Εξετάζονται καθυστερήσεις και πλημμελείς υπηρεσίες υγείας

Χρονίζοντα προβλήματα που επιβαρύνουν το κρατικό σύστημα υγείας, τέθηκαν για διερεύνηση ενώπιον του γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Μαρίας Στυλιανού Λοττίδη όπως σημειώνει η ίδια στην ετήσια έκθεση για το 2022, την οποία παρέδωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη.

Συγκεκριμένα, όπως υπογραμμίζεται στην έκθεση, τα θέματα που αποτέλεσαν αντικείμενο διερεύνησης και που αφορούσαν το Υπουργείο Υγείας κατά τη διάρκεια του υπό επισκόπηση έτους, συνοψίζονται στα εξής:

▪ Μεγάλες καθυστερήσεις στην απάντηση αιτημάτων ασθενών για κάλυψη εξόδων νοσηλείας, για χορήγηση φαρμάκων, για ετοιμασία ιατρικών εκθέσεων, για καθορισμό ημερομηνιών διαγνωστικών εξετάσεων ή εγχειρήσεων, ακόμα και για καθορισμό ημερομηνίας συνάντησης με ειδικούς ιατρούς

▪ Παροχή πλημμελούς ιατρικής φροντίδας και ανεπαρκούς εξυπηρέτησης

▪ Χρονοβόρες διαδικασίες στην αξιολόγηση αιτημάτων για αποστολή ασθενών στο εξωτερικό ή στην καταβολή εξόδων για θεραπείες στις οποίες ασθενείς υποβλήθηκαν εκτός κρατικών νοσηλευτηρίων ▪ Απώλειες ιατρικών φακέλων των ασθενών

▪ Προβλήματα και καθυστερήσεις για εγγραφή στο ΓεΣΥ.

▪ Παραβίαση δικαιωμάτων και συνταγματικών ελευθεριών με βάση τα διατάγματα για περιορισμούς που εξέδιδε το Υπουργείο Υγείας

▪ Ασυνεννοησία μεταξύ των τμημάτων/υπηρεσιών

Σύμφωνα με την Επίτροπο, τα θέματα αυτά συνθέτουν μια κατάσταση η οποία συχνά οδηγεί στη παραβίαση της νομοθεσίας που κατοχυρώνει τα δικαιώματα των ασθενών και θέτει υπό αμφισβήτηση το κρατικό σύστημα παροχής ιατρικών υπηρεσιών.

«Η διαρκής, δε, αδυναμία έγκαιρης και αποτελεσματικής επίλυσης των προβλημάτων, για οποιουσδήποτε λόγους», τονίζει στην έκθεση της η κ. Λοττίδη, «αποτελεί αφετηρία εξωγενών παρεμβάσεων και κατ’ επέκταση αιτία κακοδιοίκησης».

Χωρίς ενδελεχή έρευνα η κάλυψη εξόδων θεραπείας

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, πολίτες πολύ συχνά προσφεύγουν στο γραφείο της Επιτρόπου, λόγω της απόρριψης και/ή της μεγάλης καθυστέρησης που παρατηρείται στην εξέταση των αιτημάτων τους προς το Υπουργείο Υγείας, για κάλυψη εξόδων με βάση το Σχέδιο Παροχής Οικονομικής Αρωγής για Υπηρεσίες Υγείας που δεν Παρέχει το Δημόσιο.

Σημειώνεται ότι το Σχέδιο καλύπτει αιτήματα ασθενών για παροχή υπηρεσιών υγείας εκτός κρατικών νοσηλευτηρίων (στον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο, ή για την μετάβαση τους σε ιατρικά κέντρα στο εξωτερικό) ή για τη μετάκληση ειδικού εμπειρογνώμονα στα κρατικά νοσηλευτήρια.

