«Αιμορραγεί» η υγεία από κλιματική αλλαγή - Απαιτούν ταχεία δράση
14 Μαΐου 2024, 10:30
Στις συνεχιζόμενες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία από την κλιματική αλλαγή, αναφέρεται πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Public Health, στην οποία υπογραμμίζεται ότι, χωρίς κατάλληλη και ταχεία δράση, αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Οι ειδικοί αξιολόγησαν πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία στην Ευρώπη με βάση 42 δείκτες, συμπεριλαμβανομένων των κροτώνων, της επισιτιστικής ασφάλειας και της λεϊσμανίασης.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι, καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις καθυστερούν την ουσιαστική δράση για το κλίμα, χάνουν ευκαιρίες να βελτιώσουν και να προστατεύσουν την υγεία των πολιτών τους, ενώ επιδεινώνουν τις ανισότητες στην υγεία λόγω του δυσανάλογου αντίκτυπου σε ευάλωτες και υψηλού κινδύνου ομάδες.
Καμπανάκι για υψηλές θερμοκρασίες
Όπως τονίζεται, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες πλησιάζουν την αύξηση κατά 1,5°C, η οποία, εάν ξεπεραστεί, θα επηρεάσει σοβαρά την υγεία του κλίματος.
Η Ευρώπη έχει βιώσει μια απότομη αύξηση της θνησιμότητας λόγω ζέστης κατά 17,2 θανάτους για κάθε 100.000 ανθρώπους.
«Καθώς ο κίνδυνος θερμικού στρες αυξάνεται, οι ευάλωτοι πληθυσμοί μειώνουν τη σωματική τους δραστηριότητα, γεγονός που με τη σειρά του αυξάνει τον επιπολασμό των μη μεταδοτικών ασθενειών», υπογραμμίζεται.
Αναφέρεται ακόμη ότι η έκθεση στη θερμότητα επηρεάζει επίσης τους οικονομικούς και κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της υγείας μειώνοντας την προσφορά εργασίας.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι αυξανόμενες θερμοκρασίες αυξάνουν το φάσμα των φορέων ασθενειών και των παθογόνων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του δάγκειου πυρετού, του Ζίκα, λεϊσμανίασης και ελονοσίας, αυξάνοντας τον κίνδυνο μεγάλης επιδημίας.
Ο κίνδυνος από πυρκαγιές και ξηρασία παρουσιάζουν επίσης αυξητική τάση σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Κλιματική αλλαγή και ανισότητες στην υγεία
Όπως σημειώνεται, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία είναι βαθιά αλληλένδετες και δεν επηρεάζουν όλα τα άτομα εξίσου.
Τα αποτελέσματα κατανέμονται άνισα λόγω των διακυμάνσεων στην προσαρμοστική ικανότητα, την ευαισθησία και την έκθεση, που καθορίζονται από την περιθωριοποίηση, την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και την ανισότητα (ιστορική και παρούσα).
Επισημαίνεται ότι συχνά, το κύριο βάρος των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής βαρύνει τις ομάδες που είναι λιγότερο υπεύθυνες για το θέμα. Αυτές οι ομάδες ενδέχεται επίσης να μην αναγνωρίζονται ως ευάλωτες ή να μην έχουν προτεραιότητα μέσω της παρέμβασης πολιτικής.
Στις ευρωπαϊκές χώρες, οι αυτόχθονες πληθυσμοί, οι εθνικές μειονότητες, οι εκτοπισμένοι, οι μετανάστες, οι ομάδες χαμηλού εισοδήματος, οι έγκυες γυναίκες, οι γυναίκες που γεννούν και η κοινότητα LGBTQ+ είναι από τους χειρότερους επηρεασμένους από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία.
Για παράδειγμα, εξηγεί η έκθεση, οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες να εμφανίσουν θνησιμότητα λόγω ζέστης ή να πεθάνουν λόγω ανεπαρκούς διατροφής.
Παράλληλα, η επισιτιστική ανασφάλεια είναι σημαντικά υψηλότερη μεταξύ των νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα. Οι άνθρωποι που ζουν σε εξαιρετικά υποβαθμισμένες περιοχές είναι πιο πιθανό να εκτεθούν σε επιβλαβή σωματίδια από τις πυρκαγιές.
Ανεπαρκείς παρεμβάσεις πολιτικής
Στην έκθεση αναφέρεται ότι συχνά, οι παρεμβάσεις πολιτικής και οι στρατηγικές προσαρμογής σχεδιάζονται ανεπαρκώς, ενώ δεν λαμβάνουν υπόψη την ισότητα και μπορεί να επιδεινώσουν ή να διαιωνίσουν της ανισότητες στο περιβάλλον και την υγεία.
Οι συγγραφείς ζητούν περαιτέρω έρευνα που εμβαθύνει στον άνισο αντίκτυπο που έχει η κλιματική αλλαγή στην υγεία, ώστε να μπορούν να ληφθούν επαρκή μέτρα για την προώθηση της προστασίας της υγείας σε όλους της πληθυσμούς.
Επιτάχυνση της δράσης για το κλίμα
Επισημαίνεται ότι η συμβολή των ευρωπαϊκών χωρών στις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ήταν ιστορικά υψηλή και συνεχίζει να είναι υψηλή.
Αυτές οι εκπομπές ωφέλησαν την Ευρώπη με τη μορφή οικονομικής ανάπτυξης, ενώ άλλες χώρες με χαμηλές ιστορικές εκπομπές αντιμετωπίζουν δυσανάλογα τις επιπτώσεις της σημερινής και μελλοντικής περιβαλλοντικής αλλαγής.
Αναφέρεται ακόμη ότι η κλιματική αλλαγή συνδέεται με ζητήματα περιβαλλοντικής και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Οι συγγραφείς τόνισαν την ανάγκη να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μέσω τολμηρών ενεργειών και τα οφέλη τέτοιων παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του πρόωρου θανάτου και της νοσηρότητας.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η έκθεση, η δέσμευση των επιστημονικών και εταιρικών κοινοτήτων σε ζητήματα που σχετίζονται με το κλίμα και την υγεία έχει αυξηθεί, αλλά η ατομική και πολιτική εμπλοκή αλλά και η συμμετοχή των μέσων ενημέρωσης παραμένει χαμηλή.
Οι ερευνητές σημείωσαν ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον ένα θεωρητικό, υποθετικό σενάριο που αναμένεται να διαδραματιστεί στο μέλλον.
Τονίζουν πως πρόκειται για μια συνεχιζόμενη έκτακτη ανάγκη που αυξάνεται ταχέως σε σοβαρότητα. «Δισεκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν από αυτήν την κρίση και οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν να παίξουν ρόλο στον μετριασμό των επιπτώσεών της», σημειώνεται.
Της Γεωργίας Χαννή
