Όριο στις εργαστηριακές αναλύσεις για εξοικονόμηση πόρων
15 Μαρτίου 2023, 12:03
Όριο στις εργαστηριακές αναλύσεις που δικαιούνται οι δικαιούχοι του ΓεΣΥ, επέβαλε ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας, με στόχο την εξοικονόμηση και καλύτερη διαχείριση των πόρων, τη μείωση αχρείαστων αναλύσεων και την αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών, χωρίς όμως να αλλάζει κάτι για τους ασθενείς που το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, ο οργανισμός, κατόπιν σχετικής ενημέρωσης προς τους παρόχους, ενημερώνει το κοινό για την υιοθέτηση και την εφαρμογή κατευθυντηρίων οδηγιών για την παραπομπή εργαστηριακών εξετάσεων ρουτίνας σε ασυμπτωματικούς ενήλικες. Οι κατευθυντήριες οδηγίες αφορούν δικαιούχους που δεν έχουν διαγνωστεί ή δεν έχουν εμφανίσει συμπτώματα κάποιας ασθένειας ή δεν έχουν λάβει ή λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.
Σημειώνεται ότι η υιοθέτηση του συγκεκριμένου πρωτοκόλλου, το οποίο βασίζεται σε τεκμηριωμένη βιβλιογραφία και ορθή κλινική πρακτική, έγινε έπειτα από μελέτη του Οργανισμού σε συνεργασία με την Υποεπιτροπή Εργαστηριακών Εξετάσεων του Οργανισμού και κατόπιν διαβούλευσης με εκπροσώπους των Επιστημονικών Εταιρειών των ΠΙ για ενήλικες.
Στόχος της υιοθέτησης των κατευθυντηρίων οδηγιών είναι η κατοχύρωση της επιστημονικά τεκμηριωμένης πρόληψης. Την τελική απόφαση και την ευθύνη για παραπομπή σε εργαστηριακές εξετάσεις φέρει ο Προσωπικός Ιατρός, ο οποίος γνωρίζει την κλινική εικόνα του δικαιούχου και άλλους παράγοντες κινδύνου που δυνατόν να υπάρχουν.
Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, η λειτουργός του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), Γνώσια Αχνιώτου, ανέφερε ότι με την αλλαγή αυτή στόχος του οργανισμού είναι να δώσει στους προσωπικούς ιατρούς (ΠΙ) ένα εργαλείο με το οποίο θα γίνεται επιστημονικά τεκμηριωμένα σωστή πρόληψη.
Όπως ανέφερε, η πρόληψη είναι μέσα στους στόχους του οργανισμού σε διάφορους τομείς, αλλά στις εργαστηριακές εξετάσεις δεν υπήρχε. Αναφορικά με την μείωση των καταχρήσεων, είπε ότι είναι δευτερεύων στόχος.
Πρόσθεσε ακόμη ότι υπάρχει κίνδυνος «εάν κάνουμε κάτι αυθαίρετα και κάνουμε υπερδιάγνωση προς θεραπεία, να καταλήξουμε να κάνουμε αχρείαστες ιατρικές πράξεις, πχ. ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις και τελικά να επιβαρύνουν την υγεία μας αντί να μας βοηθήσουν».
«Λέγαμε στον κανονισμό ότι ο ΟΑΥ αποζημιώνει εξετάσεις οι οποίες είναι μετά από συμπτώματα και βάση ιστορικού ή βάση τεκμηριωμένης κλινικής πρακτικής ή σύμφωνα με κατευθυντήριες οδηγίες. Αυτές οι κατευθυντήριες οδηγίες δεν υπήρχαν μέχρι τώρα», σημειώνει.
Πόσες αναλύσεις δικαιούται η κάθε ηλικιακή ομάδα
Σύμφωνα με την κ. Αχνιώτου, η ηλικιακή ομάδα 18-44 ετών δικαιούται να κάνει κάθε πέντε χρόνια εργαστηριακές αναλύσεις και αφορά συγκεκριμένες εργαστηριακές εξετάσεις, δηλαδή αυτές που μελετήθηκαν ότι χρειάζονται για να προλαβαίνουν ασθένειες οι οποίες δεν εμφανίζονται και είναι καθαρά για πρόληψη. Για παράδειγμα, γενικές αναλύσεις αίματος, γενική ούρων κ.ά.
«Είναι εξετάσεις οι οποίες άλλες γίνονταν και άλλες όχι, άλλοι δεν πήγαιναν καθόλου και δεν έκαναν πρόληψη και άλλοι δικαιούχοι θεωρούσαν ότι ξέρουν καλύτερα και τις ζητούσαν από τον ιατρό χωρίς ο ίδιος ο ιατρός να τους τις παραπέμψει», είπε.
Παρόλα αυτά, «εάν σε αυτή την κατηγορία υπάρχει ένας διαγνωσμένος ασθενής ή έχει συμπτώματα ή παίρνει φαρμακευτική αγωγή, εκεί κρίνει ο γιατρός αν χρειάζεται πιο τακτικά εξετάσεις», διευκρίνισε.
Όσον αφορά τις ηλικίες 45-64 ετών, δικαιούνται κάθε δύο χρόνια προληπτικά εργαστηριακές εξετάσεις και για τις ηλικίες 65 και άνω ετών δικαιούνται κάθε χρόνο.
Ερωτηθείσα εάν υπάρχει κάποια επίπτωση σε ΠΙ που δίνει παραπεμπτικά για εξέταση κάθε χρόνο στην ομάδα των 65 ετών και άνω, χωρίς να συντρέχει κάποιος λόγος, σχολίασε ότι «ο στόχος δεν είναι η τιμωρία».
Από την άλλη, «οι ΠΙ μέσω εκπροσώπου τους, όχι μόνο συμφώνησαν αλλά μας έδωσαν και συγχαρητήρια για τη δουλειά που έγινε από την ομάδα. Μας έδωσαν και τις δικές τους εισηγήσεις και τις υιοθετήσαμε», συμπλήρωσε.
«Η ιατρική κοινότητα συμφωνεί με αυτά που έχουμε στείλει γιατί είναι τεκμηριωμένα», σημείωσε η κ. Αχνιώτου.
Τίθεται θέμα κουλτούρας ασθενών στην Κύπρο
Η κ. Αχνιώτου έθεσε επίσης το ζήτημα της νοοτροπίας που επικρατεί στην Κύπρο, δηλαδή ότι «θεωρούμε ότι οι πόροι είναι ατελείωτοι και ότι ο καθένας αποφασίζει όπως νομίζει», προσθέτοντας ότι «αυτή την νοοτροπία δυστυχώς την έχουμε ιδιαίτερα στην Κύπρο».
«Οι πόροι είναι πεπερασμένοι και δουλειά μας είναι να διαχειριστούμε σωστά τους πόρους για το καλύτερο που μπορεί να γίνει για την υγεία των ασθενών, όσον αφορά την πρόληψη και όσον αφορά τη θεραπεία και τη διάγνωση», σημειώνει.
Αντίθετα, στο εξωτερικό δεν υπάρχει αυτό γιατί υπάρχει άλλη κουλτούρα, υπέδειξε, καθώς «είναι πιο ώριμα τα συστήματα υγείας, εμπιστεύονται τους γιατρούς τους και γίνονται αυτά βάση τεκμηριωμένης κλινικής πρακτικής».
Κληθείσα να σχολιάσει εάν ο οργανισμός έχει στοιχεία με ευρήματα που αφορούν πολλές εξετάσεις οι οποίες δεν δικαιολογούνται, δήλωσε ότι «έχουμε διάφορες ηλικίες και ειδικότητες, και έχουμε και καταγγελίες από τους ίδιους τους γιατρούς όπου οι ασθενείς επιμένουν ή παίρνουν τους γιατρούς ή τη γραμματέα του γιατρού ή πάνε στο εργαστήριο και κάνουν παράπονο ότι δεν είναι αρκετές οι εξετάσεις που έβαλε ο γιατρός».
«Έχουμε δυστυχώς αυτά τα φαινόμενα», είπε.
Η κ. Αχνιώτου, ανέφερε επίσης ότι στις περιπτώσεις που δεν τηρούν αυτό το πρωτόκολλο, υπάρχουν γενικότερα διοικητικά μέτρα τα οποία μπορούν να ληφθούν, συμπεριλαμβανομένου διοικητικού προστίμου.
«Αλλά δεν είναι αυτός ο στόχος», σημείωσε, καθώς «δεν φοβερίζουμε τους γιατρούς, αλλά είναι μία θεσμοθέτηση σωστής πρακτικής».
Της Ουρανίας Στυλιανού
