Επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον εγκέφαλο των παιδιών

30 September 2024, 10:00

Η πρώτη μελέτη που εξέτασε την επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την εμβρυϊκή ζωή έως την εφηβεία, ανέδειξε αλλαγές στη δομή της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, γεγονός που θεωρείται μεγάλης σημασίας για την επικοινωνία των νευρώνων και τη διαδικασία και ικανότητα της μάθησης.

Η νέα μελέτη από το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Υγεία της Βαρκελώνης (ISGlobal), η οποία δημοσιεύθηκε στο «Environmental Research», αποκαλύπτει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει τον παιδικό εγκέφαλο. Μάλιστα, η έκθεση σε ρύπους όπως τα αιωρούμενα σωματίδια PM2.5 και τα οξείδια του αζώτου κατά την εμβρυϊκή και παιδική ηλικία, συνδέεται με αλλαγές στη λευκή ουσία του εγκεφάλου, που μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και την εφηβεία. Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για αυστηρότερα μέτρα μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για την προστασία εγκύων και παιδιών.

Η λευκή ουσία του εγκεφάλου αποτελείται από νευρικές ίνες που συνδέουν τους νευρώνες και επιτρέπουν την επικοινωνία μεταξύ των εγκεφαλικών περιοχών. Ενώ παλαιότερα θεωρούνταν λιγότερο σημαντική σε σχέση με τη φαιά ουσία, έχει πλέον αποδειχθεί ότι παίζει καθοριστικό ρόλο στη μάθηση και τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Οι ερευνητές από το ISGlobal παρακολούθησαν παιδιά από τη γέννηση έως την εφηβεία και περιλάμβανε δύο νευροαπεικονιστικές εξετάσεις για το κάθε παιδί. Συνολικά, συμμετείχαν περισσότερα από 4.000 παιδιά. Οι ερευνητές υπολόγισαν την έκθεση σε 14 ατμοσφαιρικούς ρύπους κατά την εμβρυϊκή και παιδική ηλικία. Από την ανάλυση προέκυψε ότι η έκθεση σε ρύπους όπως τα PM2.5 και NOx, συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα κλασματικής ανισοτροπίας (FA), ένας δείκτης που σχετίζεται με τη διασπορά του νερού στον εγκέφαλο. Οι αλλαγές στην FA φάνηκε να διαρκούν και κατά την εφηβεία, υποδεικνύοντας μακροπρόθεσμη επίδραση.

Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση κατά την εγκυμοσύνη και την παιδική ηλικία, ίσως έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον εγκέφαλο. Ακόμη και μικρές επιδράσεις μπορεί να είναι σημαντικές σε επίπεδο πληθυσμού, γεγονός που ενισχύει την ανάγκη για αυστηρότερα όρια ρύπανσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.