Το Σχέδιο αφορά αιτήματα τόσο για την εκ των προτέρων έγκριση κάλυψης των εξόδων, όσο και για την εκ των υστέρων κάλυψη, υπό κάποιες προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με την Επίτροπο, παρόλο που ο αριθμός των αιτημάτων που κρίνονται δικαιολογημένα μετά από έρευνα, είναι περιορισμένος, εντούτοις το Υπουργείο Υγείας, εξακολουθεί παρά τις σχετικές συστάσεις, να αξιολογεί και ανάλογα να εγκρίνει ή να απορρίπτει τα αιτήματα που τίθενται ενώπιον του, στη βάση μιας «φωτογραφικού τύπου» απεικόνισης ενός περιστατικού, χωρίς να εξετάζει ενδελεχώς, το ιστορικό που το συνοδεύει και τι είχε προηγηθεί.

«Αυτή η προσέγγιση εμπεριέχει τον κίνδυνο λήψης λανθασμένων ή/και άδικων αποφάσεων αφού ουσιαστικά δεδομένα μιας υπόθεσης μπορεί να μην ληφθούν υπόψη», τονίζει η Επίτροπος.

Καθυστέρηση στην παροχή φαρμάκων

Παράλληλα, στο γραφείο της Επιτρόπου προσέφυγαν ασθενείς οι οποίοι κατήγγειλαν καθυστέρηση στην εξέταση αιτημάτων τους για συμπερίληψη συγκεκριμένων φαρμακευτικών σκευασμάτων στο ΓεΣΥ.

Tο αποτέλεσμα της παρέμβασής όπως διευκρινίζεται ήταν θετικά, αφού τα αιτήματα των ασθενών ικανοποιήθηκαν, μετά από εισήγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Φαρμάκων.

Την ίδια ώρα ασθενείς προσέφυγαν στο Γραφείο της Επιτρόπουμε παράπονα σε σχέση με την υψηλή, κατά την άποψη τους, τιμολόγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, παρά την συμπερίληψη τους στο συνταγολόγιο του ΓεΣΥ.

Η παρέμβαση, όπως  είχε ως αποτέλεσμα την επαναξιολόγηση των περιπτώσεων και την ικανοποίηση των αιτημάτων των ασθενών για δικαιότερη τιμολόγηση.

Απώλεια φακέλων και καθυστέρηση στην ετοιμασία εκθέσεων

Το φαινόμενο της απώλειας ιατρικών φακέλων και οι καθυστερήσεις στην ετοιμασία των απαιτούμενων πιστοποιητικών των ασθενών παρά την βελτίωση εξακολουθεί να τίθεται ενώπιών της, όπως αναφέρει στην έκθεσή της η κ. Λοττίδη.

Τα φαινόμενα αυτά αναφέρει η Επίτροπος,  πέραν της παραβίασης του δικαιώματος στην πληροφόρηση, παραβιάζει και παρεμφερή δικαιώματα των ασθενών.

«Χωρίς τα πιο πάνω έγγραφα, οι ασθενείς δυνατόν να μην μπορούν να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη θεραπεία τους ή/και να μην μπορούν να προσφύγουν ενώπιον άλλης διοικητικής αρχής για υποβολή αιτήματος ή ακόμα και της δικαιοσύνης σε περίπτωση που αυτοί επιθυμούν να διεκδικήσουν αποζημιώσεις» αναφέρει.

Σύμφωνα με την έκθεση σε κάποιες περιπτώσεις χρειάστηκε η παρέμβαση της ίδιας για επίλυση των υποθέσεων.

Διαχρονικές καθυστερήσεις/παραλείψεις εκ μέρους υπουργείου

Τέλος, η κ. Λοττίδη τονίζει ότι το πρόβλημα της υπέρμετρης καθυστέρησης και/ή παράλειψης του Υπουργείου Υγείας να απαντήσει σε επιστολές του Γραφείου της για παροχή πληροφοριών είναι διαχρονικό.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Οι επισημάνσεις του Γραφείου μας, επέφεραν μεν βελτίωση, πλην όμως όχι την αναμενόμενη, με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις η καθυστέρηση να καθιστά άκαιρη την όποια προσπάθεια παρέμβασης και/ή διαμεσολάβησης», προσθέτει.

Η ελεγξιμότητα της διοίκησης, όπως σημειώνει, από ένα τρίτο ανεξάρτητο μηχανισμό, αποτελεί γνώρισμα του σύγχρονου δημοκρατικού κράτους.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη