Πολυδιάστατες απειλές για τη δημόσια υγεία

Οι κίνδυνοι που καραδοκούν για τη δημόσια υγεία είναι πολλοί και προέρχονται από πολλά μέτωπα, τονίζει στο YgeiaWatch η Ανδρούλλα Ελευθερίου, πρώην πρόεδρος και συνιδρυτής της παγκύπριας συμμαχίας σπάνιων παθήσεων.

Η ανάγκη για ίδρυση εθνικού κέντρου πρόληψης νοσημάτων κρίνεται απαραίτητη ενώ οι συγκυρίες επιτρέπουν την αλλαγή του ρόλου του υπουργείου υγείας, επισημαίνει η κ. Ελευθερίου.

Διαχρονική θέση της κ. Ελευθερίου είναι η σημαντικότητα της δημόσιας υγείας, αλλά όπως επισημαίνει η ίδια, αυτή την συγκεκριμένη χρονική στιγμή η ανάγκη είναι εξαιρετικά μεγάλη λόγω των πολυδιάστατων απειλών, κατά την έκφραση της.

Η σημασία της δημόσιας υγείας

Η δημόσια υγεία είναι ο πιο σημαντικός πυλώνας της υγείας, σημειώνει η κ. Ελευθερίου, «διότι είναι η πτυχή η οποία παρακολουθεί στενά το τι συμβαίνει εντός και εκτός μιας χώρας. Είναι ένας τομέας που απαιτεί επαρκή και εξειδικευμένη στελέχωση».

Η παρακολούθηση των λοιμωδών νοσημάτων εντός και εκτός συνόρων, η καταγραφή τους, η κατάθεση διορθωτικών μέτρων και προτάσεις μείωσης της τάσης ανάπτυξης των λοιμώξεων είναι, όπως λέει, λειτουργίες που εμπίπτουν στο κομμάτι της δημόσιας υγείας.

Όσον αφορά στις απειλές για τη δημόσια υγεία, κατά την κ. Ελευθερίου, αυτές προέρχονται από πολλά μέτωπα.

Αναφέρει ότι με την παγκοσμιοποίηση τα τελευταία χρόνια η μετακίνηση πληθυσμού, η μετανάστευση αλλά και από τουριστικής πλευράς, μεταφέρονται λοιμώξεις που δεν εμφανίστηκαν ποτέ πριν στον ενδογενή πληθυσμό.

Παρακολουθώντας στενά τι συμβαίνει στο εξωτερικό μπορούμε να πάρουμε προληπτικά μέτρα πριν αναγκαστούμε να πούμε «έχουμε κρούσματα».

Τα μέτρα που πρέπει να λάβουμε για την αντιμετώπιση των απειλητικών λοιμώξεων όπως ανέφερε η κ. Ελευθερίου είναι:

• Να παρακολουθούνται στενά οι λοιμώξεις εντός και εκτός Κύπρου και να γίνονται διορθωτικά και προληπτικά μέτρα ώστε η χώρα να είναι όσο το δυνατόν πιο έτοιμη να αντιμετωπίσει μια λοίμωξη και ένα νέο ή αναβιώμενο ιό.
• Να υπάρξει δικτύωση των χωρών με αντίστοιχα τμήματα του εξωτερικού εστί ώστε να είναι αδιάλειπτη η ανατροφοδότηση των πληροφοριών, με το τι διορθωτικά μέτρα παίρνουν οι άλλες χώρες.
• Να είναισυνεχής η εκπαίδευση του προσωπικού και η ανάπτυξη μελετών τα οποία να εντάσσονται στο πλαίσιο της δημόσια υγείας.
• Να προωθηθεί η δευτερογενής η πρόληψη της ανάπτυξης επιπλοκών σε χρόνιες παθήσεις, όπως για παράδειγμα η πρόληψη για το πώς να μην αναπτύσσονται επιπλοκές σε χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης ή οι καρδιοπάθειες.

Να αλλάξει ο ρόλος του υπουργείου υγείας 

Η κ. Ελευθερίου έκανε λόγο για αλλαγή ρόλου του υπουργείου υγείας μιας και το σύστημα υγείας, όπως σημειώνει, το έχουν αναλάβει άλλοι φορείς που συνεργάζονται με το υπουργείο.

 «Έχουν αναπτυχθεί οι υποδομές του εθνικού συστήματος υγείας επομένως το υπουργείο έχει απαλλαχτεί σχεδόν από αυτές τις σημαντικές ευθύνες. Το υπουργείο πρέπει να διαμορφώσει καινούργιο ρόλο όσον αφορά στη χάραξη νέων στρατηγικών, την παρακολούθηση υλοποίησης αυτών και να αναπτύξει τον τομέα της δημόσια υγείας με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση», παρατήρησε

Τα θέματα που αφορούν στη δημόσια υγεία, τονίζει, είναι πάρα πολλά.

Μερικά από αυτά είναι το πρόγραμμα πρόληψης εξαρτήσεων την εθνική αρχή ποιότητας στον τομέα της υγείας, θέματα ανάπτυξης ελέγχου και ποιότητας και η ανάγκη για πλαισίωση τέτοιου προγράμματος κρίνεται απαραίτητη κατά την ίδια.

Άλλα θέματα που χρήζουν ανάπτυξης στον τομέα της υγείας στην Κύπρο είναι η πιστοποίηση ποιότητας, η αδειοδότηση ιατρικών συσκευών, πειραματικών θεραπειών, προστασία από την ακτινοβολία, επιτήρηση της ασφάλειας της υγείας, διαχείριση του κινδύνου και ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους.

«Δεν μπορούμε να περιμένουμε να έρθει μια επιδημία, να εμφανιστούν κρούσματα και μετά να δράσουμε. Χρειάζεται συνεχής ενημέρωση για να μπορεί και ο κόσμος να παίρνει τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα. Όλα αυτά εμπίπτουν μέσα στα πλαίσια της ανάπτυξης ενός εθνικού κέντρου για την παρακολούθηση και την πρόληψη νοσημάτων», τόνισε η κ. Ελευθερίου και πρόσθεσε:

«Στην Κύπρο μέσα από τις δεκαετίες είμαστε συνηθισμένοι να δρούμε πυροσβεστικά και ως μικρή χώρα καταφέραμε να διαφύγουμε πολλούς κινδύνους λόγω του μεγέθους μας και της τύχης μας», ανέφερε καταληκτικά.

Η προσοχή όλων, προσθέτει, έχει μετατοπιστεί στο ΓεΣΥ και έχει αφεθεί ο τομέας της δημόσιας υγείας.  Σήμερα υπάρχουν ανεπτυγμένα εργαλεία και η ανάγκη διασύνδεσης και μίμησης των παραδειγμάτων άλλων χωρών που έχουν αναπτύξει το θέμα της δημόσιας υγείας, κρίνεται απαραίτητη.

Της Χρυστάλλας Ολυμπίου