Τι είναι η οστεοπόρωση;

Ως οστεοπόρωση ορίζεται η αραίωση του οστίτη ιστού ή ο σχηματισμός πόρων στα οστά, που προκαλείται συνήθως μετά την ηλικία των 65 ετών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται χαμηλή οστική πυκνότητα και να διαταράσσεται η δομή των οστών. Με άλλα λόγια, η οστεοπόρωση κάνει τα κόκαλα πιο εύθραυστα και, κατά συνέπεια, πιο επιρρεπή στα κατάγματα. Πρόκειται για το συχνότερο μεταβολικό νόσημα των οστών, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στα νοσήματα που επιβαρύνουν τόσο τον πάσχοντα και το οικογενειακό του περιβάλλον, καθώς προκαλούν αναπηρίες ακόμη και θάνατο, όσο και το εθνικό σύστημα υγείας. Παρά το γεγονός ότι πλήττει μεγάλο ποσοστό ατόμων -αν και σε μεγαλύτερο ποσοστό γυναίκες παρά άνδρες- οι περισσότεροι ασθενείς αντιλαμβάνονται την ύπαρξη της νόσου αφότου υποστούν κάποιο κάταγμα από μικροτραυματισμό.

Πού οφείλεται;

Η πρωτοπαθής οστεοπόρωση μπορεί να αναπτυχθεί μετά την εμμηνόπαυση, λόγω μείωσης των οιστρογόνων, ή μετά την ηλικία των 65 ετών, λόγω φυσιολογικής φθοράς των οστών. Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση μπορεί να αναπτυχθεί εξαιτίας κάποιων ασθενειών, όπως είναι ο υπερπαραθυρεοειδισμός, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο υπογοναδισμός, ο υπερθυρεοειδισμός και το σύνδρομο δυσαπορρόφησης, ή εξαιτίας μακροχρόνιας λήψης ορισμένων φαρμάκων, όπως είναι τα κορτικοστεροειδή.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

• κατάγματα (σε όλα τα οστά, συνήθως όμως στους σπονδύλους, στον αυχένα του μηριαίου οστού, στο ισχίο και στους καρπούς)
• πόνος στην πλάτη και τα άκρα
• κύρτωση της σπονδυλικής στήλης
• απώλεια ύψους.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Τα πρώτα βήματα της διάγνωσης περιλαμβάνουν τη λήψη ιατρικού ιστορικού και την κλινική εξέταση. Στη συνέχεια, γίνονται ακτινολογικές, αιματολογικές, βιοχημικές εξετάσεις και σπινθηρογράφημα οστών για τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Η θεραπεία της οστεοπόρωσης μπορεί να περιλαμβάνει λήψη φαρμάκων (θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, διφωσφονικά κ.τ.λ.), σκευασμάτων, όπως ασβέστιο και βιταμίνη D, και φυσικοθεραπεία. Η δράση της θεραπείας επικεντρώνεται στην αναστολή ή στην επιβράδυνση της περαιτέρω απώλειας οστικής μάζας, στην ενδεχόμενη αύξηση της οστικής μάζας και στην ανακούφιση από τον πόνο.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;

• το οικογενειακό ιστορικό (ειδικά αν πάσχει από οστεοπόρωση η μητέρα σας)
• τη φυλή (οι λευκές γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν οστεοπόρωση)
• η διατροφή (η ελλιπής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών μακροπρόθεσμα επιδρά αρνητικά)
• οι ορμόνες (όπως η μειωμένη παραγωγή οιστρογόνων, λόγω αμηνόρροιας ή εμμηνόπαυσης)
• η λήψη ορισμένων φαρμάκων (όπως είναι τα κορτικοστεροειδή)
• η σωματική αδράνεια
• το κάπνισμα
• το αλκοόλ.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Ο καλύτερος τρόπος για να προλάβετε την οστεοπόρωση είναι να υιοθετήσετε από νεαρή ηλικία έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, που να περιλαμβάνει καλή διατροφή (επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, ασβεστίου και βιταμινών), άσκηση, περιορισμό λήψης κορτικοστεροειδών, περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ και διακοπή του καπνίσματος. Μετά την ηλικία των 65 ετών, πρέπει να υποβάλλεστε τακτικά σε μέτρηση της οστικής πυκνότητας, όπως και σε περίπτωση που έχετε παρουσιάσει πρώιμη -ή φυσιολογική- εμμηνόπαυση, σε περίπτωση που έχετε υποστεί κάταγμα από μικροτραυματισμό ή σε περίπτωση που λαμβάνετε κορτικοστεροειδή για μεγάλο χρονικό διάστημα.

*Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά τα κείμενα έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν θεραπευτική πρόταση, δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση ή/και περίθαλψη, καθώς και τις οδηγίες που μόνο οι γιατροί έχουν την ευθύνη να δώσουν.