Εκσυγχρονίζουν νόμο για υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
08 Δεκεμβρίου 2023, 15:00
Προς ψήφιση οδηγείται σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο που τροποποιεί τον περί της Εφαρμογής της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Νόμο, με σκοπό να εκσυγχρονιστούν και να βελτιωθούν οι διατάξεις του.
Το αναθεωρημένο κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή από το Υπουργείο Υγείας, προβλέπει διεύρυνση του δικαιώματος απόκτησης τέκνου μέσω της διαδικασίας παρένθετης μητρότητας, ώστε να εφαρμόζεται και σε σχέση με μονήρη γυναίκα κατόπιν άδειας του Συμβουλίου Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΣΙΥΑ), νοουμένου ότι δεν μπορεί να κυοφορήσει λόγω σοβαρών και ειδικών ιατρικών προβλημάτων.
Παράλληλα, προνοείται η κατάργηση της υποχρέωσης εξασφάλισης άδειας από το ΣΙΥΑ για την εφαρμογή μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από μονήρεις γυναίκες, εξαιρουμένης της παρένθετης μητρότητας και η κατοχύρωση του πεντηκοστού τρίτου (53ου) έτους ως μέγιστης ηλικίας φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής της υποβοηθούμενης γυναίκας αντί του πεντηκοστού έτους που ισχύει σήμερα.
Σημειώνεται ότι για τη διεύρυνση του ηλικιακού ορίου λήφθηκε υπόψη αφενός ο αυξημένος αριθμός αιτήσεων στο ΣΙΥΑ για κατ’ εξαίρεση έγκριση αίτησης εφαρμογής μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε γυναίκες μεταξύ πενήντα και πενήντα τριών ετών και αφετέρου η ανάγκη αποφόρτισης του ΣΙΥΑ από τον μεγάλο όγκο αιτήσεων για παραχώρηση εξαίρεσης από το προβλεπόμενο όριο ηλικίας.
Το νομοσχέδιο ρυθμίζει επίσης θέματα ανωνυμίας των δοτών ενώ απαγορεύεται η διαφήμιση για ανεύρεση δότη και παροχή του δικαιώματος στις μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ) και στο ΣΙΥΑ για ενημέρωση των ενδιαφερομένων για την ανεύρεση δότη ή παρένθετης μητέρας.
Γίνεται ακόμη αναφορά σε ορθή τήρηση και επικαιροποίηση των προβλεπόμενων στον βασικό νόμο μητρώων.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
- Καθίσταται υποχρεωτική η έκδοση πιστοποιητικού από τη Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ), με το οποίο να βεβαιώνεται ότι γυναίκα η οποία αιτείται την εφαρμογή μεθόδου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι η τεκμαιρόμενη μητέρα ή η παρένθετη μητέρα, καθώς και η τήρηση αντιγράφου του εν λόγω πιστοποιητικού σε σχετικό μητρώο.
- Εισαγωγή πρόνοιας, ώστε, σε περίπτωση εξωσωματικής γονιμοποίησης από γυναίκα ηλικίας κάτω των τριάντα εννέα ετών, να δύναται να μεταφερθεί στην ενδομήτρια κοιλότητα ένα έμβρυο για τους δύο πρώτους κύκλους και δύο έμβρυα για τον κάθε επόμενο κύκλο, ενώ, σε περίπτωση εξωσωματικής γονιμοποίησης από γυναίκα ηλικίας τριάντα εννέα ετών και άνω, να δύναται να μεταφερθούν στην ενδομήτρια κοιλότητα δύο έμβρυα.
- Η ταυτότητα του δότη ή του ζευγαριού που έχει δωρίσει γαμέτες ή έμβρυα να δύναται να γνωστοποιείται από τις ΜΙΥΑ στο τέκνο κατόπιν αίτησής του, εφόσον έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του, χωρίς να προκύπτει οποιοδήποτε δικαίωμα ή υποχρέωση για τον δότη προς το τέκνο ή το ζευγάρι ή τη μονήρη γυναίκα και αντιστρόφως.
- Οι διατάξεις του βασικού νόμου που αφορούν τη δυνατότητα ενημέρωσης των ενδιαφερομένων για θέματα ανεύρεσης δοτών να εφαρμόζονται και σε σχέση με τα ιδρύματα ιστών.
Σύμφωνα με την Έκθεση, η Επιτροπή Υγείας αποφάσισε να υιοθετήσει την εισήγηση που υπέβαλαν μέλη της αναφορικά με τον περιορισμό του ανώτατου αριθμού επιτυχημένων κυήσεων από παρένθετη μητέρα στις δύο, καθώς και την εισήγησή τους για εισαγωγή πρόνοιας σύμφωνα με την οποία γυναίκα η οποία πρόκειται να κυοφορήσει ως παρένθετη μητέρα να έχει ήδη αποκτήσει προηγουμένως ένα τουλάχιστον δικό της παιδί.
Επιπρόσθετα, η επιτροπή αποφάσισε να υιοθετήσει την εισήγηση της εκπροσώπου της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου (ΕΕΒΚ) για τη διαγραφή της διάταξης του βασικού νόμου με την οποία επιτρέπεται η διάθεση για σκοπούς έρευνας των μη αξιοποιηθέντων κρυοσυντηρημένων εμβρύων μετά την πάροδο του μέγιστου χρόνου κρυοσυντήρησης.
Μ.Μ.