Βηματοδότης και απινιδιστής: Συσκευές που σώζουν ζωές

Τις τελευταίες δεκαετίες η ραγδαία ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης αλλά και της τεχνολογίας των υπολογιστικών συστημάτων έχουν συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη συσκευών που υποστηρίζουν την καρδιακή λειτουργία, παρεμβαίνοντας σε ανωμαλίες του καρδιακού ρυθμού.

Ο βηματοδότης και ο απινιδιστής (ή απινιδωτής) είναι μικρές, «έξυπνες», ηλεκτρονικές συσκευές, με μέγεθος λίγων εκατοστών, που εμφυτεύονται κάτω από το δέρμα, συνηθέστερα στην περιοχή του θώρακα.

Διαθέτουν ηλεκτρικά καλώδια, συνδεδεμένα με την καρδιά, με τα οποία παρακολουθούν συνεχώς την καρδιακή λειτουργία.  Σε περίπτωση ανωμαλίας του καρδιακού ρυθμού έχουν δυνατότητα παρέμβασης.

Πιο συγκεκριμένα, ο βηματοδότης έχει κύρια λειτουργία να διατηρεί τους παλμούς πάνω από ένα όριο που ορίζει ο καρδιολόγος.

Έτσι προστατεύει τον ασθενή που πάσχει από παύσεις (σταματήματα) της καρδιάς, βραδυκαρδίες ή από διαταραχές της κυκλοφορίας του ρεύματος στο ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς.

Επιπλέον ανάλογα με τον αριθμό των καλωδίων που έχει, μπορεί να συγχρονίζει τη λειτουργία των καρδιακών κοιλοτήτων μεταξύ τους ή ακόμα και να συντονίζει τα τοιχώματα της αριστερής κοιλίας της καρδιάς, αυξάνοντας έτσι την απόδοση της καρδιάς ως αντλίας.

Ο απινιδιστής(ή απινιδωτής) διαθέτει συνήθως όλες τις παραπάνω ιδιότητες του βηματοδότη.

Επιπλέον όμως έχει την δυνατότητα παρέμβασης σε περιπτώσεις απειλητικής για τη ζωή ταχυκαρδίας.

Όταν λοιπόν ανιχνεύσει ταχυκαρδία πάνω από τα όρια για τα οποία έχει προγραμματιστεί μπορεί να προσπαθήσει να την διακόψει και αν χρειαστεί να δώσει εσωτερική απινίδωση. Η παρέμβαση αυτή πολλές φορές είναι σωτήρια για την ζωή του ασθενούς.

Πόσο εύκολη είναι η τοποθέτηση βηματοδότη ή απινιδιστή;

Είναι μια σχετικά εύκολη επέμβαση, σε ειδικά κέντρα, η οποία δεν απαιτεί νάρκωση του ασθενούς. Γίνεται μόνο μια μικρή τομή στο δέρμα, υπο τοπική αναισθησία, και από εκεί γίνεται όλη η διαδικασία.

Μπορώ να κάνω μια φυσιολογική ζωή με τέτοια συσκευή;

Μετά από μια αρχική περίοδο, περίπου ενός μηνός, που χρειάζεται για την επούλωση του τραύματος και την σταθεροποίηση των καλωδίων ο ασθενής επιστρέφει σε φυσιολογική δραστηριότητα, λαμβάνοντας βέβαια υπ’ όψιν την τυχόν συνύπαρξη άλλων καρδιακών παθήσεων (πχ στεφανιαία νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια).

Πως ξέρω αν ο βηματοδότης μου λειτουργεί σωστά;

Όλα τα σύγχρονα συστήματα έχουν τη δυνατότητα ελέγχου και αλλαγής προγραμματισμού με μηχανήματα που επικοινωνούν με τηλεμετρία και ανταλλάσουν πληροφορίες. Έτσι ο ειδικός γιατρός μπορεί να ελέγξει ανά πάσα στιγμή τη λειτουργία, την στάθμη της μπαταρίας και να επαναπρογραμματίσει αν χρειαστεί. Ο έλεγχος αυτός γίνεται συνήθως ανά έξι μήνες ως ένα χρόνο.

Πηγή: European Society of Cardiology