Μελέτη για ρόλο λαχανικών στη διαχείριση ασθενών με καρκίνο

22 Νοεμβρίου 2023, 13:42

Μελέτη για προσδιορισμό του ρόλου ενός εκχυλίσματος φυσικής προέλευσης ως επικουρικό στην ανάπτυξη νέων συνδυαστικών θεραπευτικών επιλογών για την κλινική διαχείριση ασθενών με κακοήθη μελάνωμα, κυρίως μέσω της ελαχιστοποίησης των παρενεργειών που συχνά συνδέονται με τη χρήση κλινικών φαρμάκων, διεξήχθη από το Τμήμα Γενετικής, Θεραπευτικής Καρκίνου και Υπερδομικής Παθολογίας του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ).

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες του Ινστιτούτου, επικεντρώθηκαν στη μελέτη ενός φυσικού εκχυλίσματος εμπλουτισμένου με ισοθειοκυανικό φαινυλαιθύλιο από τα άνθη νεροκάρδαμου, το οποίο επάγει την ενεργοποίηση της ενδογενούς απόπτωσης μέσω υποκυτταρικών υπερδομικών αλλαγών και εκροής κατιόντων ασβεστίου (Ca²⁺) σε ένα πειραματικό μοντέλο ανθρώπινου κακοήθους μελανώματος.

Μιλώντας στο YgeiaWatrch ο Αναπληρωτής Επιστήμονας του τμήματος Γενετικής Θεραπευτικής Καρκίνου και Υπερδομικής Παθολογίας, Δρ Σωτήρης Κυριάκου, ανέφερε ότι ένας από τους βασικούς τομείς έρευνας του τμήματος, είναι η αξιολόγηση της ικανότητας δευτερογενών μεταβολικών προϊόντων, διατροφικής προέλευσης, στο να δρουν στοχευμένα έναντι ποικίλων καρκινικών μοντέλων.

«Ως προς αυτήν την κατεύθυνση, η ερευνητική μας ομάδα, αξιοποιεί την οικογένεια των σταυρανθών λαχανικών δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο νεροκάρδαμο στο οποίο παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση βιοδραστικών φυτοχημικών μορίων», είπε.

Η έρευνα είχε σαν στόχο την απομόνωση διαφόρων εκχυλισμάτων, πλούσια είτε σε πολυφαινόλες, είτε σε ισοθειοκυανίδια (και συγκεκριμένα σε ισοθειοκυανικό φαινυλαιθύλιο), είτε σε γλυκοζιλιοτές καθώς επίσης και τον προσδιορισμό της αντικαρκινικής ικανότητάς τους σε μη-τοξικές, υπό-τοξικές και τοξικές συγκεντρώσεις τους, τόσο σε πρωτογενή και μεταστατικά κύτταρα κακοήθους ανθρώπινου μελανώματος , όσο και σε μη-καρκινικά κερατινοκύτταρα .

Μέσα από τη μελέτη διαφάνηκε ότι μεταξύ όλων των εκχυλισμάτων, το εμπλουτισμένο με ισοθειοκυανικό φαινυλαιθύλιο παρουσίασε σημαντική κυτταροτοξικότητα έναντι των πρωτογενών και μεταστατικών κυττάρων, ενώ κερατινοκύτταρα παρέμειναν σχετικά ανθεκτικά σε υπό-τοξικές και τοξικές συγκεντρώσεις.

«Επιπλέον, οι αλλοιώσεις των κυτταρικών οργανιδίων που σχετίζονται με τον προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο αποτυπώθηκαν μέσω δεικτών που αφορούν την φυσιολογία των μιτοχονδρίων (οργανίδια παραγωγής ενέργειας) και του ενδοπλασματικού δυκτίου (οργανίδιο που συμβάλει στη σύνθεση πρωτεϊνών και στην παραγωγή μεμβράνης)» .

Αλλοιώσεις στα συγκεκριμένα οργανίδια, παρατηρήθηκαν σε «πρώιμα» χρονικά σημεία (2-4 ώρες) από την στιγμή έκθεσης στο συγκεκριμένο εκχύλισμα.

Παράλληλα, όπως εξηγεί ο επιστήμονας, η δράση του εκχυλίσματος μελετήθηκε σε μεταγενέστερα χρονικά σημεία και συγκεκριμένα στις 24 ώρες όπου παρατηρήθηκε η ικανότητα του στο να προκαλεί αλλοιώσεις στην μιτοχονδριακή μεμβράνη , οδηγώντας έτσι στην ενεργοποίηση του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου.

«Η αναστολή της ροής ασβεστίου μείωσε τα επίπεδα της δραστηριότητας των ενζύμων που συμβάλουν στην ενεργοποίηση του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου, υποδηλώνοντας την άμεση συμμετοχή του ασβεστίου στον κυτταρικό θάνατο», πρόσθεσε.

Συμπερασματικά, εξηγεί ο Δρ. Κυριάκου, τα δεδομένα καταδεικνύουν μια συσχέτιση «πρώιμων» αλλοιώσεων στα μιτοχόνδρια και το ενδοπλασματικό δίκτυο με την «όψιμη» επαγωγή του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου μέσω της ρύθμισης της εκροής ασβεστίου.

Τέλος ο επιστήμονας επισημαίνει ότι σε προηγούμενη έρευνα του Τμήματος Γενετικής, Θεραπευτικής Καρκίνου και Υπερδομικής Παθολογίας του ΙΝΓΚ, πραγματοποιήθηκε ένας εκτενής χημικός χαρακτηρισμός διαφόρων τμημάτων του νεροκάρδαμου όπου έγινε η απομόνωση, ταυτοποίηση και ποσοτικός προσδιορισμός πολυφαινολών (ουσίες με αντιοξειδωτική δράση), ισοθειοκυανιδίων (ουσίες με αντικαρκινική δράση) και γλυκοζιλιοτών (ανενεργές ουσίες που απαιτούνται για την βιοσύνθεση των ισοθειοκυανιδίων) αποδεικνύοντας έτσι την υψηλή περιεκτικότητα των συγκεκριμένων φυτοχημικών στα άνθη του φυτού αυτού.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη