Αυξημένος ο ρυθμός γήρανσης του πληθυσμού
01 Οκτωβρίου 2022, 06:00
Αυξημένος είναι ο ρυθμός γήρανσης του πληθυσμού του πλανήτη, συγκριτικά με το παρελθόν, εκτιμά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), καθώς παρουσιάζονται διάφορες προκλήσεις στα συστήματα υγείας των χωρών για τη διαχείριση της δημογραφικής αλλαγής.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μεταξύ 2015 και 2050, το ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού άνω των 60 ετών θα διπλασιαστεί σχεδόν από 12% σε 22%, ενώ το 2050 το 80% των ηλικιωμένων θα ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Ακόμη, μέχρι το 2020, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω, ξεπερνούσε τα παιδιά κάτω των 5 ετών.
Αυξημένη κακοποίηση ηλικιωμένων εν μέσω πανδημίας
Η πανδημία του Covid-19 επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τους ηλικιωμένους, καθώς παρουσιάστηκαν αυξημένα τα περιστατικά κακοποίησης τους ανά το παγκόσμιο.
Όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, κάθε χρόνο 1 στα 6 άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω βιώνουν κάποια μορφή κακοποίησης, με 2 στους 3 υπαλλήλους σε ιδρύματα όπως οίκους ευγηρίας και άλλες εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας να παραδέχονται ότι διέπραξαν κακοποίηση το προηγούμενο έτος.
«Η κακοποίηση ηλικιωμένων είναι μια αδικία, η οποία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, όπως πρόωρη θνησιμότητα, σωματικούς τραυματισμούς, κατάθλιψη, γνωστική εξασθένηση και φτώχεια», σημειώνει ο Etienne Krug, Διευθυντής του Τμήματος Κοινωνικών Καθοριστικών Παραγόντων Υγείας του ΠΟΥ.
Προσθέτει επίσης ότι «παρόλο που είναι ευρέως διαδεδομένη, η κακοποίηση των ηλικιωμένων απουσιάζει σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια ατζέντα για την υγεία. Η δεκαετία του ΟΗΕ για την υγιή γήρανση 2021–2030 προσφέρει μια μοναδική δεκαετή ευκαιρία για την αντιμετώπιση αυτού του ιού με συντονισμένο, διαρκή και συντονισμένο τρόπο».
Συγκεκριμένα, η δεκαετία της υγιούς γήρανσης (2021–2030) επιδιώκει να μειώσει τις ανισότητες στην υγεία και να βελτιώσει τη ζωή των ηλικιωμένων, των οικογενειών και των κοινοτήτων τους μέσω συλλογικής δράσης σε τέσσερις τομείς: αλλαγή του τρόπου με τον οποίο σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και ενεργούμε ως προς την ηλικία και την ηλικία, ανάπτυξη κοινοτήτων με τρόπους που ενισχύουν τις ικανότητες των ηλικιωμένων· παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας και υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγείας με επίκεντρο τον άνθρωπο που ανταποκρίνονται σε ηλικιωμένους, και παρέχοντας στους ηλικιωμένους που το χρειάζονται πρόσβαση σε ποιοτική μακροχρόνια φροντίδα.
Πρόωρη συνταξιοδότηση λόγω πανδημίας
Μεταξύ άλλων, η πανδημία του Covid-19 φαίνεται να επηρέασε κατά πολύ την πρόωρη συνταξιοδότηση των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, και ειδικότερα αυτών με σχετικά φτωχότερη υγεία.
Σύμφωνα με δεδομένα από την Έρευνα για την υγεία, τη γήρανση και τη συνταξιοδότηση στην Ευρώπη (SHARE) για άτομα ηλικίας 55-74 ετών από τον Μάρτιο-Απρίλιο 2020 και τον Ιούνιο του 2021 που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το 70% των συνταξιούχων δήλωσε ότι συνταξιοδοτήθηκε όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, το 23% νωρίτερα από το προγραμματισμένο διάστημα και το 7% αργότερα.
Σημειώνεται ότι ο αντίκτυπος που είχε η πανδημία στις συνταξιοδοτικές αποφάσεις των ηλικιωμένων εργαζομένων, πιθανόν να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως τα lockdowns και τα σχετικά μέτρα περιορισμού, η αύξηση της οικονομικής αβεβαιότητας και της αβεβαιότητας για την υγεία, καθώς επίσης και η ισχυρή δημοσιονομική στήριξη και δράσεις πολιτικής για την αγορά εργασίας που περιλαμβάνει την ευρεία χρήση προγραμμάτων διατήρησης θέσεων εργασίας.
Προστίθεται ότι ένας σημαντικός παράγοντας που σχετίζεται με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις είναι η εκτίμηση του ατόμου για την προσωπική του κατάσταση της υγείας του, ενώ παράγοντες όπως τα κοινωνικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά ή τα χαρακτηριστικά υγείας είναι σημαντικοί κατά την αξιολόγηση των αποφάσεων συνταξιοδότησης εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας.
Συγκεκριμένα, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, περίπου το 30% των ηλικιωμένων εργαζομένων που εκτίμησαν την υγεία τους ως σχετικά κακή συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. Αντίθετα, μόνο το 12% από αυτούς που δήλωσαν ότι έχουν άριστη υγεία συνταξιοδοτήθηκαν πρόωρα.
Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων
Σαν σήμερα γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων, η οποία υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 1990, για να αποδώσει φόρο τιμής στους ηλικιωμένους, αλλά και να επισημάνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων έχει ως στόχο να αναγνωρισθεί η συμβολή των ηλικιωμένων στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, μέσω του εθελοντικού τους έργου, της μετάδοσης των εμπειριών και των γνώσεων τους, της βοήθειας που δίνουν στα παιδιά τους, αναλαμβάνοντας να φροντίζουν τα εγγόνια τους, αλλά και της αυξανόμενης συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας.