Αντίκτυπος πυρκαγιών σε περιβάλλον και κοινωνία

Προβλέπεται ένα δύσκολο καλοκαίρι στη βάση του ξηρού χειμώνα, δήλωσε ο Εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Ανδρέας Κεττής, σε συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ, κατά την οποία μιλά, μεταξύ άλλων, για την επιμήκυνση της αντιπυρικής περιόδου, τα αίτια των πυρκαγιών, τα μέτρα που λαμβάνονται, για τις αλλαγές των κλιματολογικών συνθηκών και της κλιματικής κρίσης και τον αντίκτυπο μιας πυρκαγιάς σε περιβάλλον και κοινωνία.

Όπως είπε ο κ. Κεττής, στη βάση στατιστικών και στη βάση της έρευνας που κάνουν των αιτιών πυρκαγιάς, φαίνεται στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, δηλαδή ένα ποσοστό πέραν του 92%, πίσω από κάθε πυρκαγιά είναι μια ανθρώπινη δραστηριότητα.

Σημείωσε, παράλληλα, ότι «το 2022-2023 είμαστε αρκετά πιο κάτω σε αριθμό πυρκαγιών παρά τις προηγούμενες χρονιές».

«Αν και προβλέπεται ένα δύσκολο καλοκαίρι επαναλαμβάνω στη βάση του ξηρού χειμώνα, τον οποίο είχαμε και στη βάση της αντιπυρικής περιόδου η οποία έχει επιμηκυνθεί, και στη βάση των περιβαλλοντικών συνθηκών που προβλέπονται αλλά και βλέπουμε να έχουν ήδη ξεκινήσει από πολύ νωρίς, θέλω να πιστεύω ότι τουλάχιστον θα διατηρηθούμε στα ίδια επίπεδα (με τις δύο προηγούμενες χρονιές)», πρόσθεσε.

Επιμήκυνση αντιπυρικής περιόδου από Απρίλιο μέχρι Νοέμβριο, «είμαστε σε περισσότερη εγρήγορση»

Απαντώντας σε ερώτηση ότι η αντιπυρική περίοδος ξεκίνησε νωρίς φέτος και τι περιμένει τις αρχές πυρόσβεσης και πυροπροστασίας το φετινό καλοκαίρι, ο κ. Κεττής είπε ότι όντως έχουμε μια αντιπυρική περίοδο, η οποία ξεκίνησε ενωρίς, στη βάση και των κλιματολογικών συνθηκών, οι οποίες διαμορφώθηκαν.

«Μην ξεχνάτε ότι είχαμε ένα ξερό χειμώνα. Και αυτό φυσικά και είναι απότοκο να έχουμε μια πρώιμη αντιπυρική περίοδο. Ήδη υπήρξαν δύο με τρεις πυρκαγιές, οι οποίες έδωσαν το έναυσμα και θεωρούμε και αξιολογούμε ότι ήταν αρκετά μεγάλες πυρκαγιές και θεωρώ ότι σε όλες τις περιπτώσεις είχε γίνει υπερπροσπάθεια τόσο από την Πυροσβεστική Υπηρεσία αλλά και από όλες τις άλλες κρατικές υπηρεσίες, οι οποίες εμπλέκονται στο θέμα κατάσβεσης αλλά και καταστολής με δευτερεύοντα ρόλο στην κατάσβεση των πυρκαγιών, ούτως ώστε να μπορέσουμε και να καταφέρουμε να τις περιορίσουμε», σημείωσε.

Απλά, συνέχισε ο κ. Κεττής, εκείνο το οποίο διαπιστώνεται είναι η συμπεριφορά των πυρκαγιών. Και αυτό, είπε, είναι απότοκο της ξηρασίας που υπήρχε αλλά και των περιβαλλοντικών συνθηκών που υπάρχουν, ούτως ώστε να δημιουργούνται αυτές οι πυρκαγιές εύκολα, «αλλά η συμπεριφορά τους είναι ενδεικτική του ότι θα έχουμε μια δύσκολη καλοκαιρινή περίοδο και εξού και όπως πολύ σωστά αναφερθήκατε η αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει πολύ νωρίς και πλέον δεν είναι αυτή η παραδοσιακή αντιπυρική περίοδος που είχαμε πριν χρόνια, έχει επιμηκυνθεί τα μέγιστα, δηλαδή μπορεί να ξεκινά από τον Απρίλη και να τραβά μέχρι και τον Νοέμβριο».

Στο σημείο αυτό, ο κ. Κεττής υπενθύμισε ότι πριν μερικά χρόνια είχαμε ρεκόρ πυρκαγιών μήνα Δεκέμβριο.

«Άρα, αυτό από μόνο του καταδεικνύει και αποδεικνύει ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες έχουν αλλάξει και έχει επιμηκυνθεί η αντιπυρική περίοδος, και στη βάση της επιμήκυνσης είμαστε και εμείς σε περισσότερη εγρήγορση από όλη αυτή την περίοδο της επιμήκυνσης της αντιπυρικής περιόδου», συμπλήρωσε.

Ανθρώπινη δραστηριότητα πίσω από τις πυρκαγιές σε ποσοστό 92%

Σε παρατήρηση ότι παρά τα μέτρα που λήφθηκαν, ο ανθρώπινος παράγοντας φαίνεται να εξακολουθεί να είναι η πρώτη αιτία εκδήλωσης πυρκαγιάς, ο κ. Κεττής είπε ότι αυτό είναι αποδεδειγμένο πλέον, δηλαδή στη βάση στατιστικών και στη βάση της έρευνας που κάνουν των αιτιών πυρκαγιάς, φαίνεται ότι υπάρχει στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων και μιλά, όπως ανέφερε, για ένα ποσοστό πέραν του 92%, που είναι μια ανθρώπινη δραστηριότητα πίσω από κάθε πυρκαγιά.

Επανέλαβε ότι το να δημιουργηθεί μια πυρκαγιά από μόνη της είναι πολύ σπάνιο και πρέπει να υπάρχει μια συγκυρία παραγόντων αρνητικών, οι οποίοι να συμπέσουν, ούτως ώστε να δημιουργηθεί από μόνη της μια πυρκαγιά και να την εντάξουν στην τυχαία πυρκαγιά .

Σε ερώτηση αν σκέφτονται να πάρουν κάποια επιπρόσθετα μέτρα, ούτως ώστε να αποτρέπονται πυρκαγιές που τέθηκαν κακόβουλα ή από αμέλεια, ο κ. Κεττής είπε ότι ως Πυροσβεστική Υπηρεσία προσπαθούν να ενημερώσουν και να διαφωτίσουν τον κόσμο με διάφορες εκστρατείες, τις οποίες κάνουν και μέσω των ΜΜΕ και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να ενημερώνουν και να διαφωτίσουν τον κόσμο, το τι πρέπει να κάνει, το τι δεν πρέπει να κάνει.

«Πέραν αυτού υπάρχει η συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων υπηρεσιών και προ της αντιπυρικής περιόδου γίνονται συσκέψεις σε όλες τις Επαρχιακές Διοικήσεις, που μπαίνουν κάποιοι παράμετροι  πως θα γίνει ο προγραμματισμός. Πολύ σημαντική είναι η αποψίλωση που πρέπει να προηγείται της αντιπυρικής περιόδου», πρόσθεσε.

Όπως είπε, έχουν αυξηθεί οι ποινές το τελευταίο διάστημα όσον αφορά την εκδήλωση πυρκαγιών και τις αιτίες πρόκλησης και αυτό το διάστημα τρέχει και γίνεται επεξεργασία ενός νέου νομοσχεδίου, το οποίο αυξάνει ακόμα περισσότερο τις ποινές.

«Σίγουρα, δεν θέλουμε να επικαλούμαστε τις ποινές ως αποτρεπτικό παράγοντα, αλλά μέσα σε όλο αυτό είναι και αυτός ένας παράγοντας, ένας λόγος που μπαίνει κάτω στο τραπέζι , ούτως ώστε να αποφεύγεται η εκδήλωση των πυρκαγιών», συμπλήρωσε.

Κλιματική κρίση: Την μια μέρα διασώσεις από πλημμύρες, την άλλη αντιμετώπιση πυρκαγιών

Απαντώντας σε ερώτηση ότι ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρείται είναι ότι την μία μέρα έτρεχαν λόγω έντονων καιρικών φαινομένων και από την άλλη σε εκδήλωση φωτιάς, ο κ. Κεττής είπε ότι «αυτό είναι η τρανή απόδειξη, -αυτών των οποίων επαναλαμβάνουμε τα τελευταία χρόνια θα έλεγα-, της αλλαγής των κλιματολογικών συνθηκών και της κλιματικής κρίσης, την οποία περνούμε».

«Τι ποιο τρανό παράδειγμα στην μικρή Κύπρο, ένα νησί, η Πυροσβεστική Υπηρεσία να ανταποκρίνεται σε μια επαρχία για έντονα καιρικά φαινόμενα και διασώσεις ατόμων, τα οποία κινδυνεύουν από πλημμύρες και σε άλλη επαρχία να ανταποκρινόμαστε σε πυρκαγιές οι οποίες φτάνουν σε επίπεδα κρίσης και χρησιμοποιούμε ακόμα και εναέρια μέσα για να τις καταστείλουμε», σημείωσε.

Αυτό, πρόσθεσε, δίνει το μήνυμα ότι ο πολίτης πρέπει να είναι προετοιμασμένος για όλη την περίοδο του χρόνου για όλα τα ενδεχόμενα και να λειτουργεί προληπτικά σε όλες τις παραμέτρους και σε όλα τα ενδεχόμενα τα καιρικά τα οποία μπορούν να εκδηλωθούν.

Ερωτηθείς αν τους ανησυχεί αυτή η αλλαγή λόγω των κλιματολογικών συνθηκών, ο κ. Κεττής είπε ότι φαίνεται ότι κάθε χρόνο τα φαινόμενα αυτά αυξάνονται και δεν είναι μόνο ότι αυξάνονται αριθμητικά, αυξάνονται και στην ένταση στην οποία εκδηλώνονται, «δηλαδή αν πάρουμε τις περιπτώσεις των βροχοπτώσεων βλέπουμε αυτή την έντονη δραστηριότητα των βροχοπτώσεων κυρίως τοπικά που έχουμε τεράστιους όγκους νερού, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα».

Σε ότι αφορά τις εκδηλώσεις των πυρκαγιών, ο κ. Κεττής είπε ότι η εκδήλωση τους είναι πολύ εύκολη, αλλά και η ένταση και η συμπεριφορά τους έχει διαφοροποιηθεί ριζικά και εδώ είναι που δυσκολεύει ακόμα πιο πολύ το έργο της πυρόσβεσης, «και εδώ είναι που χρειάζεται πλέον να το συνειδητοποιήσουμε τόσο ως πολίτες του κράτους να προσέξουμε τις δραστηριότητες μας αλλά και εμείς ως υπηρεσίες πρόληψης και κυρίως καταστολής να είμαστε πιο συντονισμένοι, πιο οργανωμένοι, ούτως ώστε να μπορούμε να περιορίζουμε μια πυρκαγιά στο αρχικό στάδιο».

Επενδύουμε στην συμβολή των πολιτών

Σε παρατήρηση αν θεωρεί ότι ο θεσμός του Παρατηρητή της Γειτονιάς και του Παρατηρητή Πυρασφάλειας θα βοηθήσει στην πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών, ο κ. Κεττής είπε ότι ο σκοπός και ο στόχος είναι να αναβαθμίσουν ουσιαστικά τους Παρατηρητές της Γειτονιάς, οι οποίοι είναι ένας επιτυχημένος θεσμός που εφαρμόζει η Αστυνομία και φαίνεται ότι αυτό αποδίδει, σε Παρατηρητές Πυρασφάλειας.

Σημείωσε ότι έχουν ήδη από πέρσι ξεκινήσει μια εκστρατεία με συγκεντρώσεις σε διάφορες περιοχές , οι οποίες είναι δυνητικά επικίνδυνες στην εκδήλωση των πυρκαγιών, στην παρουσία και των Κοινοταρχών των περιοχών και Παρατηρητών της Γειτονιάς, και τους ενημερώνουν τι πρέπει να προσέχουν, για τον μηχανισμό που πρέπει να είναι σε επαφή μαζί με την ΠΥ.

«Σίγουρα θεωρώ ότι είναι ένας θεσμός ο οποίος θα αποδώσει τα μέγιστα, διότι παρόλο που πλέον χρησιμοποιούμε και την τεχνολογία σε όλα τα επίπεδα για να μπορέσουμε να εργαστούμε στην πρόληψη, να ξέρετε ότι η ανθρώπινη συμβολή, το ανθρώπινο μάτι, η δια ζώσης πληροφόρηση, η επαφή με τον κόσμο είναι το άλφα και το ωμέγα για να έχεις ένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Εκεί επενδύουμε», υπογράμμισε.     

Μεγάλος ο αντίκτυπος των πυρκαγιών

Ερωτηθείς τι αντίκτυπο έχει για την κοινωνία μας και για την Κύπρο κάθε φορά που καίγεται μια εκταρική έκταση, ο κ. Κεττής είπε ότι είναι μεγάλος ο αντίκτυπος.

«Σκεφτείτε τη δράση όλων των υπηρεσιών, οι οποίες εμπλέκονται στην καταστολή. Σκεφτείτε τον μηχανοκίνητο εξοπλισμό, τον οποίο χρησιμοποιούν, το ανθρώπινο δυναμικό  το οποίο χρησιμοποιούν για να την κατασβέσουν, τους κινδύνους που μπαίνει το ανθρώπινο δυναμικό, οι πυροσβέστες γενικά, τα οργανωμένα εθελοντικά σύνολα, στη δραστηριοποίηση και κατάσβεση της πυρκαγιάς. Τα εναέρια μέσα τα οποία χρησιμοποιούνται για να κατασβεστεί οποιαδήποτε πυρκαγιά, το κόστος που στοιχίζει στο κράτος όταν ενεργοποιήσεις όλο αυτό τον μηχανισμό για να μπορέσεις να περιορίσεις μια πυρκαγιά αλλά και την πιθανή απώλεια ζωών που μπορεί να προέλθουν από αυτές τις επικίνδυνες καταστάσεις», συμπλήρωσε.

Απαντώντας σε ερώτηση αν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για την περσινή αλλά και γοα την φετινή χρονιά όσον αφορά την εκδήλωση πυρκαγιών, ο κ. Κεττής είπε ότι «περίπου είμαστε στα ίδια επίπεδα με την περσινή χρονιά».

«Αν και διαπιστώνω ότι το 2022-2023 είμαστε αρκετά πιο κάτω σε αριθμό πυρκαγιών παρά τις προηγούμενες χρονιές. Αν και προβλέπεται ένα δύσκολο καλοκαίρι επαναλαμβάνω στη βάση του ξηρού χειμώνα τον οποίο είχαμε και στη βάση της αντιπυρικής περιόδου η οποία έχει επιμηκυνθεί και στη βάση των περιβαλλοντικών συνθηκών που προβλέπονται αλλά και βλέπουμε να έχουν ήδη ξεκινήσει από πολύ νωρίς, θέλω να πιστεύω ότι τουλάχιστον θα διατηρηθούμε στα ίδια επίπεδα», πρόσθεσε.

Στελέχωση σταθμών υπαίθρου, εναέριες περιπολίες Τμήματος Δασών, συστήματα ανίχνευσης πυρκαγιών 

Σε ερώτηση αν υπάρχει επαρκής στελέχωση και εξοπλισμός και αν επανδρώθηκε η ύπαιθρος και άλλοι σταθμοί με προσωπικό, ο κ. Κεττής είπε ότι ως Πυροσβεστική Υπηρεσία έχουν στελεχώσει όλους τους σταθμούς υπαίθρου, οι οποίοι είναι 17 στον αριθμό με το ωρομίσθιο προσωπικό και σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει και μόνιμό προσωπικό.

Σημείωσε ότι έχουν σταθμούς υπαίθρου, οι οποίοι λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως και στην Επαρχία Πάφου, στον Μονιάτη, στην Ευρύχου και έχουν ένα οργανωμένο πρόγραμμα δια ζώσης περιπολιών.

Πρόσθεσε ότι υπάρχουν και οι εναέριες περιπολίες με αεροσκάφη του Τμήματος Δασών τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις ήταν καταλυτικά διότι σε ώρες αιχμής που ήταν πάνω στον αέρα, εντόπιζαν την πυρκαγιά, την χτυπούσαν απευθείας και την ίδια ώρα ενημέρωναν τις επίγειες δυνάμεις να ανταποκριθούν.

Ανέφερε, επίσης, ότι έχουν τοποθετηθεί αρκετά συστήματα ανίχνευσης πυρκαγιών σε διάφορες περιοχές, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα του Τμήματος Δασών και θα τοποθετηθούν και σε πάρα πολλές περιοχές της υπαίθρου, αλλά σε βιομηχανικές περιοχές, τα οποία θα ανιχνεύουν και θα αναλύουν την πυρκαγιά, και την ίδια ώρα θα ενημερώνουν, όταν και εφόσον δουν ότι η πυρκαγιά επεκτείνεται, τις αρμόδιες υπηρεσίες να ανταποκριθούν.

«Άρα γίνεται μια υπερπροσπάθεια όσον αφορά τα θέματα πρόληψης και σίγουρα η συμβολή και του τελευταίου πολίτη σε αυτό το επίπεδο είναι αναγκαία και επιβάλλεται και είναι το άλφα και το ωμέγα», επανέλαβε ο κ. Κεττής.

Σε αρκετά καλά επίπεδα ο συντονισμός

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Κεττής είπε ότι έχει ανακοινωθεί από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας , την Κυβέρνηση ότι προχωρούν το επόμενο διάστημα με αρκετές δραστικές αλλαγές.

«Αναβαθμίζεται η Πολιτική Άμυνα της Κύπρου σε Πολιτική Προστασία. Έχει ήδη οριστεί από την προηγούμενη χρονιά ο ΓΔ του Υπουργείου Γεωργίας ως ο συντονιστής των πυρκαγιών, οι οποίες θα φτάσουν σε επίπεδα κρίσης και σίγουρα αυτή η αναβάθμιση και αυτή η ομπρέλα θα βοηθήσει καταλυτικά σε ότι αφορά το συντονισμό, χωρίς να παραβλέπω ότι ο συντονισμός θεωρώ ότι υπάρχει, είναι σε αρκετά καλά επίπεδα», σημείωσε.

Ο κ. Κεττής επανέλαβε ότι τα πράγματα αξιολογούνται ως δύσκολα «και κάθε χρόνο βλέπουμε να είναι και πιο δύσκολα».

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Θέλω να διαβεβαιώσω τον κόσμο ότι είμαστε δίπλα του σε κάθε περίπτωση και ότι η ΠΥ κάνει αγώνα για να τον προστατεύσει…Είναι ένα ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων και των υποχρεώσεων που έχει ΠΥ απέναντι στον πολίτη και προσπαθούμε με τις δυνάμεις που έχουμε, με το προσωπικό που διαθέτουμε αυτή την στιγμή, αλλά και τον εξοπλισμό που έχουμε να κάνουμε σωστή διαχείριση», κατέληξε.