπει να ενισχυθεί η χρηματοδότηση και οι επενδύσεις στην καινοτομία και την ενεργειακή μετάβαση στην αλιεία.

Κατά τη δεύτερη μέρα του Συμβουλίου συζητήθηκαν κυρίως θέματα γεωργίας που συνδέονται με το εμπόριο. Ο Υπουργός τόνισε τη σημασία της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας του γεωργικού τομέα της ΕΕ, καλώντας όπως οι συμφωνίες με τρίτες χώρες, λαμβάνουν υπόψη τις ευαισθησίες των κρατών μελών. Αναφέρθηκε, επίσης, στην προστασία των Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης και Γεωγραφικής Ένδειξης που είναι σημαντικά για την οικονομία και την τοπική παράδοση των κρατών μελών. Επιπρόσθετα, επεσήμανε πως η ΕΕ θα πρέπει προωθήσει, μέσω των εμπορικών συμφωνιών, τη μετάβαση σε πιο βιώσιμα συστήματα τροφίμων, διαφυλάσσοντας την ανταγωνιστικότητα καθώς και τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα.

Στο Συμβούλιο συζητήθηκαν, επίσης, τα μέτρα στήριξης της αγοράς, με χρηματοδότηση από το γεωργικό αποθεματικό. Ο κ. Ξενοφώντος επανέλαβε την ανάγκη στήριξης του γεωργικού τομέα σε όλα τα κράτη μέλη, σημειώνοντας τα προβλήματα του γεωργικού τομέα στην Κύπρο. Τόνισε την ανάγκη παροχής μιας επαρκούς και δίκαιης ενωσιακής δράσης που να στηρίζει τον γεωργικό τομέα της ΕΕ.

Η Σουηδική Προεδρία ενημέρωσε, επίσης, για την πορεία των διαπραγματεύσεων όσον αφορά την πρόταση Κανονισμού σχετικά με τις γεωγραφικές ενδείξεις. Ο κ. Ξενοφώντος ανέδειξε τη σημασία που έχει για την Κύπρο η πρόνοια για δυνατότητα παράτασης της δεκαετούς μεταβατικής περιόδου, για ακόμη πέντε έτη, και προέτρεψε την επερχόμενη Ισπανική Προεδρία όπως διατηρήσει την πρόνοια αυτή στο τελικό κείμενο, το οποίο θα πρέπει να συμφωνηθεί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Τέλος, κατά τη διάρκεια γεύματος εργασίας, οι Υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις για την Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2027 με τον Επίτροπο Γεωργίας Γιάνους Βοϊτσιεχόφσκι.

SOS και στη βουλή

Τον κώδωνα του κινδύνου για την Κύπρο από την εφαρμογή του Κανονισμού για φυτοπροστατευτικά προϊόντα έκρουσε την Τρίτη, ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, Γιαννάκης Γαβριήλ, κατά τη διάρκεια της συζήτησης της πρότασης του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115.

Μετά το πέρας της συνεδρίας ο κ. Γαβριήλ τόνισε μεν ότι παραμένει αμετάθετος ο στόχος της σταδιακής μείωσης και της ασφαλούς χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων προς όφελος της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, επεσήμανε δε ότι εάν ψηφιστεί και εφαρμοστεί ο Κανονισμός ως έχει, θα είναι καταστροφικός για την Κύπρο.

«Φανταστείτε το 79% της γεωργικής γης να μην μπορεί να αξιοποιηθεί για τον πρωτογενή τομέα και για αυτό θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες του κάθε κράτους μέλους» ανέφερε.

Σημείωσε ότι η πλήρης απαγόρευση χρήσης φυτοφαρμάκων εντός ευαίσθητων οικολογικά περιοχών, οι οποίες στην Κύπρο καταλαμβάνουν το 30%, θα έχει αντίκτυπο στις περιοχές του Τροόδους και του Ακάμα.

Επεσήμανε ότι είναι με ικανοποίηση που βλέπει ότι το αρμόδιο Υπουργείο συμμερίζεται τις έγνοιες και τις απόψεις της Επιτροπής Γεωργίας και δήλωσε ότι το Υπουργείο έδωσε υπόσχεση, εντός της Επιτροπής, ότι θα εργαστεί προς την κατεύθυνση τροποποίησης του Κανονισμού ούτως ώστε οι συνέπειες για την Κύπρο και για τον πρωτογενή τομέα και για τον καταναλωτή να είναι όσο το δυνατόν λιγότερες.

Υπογράμμισε ότι και άλλα κοινοβούλια των κρατών-μελών έχουν αποστείλει γνώμη με τις θέσεις τους για το εν λόγω θέμα, ανεξάρτητα από την εκτελεστική εξουσία, κάτι που θα πράξει και η Επιτροπή Γεωργίας, συνδράμοντας όπως είπε ο κ. Γαβριήλ, στις προσπάθειες του Υπουργείου Γεωργίας.

Σημείωσε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα ολοκληρωθεί η διαδικασία και υπέδειξε ότι σήμερα συνέρχονται οι Ευρωπαίοι Υπουργοί Γεωργίας των κρατών-μελών για να συζητήσουν τον Κανονισμό για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

Σε ερώτηση για το εάν η Επιτροπή βρίσκεται σε συνεννόηση με τις αγροτικές οργανώσεις, οι οποίες πρόσφατα κατήλθαν σε κινητοποίηση εξαιτίας της συζήτησης του εν λόγω Κανονισμού, ο κ. Γαβριήλ απάντησε ότι όταν πριν δύο χρόνια συζητείτο στην Επιτροπή Γεωργίας η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «από το αγρόκτημα στο πιάτο» η έγνοια ήταν να μην μετακυληθεί στους γεωργούς και αυτό το βάρος γιατί δεν θα αντέξουν και δεν θα υπάρχει πρωτογενής τομέας. «Σήμερα βιώνουμε αυτό για το οποίο τότε φωνάζαμε ότι πρέπει να παίρνουμε προληπτικά όλα τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε, τουλάχιστον ως Κυπριακή Δημοκρατία, τις δικές μας ανάγκες να τις έχουμε εξασφαλισμένες», είπε.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο επισιτιστικής κρίσης, σε περίπτωση εφαρμογής του Κανονισμού ως έχει, ο κ. Γαβριήλ είπε ότι η μείωση της παραγωγής προϊόντων θα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα επισημαίνοντας ότι ακόμη και με την χρήση βιολογικών φυτοπροστατευτικών η παραγωγή μειώνεται. Είπε τέλος ότι η εκτελεστική εξουσία μέσα από μια μελέτη αντικτύπου θα πρέπει να εξετάσει με ποιους τρόπους εξασφαλίζει την επισιτιστική επάρκεια.