Πώς επηρεάζει ο καιρός το δέρμα;

Η αλλαγή της εποχής δεν απαιτεί απλώς διαφορετικά ρούχα αλλά και διαφορετική φροντίδα του δέρματος, καθώς τα πάντα - από την περιβαλλοντική υγρασία και θερμοκρασία έως το ζεστό ή κρύο νερό του ντους - μπορεί να το επηρεάσουν.

Ειδικοί από την Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ) εξηγούν όσα πρέπει να ξέρουμε για τις επιδράσεις των καιρικών και περιβαλλοντικών συνθηκών στο δέρμα.

Υγρασία ίσον ενυδάτωση

Είναι καλά τεκμηριωμένο πως όσοι ζουν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα υγρασίας έχουν πολύ καλά ενυδατωμένο δέρμα και όσοι από αυτούς συνηθίζουν κιόλας να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο, έχουν δέρμα λείο και αρυτίδιαστο σαν του μωρού. Αντίθετα, όσοι εκτίθενται μονίμως σε κρύο και ξηρό αέρα μπορεί να ταλαιπωρούνται από ξηροδερμία που προκαλεί κνησμό (φαγούρα) ή να παρουσιάζουν εξάρσεις διαφόρων δερματοπαθειών.

Σε χώρες όπως η Ελλάδα, τείνουν να μειώνονται το φθινόπωρο και τον χειμώνα τα επίπεδα της υγρασίας στην ατμόσφαιρα και όσο χαμηλώνουν, τόσο περισσότερη υγρασία χάνει το δέρμα και τόσο πιθανότερο είναι να εμφανιστεί ξηροδερμία, ιδίως σε άτομα που είναι ευάλωτα στο έκζεμα και σε άλλες, παρόμοιες δερματοπάθειες.

Το φαινόμενο αυτό είναι ακόμα πιο έντονο στους χώρους με κεντρική θέρμανση, διότι ο θερμαινόμενος αέρας μειώνει την υγρασία στην ατμόσφαιρα και ευνοεί την ξηροδερμία.

Καθώς λοιπόν αλλάζουν οι εποχές, αλλάξτε τα ελαφριά, καλοκαιρινά ενυδατικά προϊόντα που χρησιμοποιείτε με πιο «πλούσια» και πιο θρεπτικά, τα οποία θα χρησιμοποιείτε συχνότερα. Καλό είναι επίσης να κάνετε τακτικά απολέπιση (δύο φορές την εβδομάδα) για να απομακρύνετε τα νεκρά δερματικά κύτταρα που συσσωρεύονται στην επιφάνειά του δέρματος, καθώς και να αποφεύγετε το καυτό ντους διότι αφαιρεί το προστατευτικό σμήγμα από το δέρμα και έτσι ευνοεί την αποβολή υγρασίας και την ξηρότητα. Αν ο αέρας στο σπίτι σας είναι ξηρός, ίσως πρέπει να επενδύσετε σε έναν υγραντήρα χώρου ή έστω να βάλετε μικρά δοχεία με νερό δίπλα στα καλοριφέρ.

Η ζέστη κάνει ρυτίδες

Όταν κάνει ζέστη και τα επίπεδα της υγρασίας στην ατμόσφαιρα είναι πολύ χαμηλά, η μεγαλύτερη ανησυχία για το δέρμα είναι οι ρυτίδες, διότι η ζέστη αφυδατώνει το δέρμα και αυτές γίνονται πιο εμφανείς.

Την ξηρασία επιτείνει η χρήση κλιματιστικών μηχανημάτων, τα οποία απομακρύνουν υγρασία από την ατμόσφαιρα για να δροσίσουν τον αέρα, και η παρατεταμένη έκθεση σε αυτά μπορεί να προκαλέσει ακόμα και ξεφλούδισμα και κνησμό.

Για την αντιμετώπισή της, μια καλή λύση θα ήταν η χρήση ενός υγραντήρα χώρου στο υπνοδωμάτιο καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου ή, αν δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα, η τοποθέτηση δοχείων με νερό σε σημεία που «βλέπει» ο ήλιος.

Η ρύπανση προκαλεί πρόωρη γήρανση

Αρκετές μελέτες έχουν συσχετίσει τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης με την εμφάνιση ρυτίδων, μαύρων κύκλων και σκούρων κηλίδων, την απώλεια της ελαστικότητας του δέρματος, την λέπτυνση των χειλιών και με άλλες ενδείξεις γήρατος, που εμφανίζονται έως και μία 10ετία νωρίτερα από το αναμενόμενο.

Αυτό οφείλεται στο ότι τα μικροσκοπικά μόρια των ρύπων (μερικά είναι έως και 20 φορές μικρότερα από τους πόρους) εισδύουν βαθιά μέσα στην επιδερμίδα, όπου όχι μόνο προκαλούν φλεγμονή και αφυδάτωση, αλλά και αντιδράσεις σε κυτταρικό επίπεδο που οδηγούν σε καταστροφή του κολλαγόνου και της λιπαρής στοιβάδας του δέρματος.

Για να προστατευθείτε από τους ρύπους, να καθαρίζετε το δέρμα σας με ήπιο καθαριστικό προϊόν (αν έχετε πολύ λιπαρό δέρμα, χρειάζεστε κάτι πιο ισχυρό) πρωί και βράδυ και στη συνέχεια να το αλείφετε με ορό με αντιοξειδωτικά συστατικά. Το πρωί να ολοκληρώνετε την περιποίησή του με ένα αντηλιακό με υψηλό SPF (30 ή περισσότερο). Τα σύγχρονα αντηλιακά περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες που θα το προστατεύσουν ακόμα περισσότερο από τη ρύπανση.

Η ηλιοφάνεια προκαλεί βλάβες

Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) του ηλίου είναι ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς του δέρματος, καθώς του προκαλεί από πρόωρη γήρανση (φωτογήρανση) έως προκαρκινικές και καρκινικές αλλοιώσεις.

Αν και η UV είναι εντονότερη κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει το φθινόπωρο και το χειμώνα, επομένως καθημερινά, από νωρίς το πρωί έως τη δύση του ηλίου, χρειάζεστε αντηλιακό με υψηλό SPF.

Να θυμάστε ότι την ηλιακή ακτινοβολία αντανακλούν όλες οι λείες επιφάνειες, είτε είναι άμμος και νερό είτε χιόνι ή οι τζαμαρίες των κτηρίων, και πως ακόμα κι όταν χιονίζει το δέρμα υφίσταται βλάβες από αυτήν, διότι σε ένα ποσοστό εξακολουθεί να φθάνει στην επιφάνεια της γης.

Εχθρός και οι αλλαγές του καιρού 

Οι απότομες αλλαγές του καιρού δεν είναι διόλου φιλικές για το δέρμα, το οποίο χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοσθεί στις διαφορετικές θερμοκρασίες, ενώ ακόμα και ο δυνατός άνεμος το ξεραίνει και το ερεθίζει, βλάπτοντας ενδεχομένως και την λιπαρή, προστατευτική στοιβάδα του.

Μεγάλο πρόβλημα είναι και το να μπαινοβγαίνει κανείς σε χώρους με διαφορετικές θερμοκρασίες (π.χ. από τον παγωμένο δρόμο στο ζεστό γραφείο). Η εναλλαγή αυτή μπορεί να προκαλέσει ταχεία συστολή και διαστολή των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων (τριχοειδή) της επιδερμίδας, προκαλώντας τους μικρορρήξεις, ευρυαγγείες και κοκκίνισμα του προσώπου.

Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, πρέπει κατ’ αρχάς να προετοιμάζει κανείς όσο μπορεί το δέρμα του για τις εναλλαγές των εποχών του χρόνου. Μια καλή ιδέα είναι να αλλάζετε τα προϊόντα περιποίησής σας με βάση τις αλλαγές στην ώρα (την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και του Οκτωβρίου κάθε χρόνο).

Αυτό σημαίνει ότι θα βγάζετε τα πιο «βαριά» προϊόντα (όπως οι κρέμες) για να προετοιμασθείτε για το φθινόπωρο και τον χειμώνα και πιο ελαφριά προϊόντα (όπως οι λοσιόν και οι οροί) για την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Για να μειωθεί στο ελάχιστο ο κίνδυνος για ευρυαγγείες και φλεγμονή από τις απότομες εναλλαγές της θερμοκρασίας, φροντίστε να προστατεύετε και το πρόσωπό σας από το κρύο και να μην το παρακάνετε με την κεντρική θέρμανση των κλειστών χώρων, ώστε να αμβλύνετε τη διαφορά της θερμοκρασίας.

Τέλος, μία λεπτή στοιβάδα από προστατευτική κρέμα και προϊόντα με αντιφλεγμονώδη και αντιερεθιστικά συστατικά (όπως το χαμομήλι και το πράσινο τσάι) μπορεί να θέσουν υπό έλεγχο το κοκκίνισμα.